Αρθούρος Ζερβός: Οι δάφνες της… αποτυχίας!

Tου Γιώργου Παπανικολάου, http://www.euro2day.gr

Ήρεμος «καπετάνιος» σε ένα καράβι που… βουλιάζει, ο Αρθούρος Ζερβός, επικεφαλής της ΔΕΗ επί σχεδόν τρία χρόνια, εξελίσσεται πλέον σε «θύτη» εκατομμυρίων ελληνικών νοικοκυριών.  Αν τον ρωτήσετε θα σας πει ότι οι υπέρογκες αυξήσεις που ζητά στην τιμή του ρεύματος, αποτελούν «μνημονιακή» υποχρέωση για την οποία ουδόλως ευθύνεται ο ίδιος, πιθανώς δε θα… συμφωνήσει μαζί σας ότι αποτελεί μια εξαιρετικά δυσάρεστη κοινωνική εξέλιξη. Αυτή η ήπια αντιμετώπιση άλλωστε, αποτελεί σήμα κατατεθέν και κορωνίδα της δυνατότητας του να παραμένει επικεφαλής της μεγαλύτερης ελληνικής ΔΕΚΟ, παρά την αλλαγή κυβερνήσεων και πολιτικών «στηριγμάτων».  Ο κ. Ζερβός είναι άριστος στο να τα έχει καλά με όλους. Είτε αυτό αφορά την πανίσχυρη συνδικαλιστική παράταξη της ΓΕΝΟΠ, τους ανταγωνιστές της ΔΕΗ και τα συμφέροντα που διαγκωνίζονται στο χώρο της ενέργειας, είτε πολύ περισσότερο τους πολιτικούς του προϊσταμένους. Γι αυτό άλλωστε και προσδοκούσε ότι σήμερα που λήγει η θητεία του, θα ανανεωθεί, παρά τα πενιχρά έως και απαράδεκτα αποτελέσματα της. Όπερ και εγένετο, με εισήγηση του Υπ. Περιβάλλοντος Ε. Λιβιεράτου και του ΥΠΟΙΚ Γ. Στουρνάρα.    Στο θέμα της αύξησης τιμών έως και κατά… 48,7% η «δικαιολογία» του κ. Ζερβού υποκρύπτει μια σειρά από πράξεις και -κυρίως- παραλήψεις. Ο ισχυρός ανήρ της ΔΕΗ γνώριζε την μνημονιακή υποχρέωση της αναμόρφωσης τιμολογίων, εξ αρχής. Ήδη από το 2010.  Γνώριζε ότι τα τιμολόγια θα πρέπει υποχρεωτικά να διαμορφωθούν με βάση το κόστος. Τι έκανε όμως για να περιορίσει αυτό το κόστος, για να χαράξει τη νέα στρατηγική της ΔΕΗ; Η απάντηση είναι… ελάχιστα, κυρίως όσα επέβαλλαν οι μνημονιακοί νόμοι. 

Το στρατηγικό σχέδιο, που είχε υποχρέωση να καταρτίσει ουδέποτε εκπονήθηκε. Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν τα προηγούμενα χρόνια επανειλημμένες αιτιάσεις ακόμη και μέσα από το διοικητικό του συμβούλιο. 

Η ΔΕΗ συνέχισε να κινείται με υπερβάλλον προσωπικό, με αλόγιστα προνόμια καιανορθολογική λειτουργία των μονάδων, αλλά και με επίπλαστο κόστος ενέργειας, «μανιπουλάροντας» κατά το δοκούν τις μέσες τιμές, φαινόμενο για το οποίο πολλές φορές έχουν διαμαρτυρηθεί ιδιώτες ανταγωνιστές της 

Τώρα, όμως, καλούνται οι πολίτες της χώρας, οι απλοί καταναλωτές, να πληρώσουν το λογαριασμό για την απόλυτη αδράνειά του, έναντι μιας ΔΕΗ με τεράστιες δανειακές υποχρεώσεις, μειωμένα έσοδα, ζημίες και αδυναμία ανάληψης επενδύσεων εκσυγχρονισμού. 

Στα πρόθυρα του «κραχ» η ΔΕΗ 

Πραγματικός πέλεκυς, η αναφορά στις ενδιάμεσες λογιστικές καταστάσεις 9μήνου της ΔΕΗ: «το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων του ομίλου και της μητρικής εταιρείαςυπερβαίνουν το σύνολο του βραχυπρόθεσμου ενεργητικού κατά το ποσό των 822 εκατ. ευρώ και 834 εκατ. ευρώ περίπου, αντίστοιχα, και έτσι ενδέχεται ο όμιλος και η μητρική εταιρεία να μην είναι σε θέση να αποπληρώσουν μέρος των συμβατικών τους υποχρεώσεων εφόσον δεν προχωρήσει η άμεση αναχρηματοδότηση των βραχυπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεών τους». 

