Η «απάντηση» Μανιτάκη στην τρόικα για το Δημόσιο.
Έναν απρόσμενο σύμμαχο βρήκε το υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντώνης Μανιτάκης, στο πρόσωπο του κ. Πιέρ Λεπετίτ, γενικού επιθεωρητή Οικονομικών Υποθέσεων της Γαλλίας, ο οποίος τάχθηκε ανοικτά κατά των απολύσεων προσωπικού στο Δημόσιο. Ο κ. Λεπετίτ που μετείχε της ημερίδας για την επιτάχυνση της αξιολόγησης των δομών του κράτους, ως εκπρόσωπος της Task Force και του Γαλλικού κράτους το οποίο έχει υπογράψει και ξεχωριστή συμφωνία με την Ελλάδα, δήλωσε ότι είναι κατά των απολύσεων εργαζομένων στο Δημόσιο και υπέρ της κινητικότητας του προσωπικού. «Θέλουμε να πετύχετε», είπε. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε ένα κράτος μέλος της Ευρωζώνης να αποτύχει».
Σε αισθητή μείωση των διοικητικών δομών, που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει ή και ξεπερνά το 50%, θα καταλήξει η αξιολόγηση των δομών του κράτους, έκανε σαφές ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντώνης Μανιτάκης. Ο κ. Μανιτάκης μιλώντας την Τρίτη σε ημερίδα για την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας με στόχο την επίσπευση του έργου της αξιολόγησης των δομών των υπουργείων, επισήμανε με έμφαση ότι η ολοκλήρωσή της θα οδηγήσει οπωσδήποτε σε μετρήσιμη εξοικονόμηση πόρων και σε προγραμαμτισμό του προσωπικού (staffihng plan) το οποίο και θα τηρηθεί.
Οι αναφορές αυτές του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης αποτελούν έμμεση αλλά σαφή απάντηση στις απαιτήσεις της τρόικαςς η οποία απειμένει για «τυφλές απολύσεις» περίπου 15.000 εργαζομένων στο δημόσιο τομέα κατά το τρέχον έτος.
«Γνωρίζουμε ότι αυτή τη στιγμή πρέπει να επιδιορθώσουμε εκ βάθρων μια διοικητική μηχανή», τόνισε με νόημα ο κ. Μανιττακης, «που ταυτόχρονα είναι υποχρεωμένη να λειτουργεί πλήρως για να ανταποκρίνεται στις αυξημένες λόγω κρίσης ανάγκες της κοινωνίας, και μάλιστα με ελάχιστους πόρους και χωρίς δυνατότητες ανανέωσης του δυναμικού της, με διοικητικό προσωπικό απογοητευμένο, με χαμηλό έως ανύπαρκτο ηθικό, με μειωμένο μισθολόγιο, σχεδόν στο ήμισυ του παλαιού, με ανύπαρκτα κίνητρα, χωρίς ενθάρρυνση και χωρίς προοπτική ορατή βελτίωσης της κατάστασής του».
Οι στόχοι της αξιολόγησης των δομών, που θα έχει ολοκληρωθεί σ΄όλα τα υπουργεία ως το τέλος του 2012, όπως τους προσδιόρισε ο κ. Μανιτάκης, είναι οι εξής:
-Ο επανασχεδιασμός των αρμοδιοτήτων κάθε διοικητικής μονάδας και η κατάργηση όσων δεν εξυπηρετούν την κοινωνία και οικονομία ή όσων η λειτουργία επικαλύπτεται με λειτουργίες άλλων μονάδων.
-Η ελαχιστοποίηση του αριθμού των οργανωτικών μονάδων (οργανισμοί, γενικές διευθύνσεις, διευθύνσεις και τμήματα) προκειμένου να επιτευχθούν σημαντικοί δημοσιονομικοί στόχοι, δηλαδή εξοικονομήσεις από περικοπές λειτουργικών δαπανών, οικονομίες κλίμακας, μειώσεις προσωπικού κλπ.
-Η ελαχιστοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, με στόχο την επιτάχυνσή τους.
-Ο εντοπισμός των υποστελεχωμένων ή/και υπερστελεχωμένων μονάδων και η αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των δημοσίων υπαλλήλων, ενδεχομένως και με ανακατανομή των οργανικών θέσεων.
Τα κριτήρια τα οποία ακολουθούνται για την αξιολόγηση των δομών είναι:
-Η αξιολόγηση των ασκουμένων αρμοδιοτήτων: εξετάζεται κατά πόσο η υπηρεσία που παρέχει κάθε οργανωτική μονάδα δημιουργεί προστιθέμενη αξία για τους πολίτες και το επιχειρηματικό περιβάλλον καθώς και εάν υπάρχει επικάλυψη αρμοδιοτήτων με άλλες φορείς.
-Η αξιολόγηση της αποδοτικότητας των οργανωτικών μονάδων: εάν δηλαδή ο σχεδιασμός των μονάδων, όπως αποτυπώνεται στο οργανόγραμμα, είναι ο βέλτιστος από λειτουργικής απόψεως.
-Η αξιολόγηση διαδικασιών: κατά πόσο δηλαδή η λειτουργία της εκάστοτε δομής επιτρέπει την άμεση απόκριση στις απαιτήσεις των πολιτών.
