Ζήσε τον μύθο σου στην Ελλάδα

Tου Τάκη Θεοδωρόπουλου, Καθημερινή, 26.2.13

«Στην Ελλάδα μπαίνουν στα σούπερ μάρκετ, παίρνουν τρόφιμα και τα μοιράζουν στον λαό» πληροφόρησε ο Μπέπε Γκρίλο το κοινό που είχε συγκεντρωθεί για να τον ακούσει. Και συνέχισε: «Στην Ελλάδα κλέβουν τράπεζες και μοιράζουν τα χρήματα στον λαό». Με εμφάνιση γκουρού των Εξαρχείων, στο πιο καλοντυμένο, και χωρίς τσιγάρο στο στόμα, ευτραφής και απολύτως ικανοποιημένος από τον εαυτό του, ο Ιταλός κωμικός συνεχίζει τη μεγάλη ευρωπαϊκή παράδοση της Ελλάδας του μύθου. Ακούγοντάς τον θυμήθηκα τον Σατωβριάνδο, ο οποίος στην κοιλάδα του Ευρώτα πριν από δύο αιώνες φώναζε τον Λεωνίδα να βγει από τον τάφο του και όταν εκείνος δεν του απάντησε αποχώρησε απογοητευμένος. Ο Μπέπε Γκρίλο φωνάζει το φάντασμα της επανάστασης. Δεν ξέρω αν θα του δοθεί η δυνατότητα να απογοητευθεί, να αντικρίσει την πραγματικότητα δηλαδή. Δεν ξέρω καν αν τον ενδιαφέρει. Η Ιταλία έχει μεγάλη κωμική παράδοση, όμως η διαφορά των νέων κωμικών από τους «κλασικούς» του ιταλικού κινηματογράφου είναι η διαφορά που χωρίζει τον Λαζόπουλο από τον Αυλωνίτη ή τον Λογοθετίδη, η διαφορά του λαϊκισμού από την αυτοσυνειδησία.

Ο Σόρντι έπεφτε μονίμως έξω και γι’ αυτό σε έκανε να τον αγαπάς, και γι’ αυτό αν και δημοφιλής δεν υποσχέθηκε ποτέ ότι θα λύσει τα προβλήματα των Ιταλών και του κόσμου όλου.

Ο Γκρίλο, η άλλη όψη του μπερλουσκονικού νομίσματος, νομίζει ότι έχει πάντα δίκιο. «Live your myth in Greece» όπου μπορεί να μην κλέβουν, ακόμη τουλάχιστον, τράπεζες για να μοιράζουν χρήματα στον λαό, ούτε σούπερ μάρκετ για να μοιράζουν τρόφιμα, όμως ακούγεται ωραία να βεβαιώνεις ότι έτσι γίνεται «εκεί πέρα». Οπως ωραία είχε ακουστεί πέρυσι και ο κ. Ζίζεκ, ποπ διανοητής της μεταμοντέρνας εξέγερσης, που είχε διακηρύξει ότι η επανάσταση ξεκίνησε στα μέρη μας. Ωραιότερα ακόμη η πρόταση του Ζαν Λικ Γκοντάρ να φορολογούνται οι ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούνται στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές γλώσσες. Ωραιότερο δε όλων το τραγούδι του Νικ Κέιβ με τα περιστέρια, τις αντιασφυξιογόνες μάσκες και τους κεραυνούς του Δία, θυμωμένου υποθέτω γιατί του μείωσαν τη σύνταξη.

Ποιος είπε ότι η Ελλάδα πάσχει στο ισοζύγιο εξαγωγών - εισαγωγών; Εξάγουμε μύθους και αν ζητούσαμε πνευματικά δικαιώματα από τον κ. Γκρίλο, τον Νικ Κέιβ και από όσους σιτίζονται εκποιώντας τον ελληνικό μύθο, κουτσά στραβά κάτι θα βγάζαμε. Πριν από δύο χρόνια σε διαδήλωση στο Βερολίνο εμφανίστηκε ομάδα κουκουλοφόρων που έφεραν τον τίτλο «koukouloforoi». Σε τι διαφέρουν τα πράγματα από την εποχή του Διευθυντηρίου στη Γαλλική Επανάσταση, όπου διάφοροι αλλοπαρμένοι κυκλοφορούσαν με χλαμύδες και σανδάλια μες στο κρύο και απαιτούσαν να καταστραφούν όλα τα εκθέματα των μουσείων πλην των ελληνικών;

Κάτι αιώνες τώρα η μυθική Ελλάδα εξακολουθεί να αντέχει και να αντιστέκεται σε επιτόκια δανεισμού και λοιπές πτωχεύσεις. Και το πρόβλημα δεν θα ήταν πρόβλημα αν είχαμε την ψυχραιμία να το αντιμετωπίσουμε με την αυτογνωσία του Αυλωνίτη.

Εμείς τουλάχιστον που ξέρουμε πως αρκετή γραφικότητα κατανάλωσε αυτός ο τόπος, περισσότερη από όσο άντεχε το στομάχι του, κι αν θέλει να σώσει ό,τι έχει απομείνει από το πεπτικό του σύστημα οφείλει να αρχίσει δίαιτα. Εμείς τουλάχιστον που οφείλουμε να ξέρουμε πως αν θέλουμε επιτέλους να μας πάρουν στα σοβαρά, και να πάρουμε στα σοβαρά τον εαυτό μας, πρέπει να απαλλαγούμε από το φορτίο της γραφικότητας που πάνε για μια ακόμη φορά να μας φορτώσουν.

Διότι η γραφικότητα της επανάστασης δεν διαφέρει και πολύ από τη γραφικότητα της φουστανέλας. Ούτε από τη γραφικότητα του Ζορμπά που λύνει όλα του τα προβλήματα