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι οι υποχρεώσεις της ΔΕΗ ξεπερνούν κατά πολύ το τζίρο της. Με στοιχεία 9μήνου οι υποχρεώσεις ήταν 10,66 δισ. ευρώ και ο τζίρος μόλις 4,56 δισ. ευρώ, ενώπάνω από 5 δισ. ευρώ είναι το σύνολο των δανείων. 

Πως όμως είναι δυνατόν ένα μονοπώλιο (γιατί ας μην γελιόμαστε η ΔΕΗ εξακολουθεί να έχει μονοπωλιακή θέση- και συμπεριφορά- στην αγορά ενέργειας) να εκμεταλλεύεται ΔΩΡΕΑΝ, ορυκτό καύσιμο (λιγνίτης) κι εν τέλει να μπαίνει μέσα; 

Σημειώστε σχετικά ότι η ΔΕΗ διατείνεται ότι το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη είναι πάνω από… 45 ευρώ η μεγαβατώρα. Το μέγεθος όμως αυτό (που καλούνται να πληρώσουν ουσιαστικά οι καταναλωτές, δηλαδή οι πολίτες) αμφισβητείται απολύτως, τόσο από τη ΡΑΕ, όσο και εξωτερικούς αναλυτές. 

Τα 45 ευρώ μπορεί να αντιπροσωπεύουν το ιδιόμορφο «κόστος ΔΕΗ», δηλαδή τα πάρτι προμηθειών, πάρτι προσλήψεων, πάρτι εργολαβιών στα ορυχεία. Όχι όμως και κόστος μιας σωστά λειτουργούσας εταιρείας ηλεκτρισμού. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η ΡΑΕ επέβαλε στη ΔΕΗ προσωρινή τιμή για πωλήσεις προς Αλουμίνιο τα 42 ευρώ και για τη ΛΑΡΚΟ τα 50 ευρώ. 

Παλαιότερα, ο τότε πρόεδρος της ΔΕΗ Τάκης Αθανασόπουλος (νυν πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ) είχε παραγγείλει στη Booz Allen μελέτη για το ποιο θα ήταν το πραγματικό κόστος μιας επιχείρησης με τα χαρακτηριστικά της ΔΕΗ, αν λειτουργούσε με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα. 

Ο ίδιος έχει πει ότι θα ήταν χαμηλότερο κατά 700-800 εκατ. το χρόνο. Τη μελέτη την είχαν επί χρόνια κλειδαμπαρωμένη στη ΔΕΗ και δεν την έδιναν σε κανένα. Και είναι μάλλον περιττό να προσθέσουμε ότι ουδόλως εφαρμόστηκε. 

Αυτά τα 700-800 εκατ. το χρόνο, (και τις συσσωρευμένες επιπτώσεις τους στα οικονομικά και την ανταγωνιστικότητα της ΔΕΗ) καλούνται σήμερα να πληρώσουν από την τσέπη τους, τα ελληνικά νοικοκυριά. Με σαφή υπαιτιότητα της διοίκησης Ζερβού που ανέλαβε τα ηνία της επιχείρησης σε μια περίοδο κρίσης, με πρώτη ανάγκη τον εξορθολογισμό της λειτουργίας της. 

Τα επίμαχα deals που δεν… έγιναν 

Όσοι θυμούνται τις πρώτες μέρες του διορισμού Ζερβού στη ΔΕΗ θυμούνται επίσης ότι «ο κ. καθηγητής» κατέφθασε στα γραφεία της εταιρίας με τις ευλογίες του Γιώργου Παπανδρέου και της πολλά υποσχόμενης τότε, Τίνας Μπιρμπίλη, προκειμένου να «σπρώξει» τη ΔΕΗπρος την κατεύθυνση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της «πράσινης ανάπτυξης». 

Στην πράξη τίποτε τέτοιο δεν συνέβη. Η θυγατρική που συνέστησε η εταιρία, η περίφημη «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» παραμένει περίπου…. διακοσμητική, χωρίς να έχει εκμεταλλευτεί τον «οργασμό» που σημειώθηκε στο χώρο. Οσο για τις συμφωνίες που επιχείρησε να προωθήσει ο κ. Ζερβός, αυτές αποτελούν «μαύρη σελίδα» απολύτως κενή περιεχομένου. 