-Η αξιολόγηση της συμβατότητας των δομών με τους αρχικούς λειτουργικούς στόχους, βάσει ποσοτικών δεδομένων για τις λειτουργικές δαπάνες, τη διαφάνεια στη δημοσιονομική διαχείριση και τη δυνατότητα μείωσης του κόστους.
-Η δυνατότητα κατάργησης ή/και συγχώνευσης υπηρεσιακών μονάδων ή εποπτευόμενων φορέων που δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης, είτε διότι έχουν ολοκληρώσει την αποστολή τους και πλέον δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό είτε επειδή είναι απολύτως αδρανείς, έχουν περιορισμένο στόχο ή παρατηρείται επικάλυψη των αρμοδιοτήτων τους με αρμοδιότητες άλλων υπηρεσιών ή μονάδων.
Έχουμε επίγνωση ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα, επισήμανε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Ως τέτοια ανέφερε τα εξής:
-Η έλλειψη στοιχείων σχετικά με την αποδοτικότητα των οργανικών μονάδων δυσχεραίνει το έργο της αξιολόγησης βάσει συγκεκριμένων προκαθορισμένων στόχων.
-Το ίδιο ισχύει και για τον προγραμματισμό του προσωπικού στις νέες οργανικές μονάδες. Δεν υπάρχουν περιγράμματα θέσης, προσοντολόγια, καθηκοντολόγια, ώστε να μπορεί να σχεδιαστεί η στελέχωση με επιστημονικά κριτήρια. Συνεπώς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τον αριθμό και τα προσόντα των υπαλλήλων που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση της αποστολής κάθε δομής. Γι' αυτό ενσωματώνουμε στον σχεδιασμό της αξιολόγησης τις αναγκαίες αυτές διαδικασίες, που θα συμπληρώσουν ουσιαστικά την αξιολόγηση των δομών.
-Το πάγιο πρόβλημα της πολυνομίας και του κατακερματισμού των αρμοδιοτήτων μεταξύ μεγάλου αριθμού φορέων της κεντρικής και αποκεντρωμένης διοίκησης δημιουργεί πρόσθετες δυσχέρειες στον ορθολογικό σχεδιασμό και την υλοποίηση των δημόσιων πολιτικών.
-Οι διαρκώς μεταβαλλόμενοι στόχοι της αξιολόγησης έχουν οδηγήσει σε καθυστερήσεις στην εκκίνηση της διαδικασίας. Ενδεικτικά ας αναφερθεί ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι συγκεκριμενοποιήθηκαν μόλις στα μέσα του Σεπτέμβρη, ενώ τα συγκεκριμένα μέτρα βρίσκονται ακόμη υπό διαπραγμάτευση.
-Η επείγουσα δημοσιονομική προσαρμογή που επιχειρεί αυτή τη στιγμή η χώρα. Οι περιορισμοί στις προσλήψεις με τη σχέση 1/5 ή 1/10 και μειώσεις ετήσιες 10% στους εποχικά προσλαμβανόμενους μας δυναστεύουν κυριολεκτικά. Η αναδιάρθρωση της διοίκησης πρέπει να γίνει με τους λιγότερους δυνατούς πόρους αλλά διαφυλάσσοντας και ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών. Ταυτόχρονα, πρέπει να γίνει με ελάχιστες δυνατότητες ανανέωσης του προσωπικού της διοίκησης με νέους και καταρτισμένους υπαλλήλους.
H οµιλία του υπουργού ∆ιοικητικής Μεταρρύθµισης κ. Αντώνη Μανιτάκη
για την αξιολόγηση των δοµών του κράτους
Χαίροµαι ιδιαίτερα, γιατί βρίσκοµαι κοντά σας και εγκαινιάζω ένα τριήµερο
εντατικών εργασιών και συνεργασιών µε εµπειρογνώµονες ευρωπαίους,
προερχόµενους από τα κράτη µέλη της Task Force για την Ελλάδα και από την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την κεντρική ευθύνη και τον συντονισµό της Γαλλικής
Κυβερνήσεως, µε κύριο αντικείµενο την παρουσίαση, συζήτηση και εξέταση των
πρώτων εκθέσεων αξιολόγησης των διοικητικών δοµών της ελληνικής ∆ηµόσιας
∆ιοίκησης, κεντρικής και αποκεντρωµένης. Στο τριήµερο που ακολουθεί θα
εξεταστούν και θα συζητηθούν τα πρώτα σχέδια αξιολόγησης των διοικητικών
µονάδων όλων, χωρίς εξαίρεση, των κεντρικών και αποκεντρωµένων υπηρεσιών
των Υπουργείων και των εποπτευόµενων από αυτά οργανισµών. ∆εν
συµπεριλαµβάνονται εδώ οι επιχειρησιακές µονάδες των Υπουργείων Εθνικής
Άµυνας και Προστασίας του Πολίτη, καθώς και τα σχολεία µέσης και
στοιχειώδους εκπαίδευσης και τα ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Χαίροµαι διότι λίγους µόνο µήνες, για την ακρίβεια τρείς µήνες και 20 ηµέρες
ακριβώς από την ανάληψη των καθηκόντων της νέας πολιτικής ηγεσίας του
Υπουργείου και της νέας Κυβέρνησης υπό την Πρωθυπουργία του Αντώνη
Σαµαρά, τα πρώτα απτά και συγκεκριµένα δείγµατα της ∆ιοικητικής
Αναδιάρθρωσης της χώρας είναι µπροστά µας, καταγραµµένα σε δηµόσια
κείµενα και σχεδιαγράµµατα, σε απεικόνιση γραφική και σε αριθµούς, κυρίως
όµως σε εκτενείς εκθέσεις, αξιολογήσεις τεκµηριωµένες, που ανταποκρίνονται σε
κριτήρια ορθολογικότητας, αποτελεσµατικότητας, λειτουργικότητας και
αποδοτικότητας και σε στόχους δηµοσιονοµικούς, προγραµµατισµού θέσεων
διοικητικού προσωπικού και αναδιάρθρωσης διοικητικών µονάδων.
