Προδότες της τάξης τους

Του Γιώργου Παγουλάτου*, Καθημερινή, 13.1.13

Στη Μεγάλη Υφεση του 1932, ο Φράνκλιν Ρούζβελτ έσωσε τις ΗΠΑ επιβάλλοντας κανόνες στον καπιταλισμό, αφαιρώντας προνόμια από την οικονομική ολιγαρχία, δημιουργώντας δουλειές και εισάγοντας βασικές λειτουργίες κοινωνικού κράτους. Η Ελλάδα της Μεγάλης Υφεσης θα σωθεί μόνο αν καταστεί οικονομικά βιώσιμη, σε μια Ευρωζώνη που αλλάζει. Το κοινωνικό κράτος δεν έχει μέλλον, εάν δεν μεταρρυθμιστεί σε στέρεες δημοσιονομικές βάσεις. Ξοδεύαμε για κοινωνικές δαπάνες όσα και η ανεπτυγμένη Ευρώπη. (Με τη χαμηλότερη αποτελεσματικότητα.) Το «ευρωπαϊκού» ύψους κοινωνικό κράτος χρηματοδοτείτο από σπιθαμιαία, «βαλκανικά» φορολογικά έσοδα. Κάτι από τα δύο έπρεπε να αλλάξει. Τώρα, το κοινωνικό κράτος συμπιέζεται, η ψαλίδα δαπανών - εσόδων πρέπει να κλείσει. Η ανάπτυξη συνθλίβεται από τους φόρους, που διαλύουν εισοδήματα και ακυρώνουν παραγωγικά κίνητρα. Οι Αμερικανοί το ’32 απαίτησαν ασφάλεια, κοινωνική προστασία, απασχόληση. Ο Ρούζβελτ τους τα έδωσε, με μεγαλύτερο κράτος, περισσότερους κανόνες, υψηλότερους φόρους. Ενα ελληνικό Νιου Ντιλ θα περιείχε το αναπτυξιακό περιβάλλον και τη φορολογική βάση, που να μπορούν να συντηρούν την ασφάλεια, την κοινωνική προστασία και τη δημιουργία απασχόλησης, κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα. Στη δεκαετία του καλπάζοντος φασισμού, εθνικολαϊκισμού και επαναστατικού σοσιαλισμού, ο Ρούζβελτ διέσωσε τον καπιταλισμό, καθιστώντας τον κοινωνικά δικαιότερο. Η εξυγίανση του «μαύρου» χρήματος και φοροδιαφυγόντος πλούτου, η εκκαθάριση των «λιστών», είναι η δουλειά που το αστικό μας σύστημα οφείλει στην πατρίδα. Αν αποτύχει, η δουλειά θα μείνει για εκείνους που ονειρεύονται γιουρούσια, επαναστατικά «εφαλτήρια» και λαϊκά δικαστήρια. Μαζί με τα ξερά θα καούν και τα χλωρά. Και τότε είναι αμφίβολο τι θα υπάρχει από το αστικό σύστημα και την επιχειρηματική τάξη την επόμενη μέρα.

Ορισμένοι ψευτοφιλελεύθεροι καλλιέργησαν τη συλλήβδην απαξίωση του κράτους, νομιμοποιώντας τη φοροδιαφυγή. Από την άλλη, η Ελλάδα διαθέτει ίσως τον μόνο αρχηγό αξιωματικής αντιπολίτευσης που περηφανεύεται ότι δεν κατέβαλε στο κράτος το «χαράτσι» που του αναλογούσε, επιβαρύνοντας έτσι τους λοιπούς πολίτες. Ιδιώτες της Δεξιάς και ζηλωτές της Αριστεράς βλάπτουν εξίσου.

Ο Ρούζβελτ μισήθηκε από οικονομικά ισχυρούς, που, όπως πολλοί δικοί μας, αρνούνταν να συνεισφέρουν στην εθνική προσπάθεια. Ο πατρίκιος Ρούζβελτ τους περιφρόνησε: «Καλωσορίζω το μίσος τους». «Προδότης της τάξης του», επιγράφεται μια πρόσφατη βιογραφία του.

Η κυβέρνηση πρέπει να προδώσει την τάξη της, για να σώσει τη χώρα. Οι κυβερνητικοί εταίροι να δεχθούν ότι πελάτες και συγγενείς που διόριζαν για δεκαετίες στο κράτος πρέπει να φύγουν. Στις συντεχνίες και τους κομματικούς συνδικαλιστές τους να γυρίσουν την πλάτη. Σε σκοτεινούς επιχειρηματίες που τους στήριξαν, προσδοκώντας ασυλία, να απαντήσουν με το μεγαλείο της αγνωμοσύνης, στέλνοντάς τους το ΣΔΟΕ.

*Ο κ. Παγουλάτος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.