Ο ιός του «δημοσκοπισμού»

Του Ευτύχη Παλλήκαρη, Athens Voice

Aπορία: Πώς καθορίζεται η πολιτική ατζέντα των κομμάτων; Αν ήταν σοβαροί πολιτικοί σχηματισμοί, μπλα, μπλα... Αλλά ας το αφήσουμε αυτό. Φοβάμαι πως τα δημοσκοπικά ευρήματα αποτελούν τον «οδικό χάρτη» για τους σχεδιασμούς τους, σε πολύ μεγάλο βαθμό. Δεν είναι μυστικό πως οι μετρήσεις πάνε και έρχονται στα κομματικά γραφεία, πως εκτός από τις φανερές έχουμε και τις μυστικές, και πάει λέγοντας. Θέλουμε αποδείξεις για τα δημοσκοπικά αντανακλαστικά των κομμάτων; Η ΝΔ, μόλις διαπίστωσε ότι παγιώνει ένα προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, άρχισε να φλερτάρει με εκλογικά σενάρια του στιλ «τώρα που είμαστε πρώτοι να τους αιφνιδιάσουμε». Κι ακόμη είναι φανερό ότι ως ισχυρότερη στο τρικομματικό σχήμα –με το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ να σημειώνουν κάμψη– ενίσχυσε τον τελευταίο καιρό την άποψη «ας χτυπιούνται όσο θέλουν, μας έχουν ανάγκη, αν γίνουν εκλογές έσβησαν από το χάρτη». Επίσης επενδύει στην παγίωση του νέου διπολισμού της δημοσκοπικής μόδας, με ΝΔ εναντίον ΣΥΡΙΖΑ, και διάφορους... κομπάρσους στο ενδιάμεσο. Ο καθένας μπορεί να κρίνει πόσο επικίνδυνοι για τον τόπο και άσχετοι με το πραγματικό πολιτικό πρόβλημα της χώρας είναι αυτοί οι ακροβατισμοί.

Διαβάζοντας τα ίδια αποτελέσματα με άλλο τρόπο, οι εταίροι κινούνται επίσης με γνώμονα τα ποσοστά. Το ΠΑΣΟΚ, που βλέπει να συρρικνώνεται δημοσκοπικά, αίφνης ανακάλυψε την ανάγκη «ιδεολογικής και θεσμικής» διαφοροποίησης από τη ΝΔ. Επιχειρεί αντεπίθεση για να ανεβάσει τα ποσοστά του, ξεχνώντας ότι πέρσι, δημοσκοπικά, αποφάσισε να μπει με μη πολιτικά πρόσωπα στην κυβερνηση – και τώρα το πληρώνει. Η ΔΗΜΑΡ, όσο προπορευόταν δημοσκοπικά του ΠΑΣΟΚ, άρχισε να φλερτάρει με την ιδέα της «Ελιάς» χωρίς όμως τον Ευ. Βενιζέλο, που κάθε τόσο προτείνει στη ΔΗΜΑΡ εκλογική σύμπραξη ενόψει ευρωεκλογών. Η κάμψη των τελευταίων εβδομάδων προσδίδει και στη ΔΗΜΑΡ «κίνητρο» για αλλεπάλληλες εκδηλώσεις δυσφορίας έναντι του Αντώνη Σαμαρά...

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ είναι και αυτός βραχυκυκλωμένος με τα γκάλοπ. Η δημοσκοπική κάμψη εσχάτως ερμηνεύτηκε ως αποτέλεσμα της στροφής(;) προς μετριοπαθέστερες θέσεις ή τη σοσιαλδημοκρατία. Λίγο το Αριστερό Ρεύμα, λίγο η Ναόμι Κλάιν και αίφνης ο Αλ. Τσίπρας άρχισε να υψώνει γροθιές πότε στη Δραπετσώνα, πότε στην Καισιαριανή, πότε στη Χαλκιδική – όπου θυμήθηκε και το «έπος» της Κερατέας. Η λογική του «δίπολου» με τη ΝΔ παραμένει ισχυρή, με στόχο στις προσεχείς εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ να αποσπάσει την πρωτιά. Όλα αυτά μέχρι τις επόμενες δημοσκοπήσεις...

Κάπως έτσι και η συζήτηση για το περίφημο αντιρατσιστικό υποτάχθηκε, μεταξύ άλλων, στις σκοπιμότητες των κομμάτων, ανάλογα με το ακροατήριό τους. Η ΝΔ τα στύλωσε θεωρώντας ότι κερδίζει στο συντηρητικό ακροατήριο, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ δεν δέχτηκε να στηρίξει την κοινή πρόταση ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, συνυπολογίζοντας τις συνέπειες στο ακροατήριό του, επικαλούμενος μάλιστα λόγους... στρατηγικής – και έτσι φτάσαμε στο «ένα, δυο, τρια, πολλά αντιρατσιστικά», δηλαδή στη γελοιοποίηση μιας κρίσιμης συζήτησης.

Το μικρόβιο του «δημοσκοπισμού» ασφαλώς δεν είναι καινούριο – είναι μια κληρονομική ασθένεια από τη δοξασμένη εποχή της μεταπολίτευσης, σήμα κατατεθέν για τις πολιτικές και πρακτικές του χρεοκοπημένου πολιτικού συστήματος. Η ασθένεια έχει να κάνει όχι με την αξιοποίηση από τα επιτελεία των ευρημάτων στα γκάλοπ –απόλυτα θεμιτό και αναγκαίο–, αλλά με την υποταγή της πολιτικής σκέψης και σχεδιασμού στα νούμερα (η απόδοση ελεύθερη...). Αυτός ο «ιός» δυστυχώς αποδεικνύεται εξόχως ανθεκτικός ακόμα και σήμερα, που υποτίθεται έχουν έρθει τα πάνω-κάτω στην πολιτική σκηνή.

Οι ιθύνοντες, όμως, στα κόμματα και οι δημοσκοπικοί σύμβουλοί τους δεν μας εξηγούν πώς γίνεται παρά τις οβιδιακές μεταμορφώσεις τους κάθε τόσο λόγω γκάλοπ, να βλέπουν τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής να εκτοξεύεται προς τα πάνω – και μάλιστα μετά το αντιρατσιτικό «έπος». Το πολιτικό Βατερλό με το αντιρατσιστικό που αφορά σε όλο το «δημοκρατικό τόξο» αποδεικνύει ότι οι παντογνώστες των αριθμών και των ποσοστών μένουν ενεοί μπροστά στην άνοδο αυτή – μεταξύ άλλων γιατί έμαθαν να προσαρμόζουν τα νούμερα των γκάλοπ για πάρτη τους και να χαράσσουν κοντόφθαλμες στρατηγικές.