Το καινοφανές για την ιστορία των διοικητικών µεταρρυθµίσεων στη χώρα µας,
σήµερα, έγκειται στο ότι δεν ξεκινάµε ούτε τελειώνουµε, όπως γινόταν µέχριτώρα, µε ένα αφηρηµένο νοµοθέτηµα, χωρίς µελέτη σκοπιµότητας, χωρίς
αξιολόγηση δοµών και προσωπικού. Ερχόµενοι σε ρήξη µε µια βαθειά ριζωµένη
στη χώρα µας, αλλά ολέθρια κατά τη γνώµη µου, παράδοση νοµικισµού και
φορµαλισµού, νοµολαγνείας και τυπολατρίας, που πρότασσε την µορφή
αγνοώντας ή αδιαφορώντας για την ουσία, την εφαρµοσιµότητα και
αποτελεσµατικότητα της µεταρρύθµισης, ακολουθήσαµε µια αντίστροφη πορεία,
έναν άλλο οδικό χάρτη, έναν διαφορετικά road map: Αρχίσαµε από µια µελέτη ή
έκθεση καταγραφής και αξιολόγησης της διοικητικής πραγµατικότητας και
έχοντας, ως οδηγό, κριτήρια και στόχους επιστηµονικά, θα καταλήξουµε σε
οργανογράµµατα που θα πάρουν στο τέλος τη νοµική µορφή ενός Οργανισµού
µε Προεδρικό ∆ιάταγµα. Στην προκειµένη περίπτωση, η διοικητική µελέτη
προηγείται, ο νόµος ακολουθεί.
Η δεύτερη καινοτοµία έγκειται στο ότι η διοικητική µεταρρύθµιση ξεκίνησε αυτή τη
φορά και βαδίζει µε συνέπεια πάνω σε µεθοδολογικά αχνάρια και σε
τεχνογνωσία, που είναι διεθνώς αναγνωρισµένη, που µας ταιριάζει και έχει
σαφείς στρατηγικούς στόχους: ∆ιοίκηση ριζικά και ορθολογικά αναδιαρθρωµένη,
οικονοµική, αποτελεσµατική και αποδοτική, µετά από συστηµατική αξιολόγηση
δοµών και προσωπικού. ∆ιοικητική Μεταρρύθµιση που καλείται να
πραγµατοποιήσει και να εγκολπωθεί η ίδια η διοίκηση και οι υπάλληλοί της, που
οφείλει να εµπνέει εµπιστοσύνη στον πολίτη και στις επιχειρήσεις, όχι µόνο διότι
θα είναι µια ∆ιοίκηση σύγχρονη, αλλά κυρίως διότι θα δείχνει καθηµερινά ότι έγινε
ή έστω ότι προσπαθεί να γίνει µια ∆ιοίκηση αξιοκρατική, πολιτικά ουδέτερη,
ανεπηρέαστη κοµµατικά, απεξαρτηµένη από εξωθεσµικές, άνοµες ή
φαυλοκρατικές, φιλο-κυβερνητικές ή φιλο-αντιπολιτευτικές παρεµβάσεις, οι
οποίες αλλοιώνουν τη δηµόσια αποστολή της, πλήττουν την ισότητα των
πολιτών ενώπιον του νόµου και το κύρος του δηµοσιοϋπαλληλικού
λειτουργήµατος.
Η τρίτη µεγάλη καινοτοµία του παρόντος εγχειρήµατος έγκειται στο ότι η
Μεταρρύθµιση ετοιµάζεται και σχεδιάζεται από την ίδια την ∆ιοίκηση, απόστελέχη της, από επιτροπές που προέρχονται από τους κόλπους της, που
γνωρίζουν την ίδια από µέσα και εργάζονται χωρίς ωράριο και πρόσθετη αµοιβή.
Η ∆ιοικητική Μεταρρύθµιση θα είναι δικό τους έργο και θα έχει συντελεστεί χωρίς
να έχει κοστίσει στον Έλληνα φορολογούµενο.
