Αδικημένοι οι Γερμανοί συνταξιούχοι

Tου Στέφανου Παπανίκου, http://meafil.blogspot.gr/

Από μια συγκριτική μελέτη της οικονομικής οργάνωσης του ΟΟΣΑ ("Συντάξεις με μια Ματιά"), η οποία βασίζεται κυρίως σε στοιχεία από το έτος 2010, προκύπτει ότι η αξία των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων στη Γερμανία - ανεξάρτητα από τη δυσκολία της σύγκρισης των εθνικών συνταξιοδοτικών συστημάτων – βρίσκεται κάτω από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ όσον αφορά την ηλικία συνταξιοδότησης, την διάρκεια της συνταξιοδότησης και τις συντάξεις.  Ένα σημαντικό κριτήριο για την εκτίμηση της αξίας των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων είναι το λεγόμενο ποσοστό αναπλήρωσης. Είναι το ποσό της σύνταξης γήρατος σε σχέση με το μέσο εισόδημα από εργασία κατά τα προηγούμενα έτη. Τα ποσοστά αναπλήρωσης των Νοτίων υπερβαίνουν σημαντικά το 69% που είναι ο μέσος όρο του ΟΟΣΑ. Στην Ισπανία, το καθαρό ποσοστό αναπλήρωσης για ένα μέσο άνδρα εργαζόμενο που θα συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 65 ετών, σύμφωνα με τον πίνακα του ΟΟΣΑ είναι πάνω από 84%, στην Ιταλία μόλις 76%, ενώ στην Ελλάδα πάνω από 110%. Κάτω από το μέσο όρο βρίσκεται η Γαλλία με 60% και η Γερμανία με 58%. Αυτό σημαίνει ότι ο Έλληνας συνταξιούχος λαμβάνει περισσότερα από τα εισόδημα που λάμβανε όταν εργαζόταν, κατά μέσο όρο. Αυτό είναι αποτέλεσμα του τύπου υπολογισμού των συντάξεων. Σύμφωνα με τον γερμανικό τύπο σύνταξης, το σύνολο του εργασιακού βίου επηρεάζει το ποσό της σύνταξης, ενώ στην Ελλάδα προσμετρώνται μόνο τα εισοδήματα κατά τα τελευταία πέντε χρόνια(πριν από τη συνταξιοδότηση) και στην Ισπανία κατά τα τελευταία 15 χρόνια. Αυτά είναι συνήθως υψηλότερα από ότι στα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας.

Επίσης στη Γερμανία, ένας εργαζόμενος εργάζεται περισσότερο κατά μέσο όρο από πολλούς άλλους Ευρωπαίους πριν συνταξιοδοτηθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat (από το 2010) η επαγγελματική ζωή διαρκεί 34.5 έτη κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Οι Σουηδοί εργάζονται με 40.1 χρόνια για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ενώ οι Ούγγροι με 29,3 χρόνια το συντομότερο. Η διάρκεια στη Γερμανία το 2010 ήταν 36.8 χρόνια (δύο χρόνια πάνω από τον μέσο όρο), στην Ισπανία 34.5 χρόνια, στη Γαλλία, 34.3 χρόνια, 32.1 χρόνια στην Ελλάδα και στην Ιταλία 29,7 χρόνια.

Για να αποκτήσουν οι εργαζόμενοι πλήρη σύνταξη (χωρίς μειώσεις) πρέπει να εργαστούν 41 χρόνια στη Γαλλία, 40 στην Ιταλία, ενώ στην Ελλάδα και την Ισπανία αρκούν τα 35 χρόνια. Στη Γερμανία απαιτούνται 45 χρόνια.

Ενώ 59.9% των ανθρώπων ηλικίας μεταξύ 55 και 64 ετών εργάζονται στη Γερμανία, στη Γαλλία εργάζεται μόνο το 41.5%. Στην Ελλάδα και την Ιταλία το ποσοστό των ηλικιωμένων είναι ακόμη χαμηλότερα στην αγορά εργασίας, με λιγότερο από 40%, συνέπεια της χαμηλής ηλικίας συνταξιοδότησης. Στη Γαλλία η ηλικία συνταξιοδότησης το 2010 ήταν κατά μέσο όρο κάτω των 60 ετών, ενώ στη Γερμανία ήταν 63,5 χρόνια – με αυξητική τάση.

Συνέπεια της νωρίτερης συνταξιοδότησης άλλων Ευρωπαίων, σε σχέση με τους Γερμανούς, είναι τα περισσότερα χρόνια λήψης σύνταξης. Εν μέρει, αυτό ενισχύεται ακόμη περισσότερο και από ένα περιφερειακό μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Ο μέσος Γάλλος άντρας λαμβάνει σύνταξη επί 21.7 χρόνια, 22.8 χρόνια ο Ιταλός, ο Έλληνας 24 χρόνια, αλλά ο Γερμανός μόλις 17 χρόνια. Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 18.5 χρόνια. Οι Γαλλίδες ζουν κατά μέσο όρο 26.5 χρόνια μετά τη συνταξιοδότηση, οι Ιταλίδες 27.4 χρόνια, οι Ελληνίδες 27.1 χρόνια και οι Γερμανίδες 20.7 χρόνια. Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ για τις γυναίκες είναι 23.3 χρόνια.

Οι άνω του μέσου όρου παροχές προς τους συνταξιούχων σε πολλές χώρες της ΕΕ, ωστόσο έχει ένα ανυπέρβλητο μειονέκτημα: δεν είναι βιώσιμη η χρηματοδότηση των συστημάτων. Στη Γαλλία και την Ιταλία (όπου ήδη το 15% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ρέει στις συντάξεις) προβαίνουν ήδη σε δραστικές μεταρρυθμίσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων, όπως η αύξηση του ορίου ηλικίας ή η επικουρική ιδιωτική ασφάλιση. Σε ορισμένες χώρες, που βρήκαν προστασία κάτω από την ομπρέλα του Ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης, τα πρώτα βήματα της μεταρρύθμισης πρόσφατα αποφασίστηκαν.

(Σχόλιο μεταφραστή: από μνημονιακές αποφάσεις καλά πάμε, στην εφαρμογή κολλάμε λίγο)

Το παραπάνω κείμενο είναι περιληπτική μετάφραση άρθρου που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine στις 25.04.2013 και βασίζεται σε μελέτη του ΟΟΣΑ.

Το πρωτότυπο άρθρο:

http://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/wirtschaftspolitik/oecd-studie-deutsche-rentner-bekommen-weniger-als-andere-12162202.html 

Η μελέτη του ΟΟΣΑ:

http://www.oecd.org/els/public-pensions/pensionsataglance2011retirement-incomesystemsinoecdandg20countries.htm