Πόσο μακριά θα πάει η κλειστή αριστερή στροφή της Νέας Υόρκης

Του Μάικλ Πάουελ, The New York Times, Αυγή, 9.11.13

In New York City’s Sharp Left Turn, Questions of Just How Far

Οι ψηφοφόροι της Νέας Υόρκης στράφηκαν αποφασιστικά αριστερά την Τρίτη, γυρίζοντας συλλογικά την πλάτη τους σε δύο δεκαετίες Ρεπουμπλικανών δημάρχων. Ο Μπιλ ντε Μπλάζιο, επίμονα προοδευτικός πολιτικός, που ανδρώθηκε την αριστερίζουσα δεκαετία του '80, είναι ο Δημοκρατικός δήμαρχος και σύμβολο αυτών των πολιτικών. Μίλησε κατ' επανάληψη για ένα επιχρυσωμένο παγκόσμιο κεφάλαιο, για ταξικές διαιρέσεις και ανισότητες, όπου τα παιδιά της μεσαίας και της εργατικής τάξης παλεύουν να βρουν δουλειά και ένα διαμέρισμα. Οι όρκοι του πως θα φορολογήσει τους πλούσιους για να φτιάξει παιδικούς σταθμούς για όλους και πως θα χαλιναγωγήσει τους ελέγχους που κάνει η αστυνομία, οι οποίοι εξαγριώνουν τους νέους μαύρους και λατίνους, ήταν οι δύο πυλώνες της προεκλογικής του εκστρατείας. Η συζήτηση προκάλεσε την ανησυχία κάποιων μεγαλοεπιχειρηματιών που είχαν συνηθίσει στην προσεκτική μεταχείριση του δημάρχου Μάικλ Μπλούμπεργκ. Όμως, μετά το κίνημα Occupy Wall Street, το μήνυμα βρήκε απήχηση στους ψηφοφόρους. (...) Το πόσο αριστερά θα γείρουν οι Δημοκρατικοί είναι μια συζήτηση που δεν τελειώνει ποτέ, ακόμη και όταν μερίδα των Δημοκρατικών επικρίνουν τον Ομπάμα ότι απομακρύνθηκε από τις βασικές αρχές του, άλλοι επιφυλάσσουν πως δεν θα κάνει πολύ αριστερή στροφή για να μην πέσει σε εκλογική άβυσσο. Αλλά για τους προοδευτικούς αυτής της πόλης η ευκαιρία να χαράξουν πολιτική στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο των ΗΠΑ αποτελεί έμπνευση.

(...)

Η αριστερή στροφή της Νέας Υόρκης εκτείνεται πολύ πέρα από το γραφείο του δημάρχου. Η Κριστίν Κουίν, του Δημοτικού Συμβουλίου, υπέστη άσχημη ήττα από τους Δημοκρατικούς. Είχε τη φήμη κεντρώας, πρόθυμης να λύσει τις διαφορές και να ευθυγραμμιστεί με τον δήμαρχο. Ο διάδοχός της μάλλον δεν θα έχει αυτά τα γνωρίσματα: αμετανόητοι προοδευτικοί με πλήρη πολιτική ατζέντα θα την αντικαταστήσουν.

(...)

Τα συνδικάτα του δήμου, συχνά με μια νέα γενιά ηγετών, δυναμώνουν τις εκλογικές φωνές τους. Ο κ. Μπλούμπεργκ, ο εκατομμυριούχος δήμαρχος, έκανε συμφωνίες μαζί τους διασπώντας τους. Αυτές οι διασπάσεις τελειώνουν εδώ. Ο δημοτικός σύμβουλος Ντόνοβαν Ρίτσαρντς Τζούνιορ είναι ένα παράδειγμα αυτού του νέου κυβερνητικού συνασπισμού. Έρχεται από το Κουίνς, που πλήττεται από καταιγίδες, μετεωρολογικές και οικονομικές. Οι τιμές των κατοικιών έχουν ανέβει στο ακριβό Μανχάταν, αλλά στην περιοχή του οι τιμές πέφτουν και θερίζουν οι κατασχέσεις. «Αυτοί που είναι στον πάτο πρέπει να ξέρουν πως θα έχουν ευκαιρίες. Πρέπει να τους διαβεβαιώσουμε ότι δεν θα χρειάζεται να κλαίνε για πολύ ακόμη».

Αυτά τα λόγια ανησυχούν τους Συντηρητικούς. Ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλος του Ντε Μπλάζιο, ο Λότα, προειδοποίησε πως θα γυρίσουμε σε εποχές «απόδρασης από τη Νέα Υόρκη» των δεκαετιών '80 και '90. Η λίστα της ανησυχίας τους είναι μεγάλη, από τη μία οι νόμοι του Δημοτικού Συμβουλίου να διορίσουν γενικό ελεγκτή, μέχρι τη ρύθμιση των ελέγχων της αστυνομίας που θα μπορούσε να την περιορίσει. Οι υψηλότεροι φόροι θα ενοχλήσουν τους επενδυτές και οι νόμοι για τις οικοδομικές ζώνες θα ενοχλήσουν τους μεγαλοεργολάβους. Τα ενδυναμωμένα συνδικάτα ίσως κερδίσουν εκατομμύρια δολάρια από συλλογικές συμβάσεις.