Αυτό το τελευταίο είναι συγκινητικό και αξιέπαινο και θέλω να το εξάρω ενώπιον
της ελληνικής και αλλοδαπής κοινής γνώµης, που βοµβαρδίζεται από σχόλια
µονόπλευρα, απαξιωτικά για τον Έλληνα δηµόσιο υπάλληλο. Υπάρχει και µία
άλλη όψη, που στοιχειώδης απόδοση δικαιοσύνης µας υποχρεώνει να
υπογραµµίσουµε. Υπάρχουν πολλοί, πάρα πολλοί άξιοι δηµόσιοι υπάλληλοι που
επιτελούν µε ευσυνειδησία και υπευθυνότητα το δηµοσιοϋπαλληλικό καθήκον
τους. Σε αυτούς στηρίζεται η ∆ιοίκηση και αυτούς πρέπει να ανταµείψουµε και
αξιοποιήσουµε.
Για να δείξω τη σοβαρότητα της δουλειάς που έχει γίνει από τις Επιτροπές
αρκούµαι να σας αναφέρω ότι η έκθεση αξιολόγησης του Υπουργείου
∆ιοικητικής Μεταρρύθµισης αριθµεί 107 σελίδες και καταλήγει σε εντυπωσιακά
και τεκµηριωµένα αποτελέσµατα.
Το τελευταίο και πιο σηµαντικό χαρακτηριστικό που θέλω να υπογραµµίσω είναι
ότι η ∆ιοικητική Μεταρρύθµιση συντονίζεται, κατευθύνεται και συντελείται υπό
την ευθύνη του ∆ιϋπουργικού Συµβουλίου ∆ιοικητικής Μεταρρύθµισης που
προεδρεύεται από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, ο οποίος παρακολουθεί
προσωπικά και εποπτεύει το όλο έργο. Η ∆ιοικητική Μεταρρύθµιση δεν αφορά
άρα µόνο ολόκληρη την Κυβέρνηση, γίνεται από την Κυβέρνηση συνολικά και
συντονισµένα. Αυτό και µόνο δείχνει την κεφαλαιώδη σηµασία της για τη χώρα,
αλλά και το προσωπικό ενδιαφέρον του Πρωθυπουργού.
Ξέρω ότι µας περιµένει ακόµη πολλή και δύσκολη δουλειά, ότι είµαστε στην
αρχή και επιδιώκουµε να φτάσουµε στη µέση. Μπορώ όµως να πω µε
βεβαιότητα ότι ξεκινήσαµε, ότι µπαίνουν τα πρώτα, στέρεα θεµέλια, πουδύσκολα ανατρέπονται και ακόµη δυσκολότερα αγνοούνται. Οι εκθέσεις
αξιολόγησης θα είναι εσαεί κτήµα της διοίκησης, ένα διοικητικό προηγούµενο
που θα έχει καταγραφεί στη θεσµική της µνήµη.
Γνωρίζουµε όλοι µας τα προβλήµατα και τις τεράστιες δυσκολίες που
αντιµετωπίζουµε, από την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία που περνά η χώρα.
Γνωρίζουµε την ανορθολογική διόγκωση του ελληνικού κράτους τις τελευταίες
δεκαετίες, τον ασφυκτικό της εναγκαλισµό της µε την κοµµατοκρατία, που
εξέθρεψε δίκτυα πελατειακής συναλλαγής και διάχυτες νησίδες διαφθοράς.
Γνωρίζουµε τη χαλάρωση της εργασιακής ηθικής και της πειθαρχικής ευθύνης
στο δηµόσιο. Γνωρίζουµε ότι αυτή τη στιγµή πρέπει να επιδιορθώσουµε εκ
βάθρων µια διοικητική µηχανή που ταυτόχρονα είναι υποχρεωµένη να λειτουργεί
πλήρως για να ανταποκρίνεται στις αυξηµένες λόγω κρίσης ανάγκες της
κοινωνίας, και µάλιστα µε ελάχιστους πόρους και χωρίς δυνατότητες ανανέωσης
του δυναµικού της, µε διοικητικό προσωπικό απογοητευµένο, µε χαµηλό έως
ανύπαρκτο ηθικό, µε µειωµένο µισθολόγιο, σχεδόν στο ήµισυ του παλαιού, µε
ανύπαρκτα κίνητρα, χωρίς ενθάρρυνση και χωρίς προοπτική ορατή βελτίωσης
της κατάστασής του.
∆εν σκοπεύω σήµερα να επεκταθώ σε άλλα θέµατα ή άλλα προβλήµατα ή
στόχους, έστω και αν συνδέονται και συναρτώνται µε τον κεντρικό, τον
πρωταρχικό στρατηγικό µας στόχο που είναι η αναδιάρθρωση των διοικητικών
υπηρεσιών και στη συνέχεια η αξιολόγηση του προσωπικού. Ούτε θα
επαναλάβω όσα είναι ήδη γνωστά. Σήµερα δεν είµαστε εδώ για εξαγγελίες ή για
δηλώσεις αλλά για απολογισµό, παρουσίαση και αξιολόγηση αυτού που έχει γίνει
µέχρι τώρα στο συγκεκριµένο τοµέα. Τα υπόλοιπα άλλη στιγµή σε άλλους
χώρους.
