Οι προθέσεις και τα αποτελέσματα

Του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή, 18.4.13

Δεν θα αμφισβητήσουμε τις προθέσεις του κ. Αλέξη Τσιπρα. Οχι επειδή το ζήτησε ο ίδιος μιλώντας στο συνέδριο του Economist –«αμφισβητήστε την πολιτική μας, αλλά όχι τις προθέσεις μας», είπε– αλλά γιατί πιστεύουμε ότι οι προθέσεις οποιουδήποτε θέλει να αναλάβει τα ηνία της χώρας είναι καλές. Μπορούμε να μιλάμε για «ανεπαρκείς, κακούς, στραβούς, ανάποδους» κ.λπ. αρχηγούς, αλλά όχι για προδότες. Ολοι προσπάθησαν για το καλό της χώρας, απλώς άλλοι επέτυχαν λίγο κι άλλοι απέτυχαν πολύ. Το πρόβλημα, λοιπόν, με τον κ. Τσίπρα δεν είναι οι προθέσεις του. Αυτές είναι καλές. Δεν μπορούμε, όμως, να πούμε το ίδιο και για τη διακηρυγμένη πολιτική του. Μιλώντας στο συνέδριο ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι «σχεδιάζουμε να εφαρμόσουμε τις μεγάλες, προοδευτικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που... μόνον εμείς μπορούμε να εφαρμόσουμε, γιατί μόνον εμείς δεν είμαστε στο μισθολόγιο της διαπλοκής. Δεν είμαστε αποδέκτες πολιτικού χρήματος στα κομματικά ταμεία μας... Σχεδιάζουμε μεγάλες θεσμικές τομές για ένα νέο πολιτικό σύστημα. Απεγκλωβισμένο από τη Λερναία Υδρα της διαπλοκής. Αυτονομημένο από το καρτέλ της ολιγαρχίας... Θα αλλάξουμε το πλαίσιο λειτουργίας των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αποκόπτοντας τον ομφάλιο λώρο που συνδέει το πολιτικό σύστημα με τις οικονομική διαπλοκή».

Ολα καλά κι όλα ωραία αυτά, μόνο που μας τα ’παν κι άλλοι αρχηγοί καλών προθέσεων. Το πρόβλημά τους, όμως, είναι ότι οι καλές προθέσεις πνίγονταν στο βαθύ κράτος. Η «Λερναία Υδρα της διαπλοκής» έβγαζε κεφάλια εκεί που δεν τα περίμενε κανείς. Το καρτέλ της ολιγαρχίας έκανε κρατικές μπίζνες με κομματικά στελέχη. Ο «ομφάλιος λώρος που συνδέει το πολιτικό σύστημα με την οικονομική διαπλοκή» ήταν αναγκαία συνθήκη για την επιβίωση κυβερνήσεων και πολιτικών. Οι «γαλάζιοι» δεν ήταν πιο ανήθικοι ή ηθικοί από τους «πράσινους», για να θεωρήσουμε ότι οι «κόκκινοι» θα κάνουν τη διαφορά. Ηταν ότι το σύστημα του μεγάλου και συγκεντρωτικού κράτους δημιουργούσε κίνητρα για διαφθορά και διαπλοκή. Κι όταν υπάρχουν κίνητρα για παρανομίες, δεν μετράει το χρώμα των στελεχών· είναι απλώς ζήτημα χρόνου να εμφανιστεί η ανηθικότητα.

Την εποχή που στη Ν.Δ. επικρατούσε το δόγμα της «ηθικής διακυβέρνησης», γράφαμε («Οι ατσίδες με τα μπλε» 1.9.2005) γιατί θα αποτύχουν οι καλές προθέσεις του Κ. Καραμανλή: «Η διαφθορά φύεται παντού. Σε κάθε ανθρώπινη σύμπραξη. Φουντώνει, όμως, στις πολύπλοκες δομές. Το κράτος, για παράδειγμα, αποτελεί θερμοκήπιο για τέτοιου είδους φαινόμενα, επειδή αφ’ ενός είναι δαιδαλώδες και αφ’ ετέρου οι λειτουργοί του διαχειρίζονται ξένο χρήμα. Το όραμα πως αλλάζοντας την κυβέρνηση εφορμά ξαφνικά το ιππικό της ηθικής, που θα μας σώσει από τους ινδιάνους της ανηθικότητας, είναι ανεπαρκές και ψεύτικο, όπως τα «χάπι εντ» στις παλιές χολιγουντιανές ταινίες... Η διαφθορά ελαχιστοποιείται περικόπτοντας τις ευκαιρίες ανάπτυξής της, δηλαδή μειώνοντας το κράτος. Πρέπει να αποκεντρωθούν αρμοδιότητες είτε προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση είτε προς την αγορά».

Δεν είναι κακές οι προθέσεις του κ. Τσίπρα. Απλώς το πρόγραμμά του για ακόμη μεγαλύτερο κράτος είναι κακό. Δεν είναι ανάγκη να το μάθει στην πράξη ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ. Ας δει τι υποσχέθηκαν και τι κατάφεραν οι άλλοι λάτρεις του μεγάλου κράτους.