Η πρώτη απόπειρα αφορούσε την εξαγορά των αδειών για ανεμογεννήτριες, από συμφέροντα του επιχειρηματία Νίκου Καραγκουλέ (γνωστότατου στο χώρο της Αριστεράς από τον οποίο προέρχεται και ο κ. Ζερβός), σε μια τιμή που ξεσήκωσε αντιδράσεις οδηγώντας τελικά και σεπροκαταρκτική εξέταση.

 

Ο κ. Ζερβός επέμενε και έφερε το θέμα σε αλλεπάλληλες συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, ώσπου τελικά κατάφερε να το περάσει. Επενέβη όμως η τότε πολιτική ηγεσία και η υπόθεση πάγωσε, με αποτέλεσμα να αποσύρει τελικά το ενδιαφέρον της η πλευρά… Καραγκουλέ. 

Η δεύτερη απόπειρα έχει κι αυτή παγώσει. Αφορά την εξαγορά των βιομηχανικών μονάδων παραγωγής φωτοβολταϊκών της Silcio, μια εταιρείας που ανήκει στα συμφέροντα του ομίλου Κοπελούζου και της Διεθνούς Κατασκευαστικής, αλλά και την ίδρυση κοινής εταιρίας που θα δημιουργούσε καταστήματα ανά την Ελλάδα. Ήτοι, ένα ημι-ιδιωτικό παράλληλο δίκτυο λιανικής σε αυτό που διαθέτει η ΔΕΗ! 

Όπως ήταν επόμενο η κίνηση αυτή, που έγινε χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε διαγωνιστική διαδικασία, ξεσήκωσε σφοδρές αντιδράσεις σε όλο το «κύκλωμα» της αγοράς φωτοβολταϊκών, από την παραγωγή ως την λιανική πώληση και εγκατάσταση, (με σκληρές επιστολές και θεσμικές παρεμβάσεις προς την διοίκηση της ΔΕΗ) για νόθευση του ανταγωνισμού, ενώ εκτενή δημοσιεύματα έγιναν και από το Euro2day.gr. O χρόνος υλοποίησης που προέβλεπε το προσύμφωνο μεταξύ των δύο πλευρών επισήμως έχει παρέλθει και η συμφωνία δεν έχει υλοποιηθεί.

 

Τα πολιτικά «φλερτ» και το… μάρμαρο 

Εν τούτοις ο κ. Ζερβός αποδεικνύεται άνθρωπος για όλες τις εποχές. Η Τίνα Μπιρμπίλη, αποχώρησε, ο Γιώργος Παπανδρέου κατέρρευσε (αφού προηγουμένως με τη σύμφωνη γνώμη του κ. Ζερβού τοποθέτησε τον εξ απορρήτων του Κώστα Θέο στη διοίκηση της ΔΕΗ), αλλά ο κ. Ζερβός πέρασε από τη «ζεστή αγκαλιά» της πρώτης συγκυβέρνησης, σε αυτή της… δεύτερης, χωρίς να ανοίξει μύτη. Σε αυτό ρόλο φαίνεται να έχουν παίξει δύο πρόσθετοι παράγοντες:

 

Η απροθυμία κάποιων προβεβλημένων στελεχών να καθίσουν στην πράγματι «ηλεκτρική» καρέκλα της ΔΕΗ και οι άριστες σχέσεις του κ. Ζερβού με τη ΔΗΜΑΡ. Μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι στα πρώτα στάδια της θητείας του ο κ. Ζερβός επέβαλλε στη θέση της αναπληρώτριας διευθύνουσας συμβούλου τη Ράνια Αικατερινάρη, κόρη της βουλευτού της Δημοκρατικής Αριστεράς, Ασημίνας Ξηροτύρη-Αικατερινάρη. 

Ετσι ο κ. Ζερβός πραγματοποίησε το χαρακτηριστικό ορισμένων αντίστοιχων περιπτώσεων ελληνικό παράδοξο. Δρέπει τις δάφνες της αποτυχίας του, παραμένοντας αρεστός, (ως μη… ενοχλητικός), σε συμφέροντα, συνδικαλιστές και πολιτικούς προϊσταμένους. 

Η ίδια η ΔΕΗ βέβαια πάει από το κακό στο χειρότερο, αλλά «το μοναστήρι να ναι καλά». Γι αυτό υπάρχουν οι πολίτες, για να πληρώνουν τα σπασμένα από την τσέπη τους!