Το ιστορικό και η παρούσα φάση της διοικητικής αναδιάρθρωσηςΘα προσπαθήσω απλώς στη συνέχεια να δώσω ένα αδρό περίγραµµα του
σχεδιασµού της διοικητικής µεταρρύθµισης και της πορείας υλοποίησής της.
Ως πρώτο βήµα αυτής της διαδικασίας, προωθήθηκε, όπως προείπα, η
αξιολόγηση των δοµών της δηµόσιας διοίκησης. Οι εκθέσεις των συναφών
οµάδων αξιολόγησης µε τη συνεργασία των ευρωπαίων εµπειρογνωµόνων
αναµένεται να ολοκληρωθούν, το αργότερο πριν από το τέλος του 2012 και η
φάση υλοποίησης µε τα οργανογράµµατα και τα Προεδρικά ∆ιατάγµατα θα έχει
περατωθεί και τυπικά στις αρχές του 2013.
Η αξιολόγηση των δοµών της ελληνικής δηµόσιας διοίκησης αποτελεί το εργαλείο
για την επίτευξη συγκεκριµένων στόχων. Οι στόχοι αυτοί, όπως τους έχουµε
προσδιορίσει, είναι:
• Ο επανασχεδιασµός των αρµοδιοτήτων κάθε διοικητικής µονάδας και η
κατάργηση όσων δεν εξυπηρετούν την κοινωνία και οικονοµία ή όσων η
λειτουργία επικαλύπτεται µε λειτουργίες άλλων µονάδων.
• Η ελαχιστοποίηση του αριθµού των οργανωτικών µονάδων (οργανισµοί,
γενικές διευθύνσεις, διευθύνσεις και τµήµατα) προκειµένου να επιτευχθούν
σηµαντικοί δηµοσιονοµικοί στόχοι, δηλαδή εξοικονοµήσεις από περικοπές
λειτουργικών δαπανών, οικονοµίες κλίµακας, µειώσεις προσωπικού κλπ.
• Η ελαχιστοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, µε στόχο την επιτάχυνσή
τους.
• Ο εντοπισµός των υποστελεχωµένων ή/και υπερστελεχωµένων µονάδων
και η αποτελεσµατικότερη αξιοποίηση των δηµοσίων υπαλλήλων, ενδεχοµένως
και µε ανακατανοµή των οργανικών θέσεων.
• Η βελτιστοποίηση της ανταπόκρισης της διοίκησης στις κοινωνικές
απαιτήσεις, µε την παροχή αναβαθµισµένων και πιο ευέλικτων υπηρεσιών προς
τους πολίτες, και τις επιχειρήσεις επιβαρύνοντας όσο το δυνατό λιγότερο τα
δηµόσια οικονοµικά. Το Κυβερνητικό Συµβούλιο Μεταρρύθµισης, στο οποίο προεδρεύει, όπως είπα, ο
Πρωθυπουργός, και µετέχουν ο Υπουργός ∆ιοικητικής Μεταρρύθµισης &
Ηλεκτρονικής ∆ιακυβέρνησης αλλά και οι Υπουργοί Οικονοµικών, Εσωτερικών,
Ανάπτυξης κλπ, έχει συγκροτηθεί και πρόκειται εντός των προσεχών ηµερών να
συνέλθει για να αρχίσει να συζητά και εγκρίνει τις εκθέσεις αξιολόγησης και την
υλοποίηση των γενικών κατευθύνσεων, µε τη συνδροµή µιας οµάδας
υποστήριξης που προετοιµάζει τις αποφάσεις του Κυβερνητικού Συµβουλίου
Μεταρρύθµισης.
Η αξιολόγηση των δοµών έχει γίνει βάσει κριτηρίων και µεθοδολογίας που
ανέπτυξε η Οµάδα Συντονισµού του Υ∆ΜΗ∆ για την αξιολόγηση των δοµών, σε
συνεργασία µε εµπειρογνώµονες της Γαλλικής Κυβέρνησης και της Task Force
και βρίσκονται καταγραµµένα στο mission statement, επιστολή οδηγό.
Τα κριτήρια αυτά είναι:
Η αξιολόγηση των ασκουµένων αρµοδιοτήτων: εξετάζεται κατά πόσο η υπηρεσία
που παρέχει κάθε οργανωτική µονάδα δηµιουργεί προστιθέµενη αξία για τους
πολίτες και το επιχειρηµατικό περιβάλλον καθώς και εάν υπάρχει επικάλυψη
αρµοδιοτήτων µε άλλες φορείς.
Η αξιολόγηση της αποδοτικότητας των οργανωτικών µονάδων: εάν δηλαδή ο
σχεδιασµός των µονάδων, όπως αποτυπώνεται στο οργανόγραµµα, είναι ο
βέλτιστος από λειτουργικής απόψεως.
Η αξιολόγηση διαδικασιών: κατά πόσο δηλαδή η λειτουργία της εκάστοτε δοµής
επιτρέπει την άµεση απόκριση στις απαιτήσεις των πολιτών.
Η αξιολόγηση της συµβατότητας των δοµών µε τους αρχικούς λειτουργικούς
στόχους, βάσει ποσοτικών δεδοµένων για τις λειτουργικές δαπάνες, τη διαφάνεια
στη δηµοσιονοµική διαχείριση και τη δυνατότητα µείωσης του κόστους.