Η κεντροδεξιά Daily News σε μια καταχώρηση για τον Ντε Μπλάζιο έγραφε πως «η πραγματικότητα σύντομα θα αναγκάσει τον Ντε Μπλάζιο να αναλάβει δράση για σοβαρά ζητήματα που δεν έπαιρνε στα σοβαρά προεκλογικά και να αναθεωρήσει απερίσκεπτες θέσεις». Αν όμως σπέρνουν ανέμους και μοιράζουν πλουσιοπάροχες συλλογικές συμβάσεις, τότε θα απειληθούν τα θεμέλια των προοδευτικών πολιτικών τους.

(...) Οι εκλογές αυτές ήταν εν μέρει μια ιστορική παλινδρόμηση. Το DNA της πόλης είναι δημοκρατικό, οι εγεγραμμένοι Δημοκρατικοί ξεπερνούν κατά πολύ τους Ρεπουμπλικανούς. Και οι Ρεπουμπλικανοί υποψήφιοι πάνε καλά σε περιόδους κρίσης.

Ο Ρούντολφ Τζουλιάνι, προκάτοχος του Μπλούμπεργκ, είπε: «Όταν ο Τζο αποφάσισε να κατέβει στις εκλογές, του είπα πως οι Ρεπουμπλικανοί κερδίζουν στην πόλη της Νέας Υόρκης όταν ο κόσμος νιώθει πως κάτι πάει πραγματικά λάθος και πρέπει να κάνουμε κάτι δραστικό».

Ο δήμαρχος Μπλούμπεργκ ήταν παράξενο τρένο. Μετριοπαθής Δημοκρατικός, άλλαξε κόμμα το 2001 για να κατέβει υποψήφιος στις δημοτικές εκλογές. Ακόμα και τότε, χρειάστηκε μια τρομοκρατική επίθεση, ο Τζουλιάνι και δεκάδες εκατομμύρια δολάρια από την προσωπική του περιουσία για να κερδίσει.

Στη θητεία του αψήφησε τις απλές ετικέτες. Συνδύασε φιλοεταιρικές πολιτικές με αμφιλεγόμενες πολιτικές για τα σχολεία με προοδευτικές και καινοτόμες πολιτικές για τη στέγαση, την υγεία, την πολεοδομία, τα πάρκα και την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ωστόσο, υπήρξε μια αναπόφευκτη αίσθηση την Τρίτη το βράδυ ότι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων επέλεξε να διαβεί έναν εκλογικό Ρουβίκωνα. Η εκλογή Ντε Μπλάζιο έστειλε ηχηρά το μήνυμα -που επαναλήφθηκε πολλές φορές- πως μια γυαλιστερή Νέα Υόρκη πρέπει να προσφέρει περισσότερα για όλους.

Ο Μάριο Αγκουστίν, συνταξιούχος δάσκαλος, έξω από το εκλογικό κέντρο στο Μπρούκλιν είπε πως ήταν γιος ενος προοδευτικού Ρεπουμπλικανού και πως η δημαρχία του Μπλούμπεργκ δεν του είχε προκαλέσει προβλήματα. Αλλά ήθελε αλλαγή. «Ο Ντε Μπλάζιο μιλά για ένα νέο όραμα. Πολλοί από εμάς στη Νέα Υόρκη ζούμε σε μια φούσκα».

Για δεκαετίες, το Δημοτικό Συμβούλιο σχημάτιζε μια πολιτιστικά και φορολογικά συντηρητική πυραμίδα ενάντια στους προοδευτικούς δημάρχους. Και το ίδιο έχει γίνει σημαντικά προοδευτικό. Αυτό οφείλεται στο Κόμμα Εργαζόμενων Οικογενειών και στην πραγματικότητα της Νέας Υόρκης: Από τους λόφους του Μπρονξ στα σπίτια των μεταναστών στο Queens και στις γειτονιές της κατώτερης μεσαίας τάξης του Staten Island, τα εισοδήματα είναι στατικά και τα επιδόματα λίγα. Η νομοθεσία του Δημοτικού Συμβουλίου να δώσει πενθήμερες αναρρωτικές άδειες στους Νεοϋορκέζους αποδείχθηκε ιδιαίτερα δημοφιλής.

Ο ίδιος ο Ντε Μπλάζιο παραμένει μυστήριο ακόμη και μετά τη νίκη. Εργάστηκε για δύο πυλώνες του κεντρώου προοδευτισμού, για τον σημερινό κυβερνήτη Andrew M. Cuomo, όταν ο Cuomo ήταν υπουργός Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης, και ως διευθυντής εκστρατείας της Χίλαρι Ρόνταμ Κλίντον.

Το μήνυμά του, της ισότητας, για μια διακυβέρνηση που θα μπορούσε να αμβλύνει τις αρνητικές συνέπειες του καπιταλισμού, το προώθησε με επιδεξιότητα. Τώρα πρέπει να κυβερνήσει σε χαλεπούς καιρούς. Μπορεί στην Ουάσιγκτον και στο Albany να είναι Δημοκρατικοί, αλλά τα πορτοφόλια είναι άδεια.

Έχει προειδοποιήσει γι' αυτό. “Δεν έχουμε αυταπάτες για το έργο που έχουμε μπροστά μας» είπε το βράδυ των εκλογών, προσθέτοντας πως “τα προβλήματα που είπαμε πως θα επιλύσουμε δεν λύνονται σε μια νύχτα”.

Τελικά, αυτές οι εκλογές ήταν κυρίως ένα πολιτιστικό σημείο καμπής και όχι ζήτημα ενός ανθρώπου και των πολιτικών που θα εφαρμόσει. Όπως είπε ο Robert Master, αρχισυνδικαλιστής ενεργός στην εκστρατεία υπέρ του Ντε Μπλάζιο, το zeitgeist εντόπισε τον Μπιλ Ντε Μπλάζιο.