In memoriam

Του Ορέστη Καλογήρου, Μακεδονία, 17.7.13

Πριν από λίγες ημέρες η πόλη των Ιωαννίνων συγκλονίστηκε από την είδηση της αυτοκτονίας του Νίκου Μάντη, αντιδημάρχου Οικονομικών του δήμου Ιωαννιτών. Ο Νίκος Μάντης υπήρξε φίλος και σύντροφος στα νεανικά φοιτητικά χρόνια, στα χρόνια της αθωότητας, όταν πιστεύαμε ότι θα αλλάξουμε τον κόσμο και την κοινωνία. Ο Νίκος δεν έπαψε ποτέ να το πιστεύει και αφιέρωσε στην κυριολεξία τη ζωή του στα κοινά. Χαμογελαστός, καλόκαρδος, έκρυβε τις ευαισθησίες του πίσω από μια περήφανη αξιοπρέπεια. Πιστός στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, ως αντιδήμαρχος εργάστηκε σκληρά για να απαλύνει «τον καημό του εν γένει πάσχοντος ανθρώπου». Αγωνίστηκε και κατόρθωσε να εξυγιάνει τα οικονομικά του δήμου Ιωαννίνων και παράλληλα να διατηρήσει κοινωνικά χαρακτηριστικά στις δαπάνες, παρά τις τεράστιες περικοπές του προϋπολογισμού λόγω της κρίσης. Ανακάλυψε αυτός, αποκάλυψε ο ίδιος και οδήγησε στη δικαιοσύνη μια υπόθεση υπεξαίρεσης 1 εκατομμυρίου ευρώ στο ταμείο του δήμου. Σαν αντίδωρο εισέπραξε έναν ανελέητο πόλεμο φθοράς, που είχε σαν αποτέλεσμα να καταπονηθεί σωματικά, ψυχικά και πνευματικά, όπως έγραφε ο ίδιος πριν από λίγους μήνες στην επιστολή παραίτησής του από τη θέση του αντιδημάρχου. Συγκλονισμένος από το γεγονός της αυτοκτονίας, μίλησα με ανθρώπους που γνωρίζουν καλά την υπόθεση για «να φωτίσω τις αιτίες που μ’ αφήνουνε μισό».

Ο Νίκος επωμίστηκε ένα βαρύ ψυχολογικό φορτίο. Κατηγορούσε τον εαυτό του ότι δεν κατάλαβε έγκαιρα την υπεξαίρεση. Κατηγορούσε τον εαυτό του γιατί έδειξε εμπιστοσύνη σε διοικητικά στελέχη του δήμου που τον κοίμιζαν επί μήνες. Κατηγορούσε τον εαυτό του γιατί δεν μπόρεσε να δέσει την υπόθεση, ώστε να τιμωρηθούν οι ένοχοι (που τους γνωρίζουν οι πάντες στα Γιάννενα). Έλεγε «υπάρχουν άνεργοι, υπάρχουν άνθρωποι που χάνουν τον μισθό τους κι εγώ δεν μπόρεσα να γλιτώσω τα χρήματα των φορολογουμένων». Πήρε επάνω του τις αμαρτίες ολόκληρης της τοπικής κοινωνίας. Η αντιπολίτευση έπαιξε επάνω του ένα σκληρό πολιτικό παιχνίδι. Εξωθούσε τα πράγματα σε δίκη κατά του Νίκου, έτσι ώστε να συμπέσει με τις επόμενες δημοτικές εκλογές. Δεν άντεξε, λύγισε. Τα φορτισμένα λόγια του συγγραφέα Μάκη Καραγιάννη, που εκ μέρους των φίλων και συντρόφων από τη Θεσσαλονίκη μετέφερε τον τελευταίο χαιρετισμό, μιλούν από μόνα τους: «Νίκο, η πράξη σου είναι φοβερά άδικη και μας συγκλονίζει όλους. Όμως έστω και με τραυματικό τρόπο, μας λες ότι υπάρχουν ακόμη στις δημόσιες θέσεις συνειδήσεις που βασανίζονται τα βράδια. Η πράξη σου δηλώνει εκκωφαντικά ότι υπάρχει ακόμη πολιτική ευθιξία. Όχι σαν την κωμωδία των πολιτικών του ‘αναλαμβάνω την ευθύνη’. Ούτε σαν εκείνη των ‘επαναστατών’ που κάνουν αγώνες εις βάρος των άλλων και τα σπάνε δημοσία δαπάνη. Αλλά σαν εκείνη που πληρώνεις την κάθε λέξη με τη ζωή σου. Οι σύντροφοί σου από τον Ρήγα θα έχουμε πάντα μέσα στην καρδιά μας το φωτεινό σου χαμόγελο. Τη ζωντάνια και το κέφι σου. Θα θυμόμαστε με νοσταλγία τις μέρες και εκείνες τις ατέλειωτες νύχτες που περάσαμε μαζί. Στο πανεπιστήμιο και στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, στις πορείες και τις συγκεντρώσεις. Σ’ αυτή την ωραία περιπέτεια με τις όμορφες αυταπάτες για την αλλαγή του κόσμου και της κοινωνίας. Καλό ταξίδι, Νίκο. Οι φίλοι σου από τον Ρήγα της Θεσσαλονίκης δεν θα σε ξεχάσουμε ποτέ. Γιατί είσαι το καλύτερο κομμάτι από τη ζωή που ζήσαμε. Γιατί εμείς ξέρουμε καλά ποιος ήταν ο Νίκος Μάντης». Καλό ταξίδι, φίλε.