Η δυνατότητα κατάργησης ή/και συγχώνευσης υπηρεσιακών µονάδων ή
εποπτευόµενων φορέων που δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης, είτε διότι έχουν
ολοκληρώσει την αποστολή τους και πλέον δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό είτεεπειδή είναι απολύτως αδρανείς, έχουν περιορισµένο στόχο ή παρατηρείται
επικάλυψη των αρµοδιοτήτων τους µε αρµοδιότητες άλλων υπηρεσιών ή
µονάδων.
Με την περάτωση του έργου της αξιολόγησης των δοµών θα καταλήξουµε
• σε διαπιστώσεις που συνδέονται µε τους δηµοσιονοµικούς στόχους της
χώρας (άρα θα έχουµε οπωσδήποτε µετρήσιµη εξοικονόµηση πόρων)
• σε έναν προγραµµατισµό του προσωπικού (staffing plan), τον οποίο θα
τηρήσουµε
• σε αισθητή µείωση των διοικητικών δοµών, που σε ορισµένες περιπτώσεις
φτάνει ή και ξεπερνά το 50%.
Κατόπιν όλων αυτών, οι Επιτροπές εργάζονται στη βάση ενός εξαιρετικά
απαιτητικού χρονοδιαγράµµατος προκειµένου να ολοκληρώσουν πριν από το
τέλος του χρόνου τις αξιολογήσεις, ώστε αµέσως µετά να προχωρήσουµε στην
υλοποίηση των νέων οργανογραµµάτων σε όλα τα Υπουργεία. Θέλουµε ήδη το
2013 η διοικητική µεταρρύθµιση να αρχίσει να συµβάλλει δηµοσιονοµικά στη
συνολική προσπάθεια της χώρας.
Έχουν συγκροτηθεί 16 οµάδες εργασίας, για κάθε υπουργείο, ενώ
προγραµµατίζεται η συγκρότηση µιας επιπλέον οµάδας στο ΥΠΟΙΚ για την
αξιολόγηση της φορολογικής διοίκησης.
Οι Επιτροπές Αξιολόγησης αποτελούνται από υπαλλήλους του δηµοσίου και
ευρύτερου δηµοσίου τοµέα. Οι υπάλληλοι που τις στελεχώνουν αντλούνται από
τη δεξαµενή του πιο ικανού και καταρτισµένου προσωπικού της ελληνικής
διοίκησης. Για του λόγου το αληθές, ας σηµειωθεί ότι εκ των 87 υπαλλήλων που
συγκροτούν τις Επιτροπές
• 49 είναι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης ενώ
• 38 συµµετείχαν σε προηγούµενες Οµάδες Καταγραφής του ΟΟΣΑ – εκ
των οποίων οι 34 είναι συγχρόνως και απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής ∆ηµόσιας
∆ιοίκησης.
Ειδικά για τα υπουργεία Εξωτερικών, ∆ηµόσιας Τάξης και Άµυνας έχουν
συγκροτηθεί επιτροπές υπό την άµεση εποπτεία του πρωθυπουργού.
Οι Επιτροπές έχουν ξεκινήσει το έργο τους από τον Αύγουστο µε την καταγραφή
της υπάρχουσας κατάστασης στα υπουργεία και την επεξεργασία των πρώτων
δεδοµένων. Η συντονιστική οµάδα του άρθρου 35 του νόµου 4024/2011, µε
εβδοµαδιαίες συναντήσεις, δίνει βασικές κατευθύνσεις στο έργο τους καθώς και
την απαραίτητη εξοικείωση µε τη µεθοδολογία της αξιολόγησης. Οι οµάδες
αξιολόγησης καταθέτουν εβδοµαδιαίες εκθέσεις προόδου όπου καταγράφονται
τα προβλήµατα και οι ανάγκες και προτείνονται λύσεις.
Ξεκινώντας µε το ίδιο το Υ∆ΜΗ∆, του οποίου ο Οργανισµός είναι έτοιµος,
ολοκληρώνεται η αξιολόγηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιµατικής Αλλαγής. Στη συνέχεια ακολουθούν όλα τα άλλα Υπουργεία. Σήµερα
βρίσκονται στο τελικό στάδιο της οριστικοποίησής τους και οι εκθέσεις
αξιολόγησης των υπουργείων Εργασίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και ∆ικαιοσύνης.
Προβλήµατα και προοπτικές
Θα ήταν βέβαια ανειλικρινές να ισχυριστούµε ότι η διαδικασία της αξιολόγησης
δοµών και προσωπικού δεν συναντά µεγάλα, όχι όµως και ανυπέρβλητα,
εµπόδια. Αυτά οφείλονται και σε ιστορικές παθογένειες της ελληνικής διοίκησης
αλλά και σε δυσκολίες που ανακύπτουν καθώς προχωρά το έργο της
αξιολόγησης.
Καµία µεταρρύθµιση δεν προχωρά χωρίς εµπόδια και δυσχέρειες. Είναι όµως
κρίσιµο να µπορούµε να τις εντοπίσουµε µε ειλικρίνεια, χωρίς ωραιοποιήσεις και
χωρίς αποσιωπήσεις. Μόνο έτσι θα µπορέσουµε να τις αντιµετωπίσουµε
αποτελεσµατικά, επινοώντας λύσεις µε τρόπο δηµιουργικό και τεκµηριωµένο.
Έχουµε επίγνωση ποια είναι τα βασικότερα προβλήµατα:
1. Η έλλειψη στοιχείων σχετικά µε την αποδοτικότητα των οργανικών
µονάδων δυσχεραίνει το έργο της αξιολόγησης βάσει συγκεκριµένων
προκαθορισµένων στόχων.
2. Το ίδιο ισχύει και για τον προγραµµατισµό του προσωπικού στις νέες
οργανικές µονάδες. ∆εν υπάρχουν περιγράµµατα θέσης, προσοντολόγια,
καθηκοντολόγια, ώστε να µπορεί να σχεδιαστεί η στελέχωση µε επιστηµονικά
κριτήρια. Συνεπώς δεν είµαστε σε θέση να γνωρίζουµε εκ των προτέρων τον
αριθµό και τα προσόντα των υπαλλήλων που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση
της αποστολής κάθε δοµής. Γι’ αυτό ενσωµατώνουµε στον σχεδιασµό της
αξιολόγησης τις αναγκαίες αυτές διαδικασίες, που θα συµπληρώσουν ουσιαστικά
την αξιολόγηση των δοµών.
3. Το πάγιο πρόβληµα της πολυνοµίας και του κατακερµατισµού των
αρµοδιοτήτων µεταξύ µεγάλου αριθµού φορέων της κεντρικής και
αποκεντρωµένης διοίκησης δηµιουργεί πρόσθετες δυσχέρειες στον ορθολογικό
σχεδιασµό και την υλοποίηση των δηµόσιων πολιτικών.
4. Θα πρέπει ακόµη να πούµε ότι οι διαρκώς µεταβαλλόµενοι στόχοι της
αξιολόγησης έχουν οδηγήσει σε καθυστερήσεις στην εκκίνηση της διαδικασίας.
Ενδεικτικά ας αναφερθεί ότι οι δηµοσιονοµικοί στόχοι συγκεκριµενοποιήθηκαν
µόλις στα µέσα του Σεπτέµβρη, ενώ τα συγκεκριµένα µέτρα βρίσκονται ακόµη
υπό διαπραγµάτευση.
5. Τέλος, αντιµετωπίζουµε γενικότερα προβλήµατα που σχετίζονται µε την
επείγουσα δηµοσιονοµική προσαρµογή που επιχειρεί αυτή τη στιγµή η χώρα. Οι
περιορισµοί στις προσλήψεις µε τη σχέση 1/5 ή 1/10 και µειώσεις ετήσιες 10%
στους εποχικά προσλαµβανόµενους µας δυναστεύουν κυριολεκτικά. Ηαναδιάρθρωση της διοίκησης πρέπει να γίνει µε τους λιγότερους δυνατούς
πόρους αλλά διαφυλάσσοντας και ενισχύοντας την αποτελεσµατικότητα των
υπηρεσιών. Ταυτόχρονα, πρέπει να γίνει µε ελάχιστες δυνατότητες ανανέωσης
του προσωπικού της διοίκησης µε νέους και καταρτισµένους υπαλλήλους.
Έχουµε πλήρη επίγνωση των προβληµάτων και των εµποδίων. Τα
αντιµετωπίζουµε όσο το δυνατόν επαρκέστερα, µε τις δικές µας δυνάµεις και µε
βάση τον αρχικό µας σχεδιασµό. Σε αυτό το δύσκολο έργο, όµως, είναι
καθοριστική και η παράλληλη συνδροµή και τεχνική βοήθεια των εταίρων µας,
στην οποία επιβάλλεται να κάνουµε αναφορά.
Η σηµασία της συνδροµής των εταίρων µας
Τον Ιανουάριο του 2012, η Ελλάδα ζήτησε τη συνδροµή της Γαλλίας στη
διοικητική µεταρρύθµιση, ως χώρας που διαθέτει πρωτοποριακή εµπειρία και
αποτελεί «domain leader» στο πεδίο της διοικητικής µεταρρύθµισης. Η γαλλική
εµπειρία ζητήθηκε προκειµένου να πλαισιωθεί το µείζον εγχείρηµα της
διοικητικής µεταρρύθµισης στην Ελλάδα, σε συντονισµό µε την πολύτιµη τεχνική
βοήθεια της Task Force.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση, και ειδικότερα το Υ∆ΜΗ∆, διαθέτει στο
πλαίσιο του σχεδιασµού του για τη διοικητική αναδιάρθρωση την αρωγή µιας
πολύτιµης µεθοδολογίας όσον αφορά τους στόχους και την υλοποίηση της
αξιολόγησης του συνόλου της διοίκησης. Η µεθοδολογία αυτή µάλιστα
δοκιµάσθηκε πιλοτικά πρώτα στην αξιολόγηση των δοµών του ίδιου του Υ∆ΜΗ∆
αλλά και του Υπουργείου Περιβάλλοντος.
Ταυτόχρονα, οι οµάδες ειδικών της ελληνικής διοίκησης που ανέλαβαν, όπως
είδαµε, το έργο της αξιολόγησης κάθε υπουργείου, και στελεχώθηκαν από ειδικάκαταρτισµένα στελέχη της ελληνικής διοίκησης αντλώντας από το πλούσιο και
δυστυχώς συχνά αναξιοποίητο δυναµικό που ήδη διαθέτουµε, πλαισιώθηκαν
ταυτόχρονα από την υψηλού τεχνοκρατικού επιπέδου συνδροµή
εµπειρογνωµόνων (coaches) από τις χώρες µέλη της ΕΕ, µε τη συνεργασία της
Task Force και της γαλλικής κυβέρνησης.
Οι υψηλού επιπέδου εµπειρογνώµονες προτάθηκαν και προέρχονται από χώρες
εταίρους της Ελλάδας στην ΕΕ, µε κριτήριο τα ειδικά τους προσόντα, την
εµπειρία και τη γνώση τους πάνω στη δηµόσια διοίκηση. Είναι όλοι υψηλότατου
επιπέδου δηµόσιοι υπάλληλοι στις χώρες τους. Από την εµπειρία και την τεχνική
τους βοήθεια επωφελούµαστε χωρίς να επιβαρύνεται το ελληνικό δηµόσιο: τα
έξοδα καλύπτονται από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ και δεν προβλέπεται ιδιαίτερη
αµοιβή για την εργασία τους.
Η παρουσία εδώ των εµπειρογνωµόνων που θα συνδράµουν τις ελληνικές
οµάδες αξιολόγησης και θα ανταλλάξουν µαζί τους ιδέες, µεθόδους και
τεχνογνωσία σε αυτό το κρίσιµο σηµείο της διαδικασίας αξιολόγησης, είναι απτό
δείγµα της έµπρακτης αλληλεγγύης των εταίρων µας, την οποία προσπαθούµε
να αξιοποιήσουµε στον µέγιστο βαθµό. Έχοντας ως βάση τον στρατηγικό
σχεδιασµό µας για την υλοποίηση της διοικητικής µεταρρύθµισης στην Ελλάδα,
οικειοποιούµαστε την παρεχόµενη τεχνογνωσία και την προσαρµόζουµε στις
ιδιαίτερες ανάγκες και συνθήκες της ελληνικής περίπτωσης.
Αφού λοιπόν καλωσορίσουµε τους εµπειρογνώµονες, και µαζί τους την
ουσιαστική βοήθεια των εταίρων µας, που θα είναι καθοριστική για αυτή την
κρίσιµη καµπή της διαδικασίας αξιολόγησης και αναδιάρθρωσης της ελληνικής
δηµόσιας διοίκησης, θα πρέπει να υπογραµµίσουµε κάτι που δεν πρέπει να
ξεχνάµε:
Η ∆ιοικητική Μεταρρύθµιση είναι και παραµένει αποκλειστική ευθύνη, πολιτική
προτεραιότητα και κεντρικός στόχος της ελληνικής κυβέρνησης. Η επιτυχία τηςεξαρτάται κατά πρώτο λόγο από την οικειοποίησή της από την ελληνική διοίκηση
και από τον ενστερνισµό της από τους ίδιους του δηµόσιους υπαλλήλους, καθώς
και από την ικανότητά της να δηµιουργήσει ή ίδια µια νέα διοικητική πρακτική και
κουλτούρα.
Έργο µακροχρόνιο και εξαιρετικά δύσκολο, που προϋποθέτει τη συνδροµή
παραγόντων και όρων που ξεπερνούν την ίδια: χρειάζεται κλίµα εργασιακή
ασφάλειας και ειρήνης, πολιτική σταθερότητα και διακοµµατική στήριξη και
συναίνεση στους βασικούς της άξονες και κατευθύνσεις. Τέλος χρειάζεται κλίµα
νηφαλιότητας και συνεννόησης που οφείλουµε να επιδείξουµε όλοι, πολιτική
ηγεσία, εργαζόµενοι στη διοίκηση και πολίτες.
Ευχαριστώντας θερµά όλους όσοι δέχτηκαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους
και να συνδράµουν την ∆ιοικητική Μεταρρύθµιση, και τους ευρωπαίους
εµπειρογνώµονες, που ήρθαν από µακριά, θέλω να σας ευχηθώ καλή επιτυχία
και καλή συνεργασία για το καλό της χώρας µας και της Ευρώπης, µιας
Ευρώπης όλοι µας ονειρευόµαστε.
Η προσπάθεια και η εργασία µόλις άρχισε. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου,
εγώ προσωπικά και ο Υφυπουργός κύριος Βολουδάκης είµαστε αποφασισµένοι
να συνεχίσουµε µε συνέπεια, µέθοδο και αποφασιστικότητα. Θα
ξανασυναντηθούµε για να τα ξαναπούµε στο πέρας αυτής της προσπάθειας.
Καλή και αποδοτική εργασία και επιτυχία στο έργο σας.
Πηγή: ΒΗΜΑ
Πηγή: ΒΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
O διάλογος προϋποθέτει τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Γι' αυτό κάθε υβριστικό, προσβλητικό ή χυδαίο σχόλιο θα διαγράφεται.