Μάχη για την αποφυγή νέων άδικων μέτρων

Συνέντευξη του Σάκη Παπαθανασίου στον Δημήτρη Τσιούφο, Ημερησία, 15.9.12

Κύριε Παπαθανασίου, «καλύτερα να είχαμε γίνει Αργεντινή;»

Θα ήταν γεγονός άνευ σημασίας αν η έκφραση του κ. Τσίπρα ήταν απλώς μια ατυχής έκφραση. Δυστυχώς όμως ο ΣΥΡΙΖΑ εκτός από την καλλιέργεια αυταπατών για τη άμεση απαλλαγή από το Μνημόνιο με την επίδειξη «τσαμπουκά», ταυτόχρονα «παίζει» με το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της χώρας, διασκεδάζει τον κίνδυνο και έλκεται από ένα ανορθωτικό ρόλο μετά την καταστροφή. Κανείς όμως δεν πρέπει να αποσείει την ευθύνη του έναντι της αναγκαιότητας επιλογής της βέλτιστης οικονομικά και κοινωνικά διαδρομής για την αποφυγή του κινδύνου χρεοκοπίας.

Με βάση τα όσα έως σήμερα γνωρίζουμε τόσο για τις απαιτήσεις της τρόικας όσο και για τις θέσεις των κομμάτων, τι είναι εφικτό να διασωθεί;

Δεν θέλουμε να διατηρηθούν οι παθογένειες χρόνων που μας οδήγησαν έως εδώ. Πράγματι στα προτεινόμενα μέτρα συνυπάρχουν οι διαστάσεις της εξυγίανσης, του εξορθολογισμού αλλά δυστυχώς και του κοινωνικά άδικου. Ενδεικτικά η εξυγίανση αφορά στην καταπολέμηση της διαφθοράς στις κρατικές προμήθειες και την άρση της απόδοσης επιδομάτων σε μη πραγματικά δικαιούχους.

Ο εξορθολογισμός συνδέεται με την κατάργηση προνομίων που πλέον δεν μπορούν και δεν πρέπει να χρηματοδοτούνται όπως τα μη ανταποδοτικά εφάπαξ και οι παράλογες μισθολογικές προαγωγές πριν από τη συνταξιοδότηση. Τα κοινωνικά άδικα μέτρα έχουν βαρύ αποτύπωμα καθώς αφορούν σε μειώσεις μισθών, συντάξεων και επιδομάτων που είτε έχουν υποστεί μεγάλες μειώσεις είτε βρίσκονται σε πολύ χαμηλό επίπεδο.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να επικεντρώσει την προσπάθειά της έως την τελευταία στιγμή στην αποφυγή λήψης άδικων μέτρων και παράλληλα στη μεγιστοποίηση των μέτρων που εντάσσονται στις άλλες δύο διαστάσεις, δηλαδή της εξυγίανσης και του ορθολογισμού. Σε κάθε περίπτωση τα όποια κοινωνικά βάρη πρέπει να επιμεριστούν δίκαια.

Οταν ο Φ. Κουβέλης δήλωσε πως δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η ΔΗΜ.ΑΡ., τι εννοούσε; Οτι αν η τρόικα δεν υποχωρήσει στις απαιτήσεις της, ενδεχομένως το κόμμα σας ακόμη και να αποσύρει τη στήριξή του προς την κυβέρνηση ή δεν τίθεται θέμα συνοχής της κυβερνητικής πλειοψηφίας;

Το κόμμα μας δεν θέτει θέμα άρσης της εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση όσο αυτή υπηρετεί τους συμφωνημένους στόχους της παραμονής στο ευρώ αλλά και της σταδιακής αναδιαπραγμάτευσης των όρων του Μνημονίου. Η στάση μας δεν καθορίζεται από επικοινωνιακούς τακτικισμούς. Δίνουμε τη μάχη του συγκεκριμένου και του εφικτού. Δεν είμαστε όμως διατεθειμένοι στο όνομα της δημοσιονομικής εξυγίανσης να συναινέσουμε σε πολιτικές εκπορευόμενες από την τρόικα που οδηγούν στην κοινωνική εξαθλίωση. Αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από όλες τις πλευρές.

Η αλλαγή της στάσης των δανειστών μας απέναντι στη χώρα μας, που απ' ό,τι φαίνεται είναι πραγματική, γιατί δεν μεταβάλλει και τη στάση της τρόικας; Δεν ακούγεται μάλλον απλοϊκή η «εξήγηση» του καλού και κακού αστυνομικού;

Η αντιπροσωπία της τρόικας εργάζεται με τη λογική της συνέχισης του προγράμματος προσαρμογής και της υλοποίησης της μείωσης των δαπανών με τη μεγαλύτερη δυνατή διασφάλιση. Ταυτόχρονα οι εταίροι μας στην Ευρωζώνη φαίνεται να πείθονται, εκ των πραγμάτων, για την ανάγκη παραμονής μας στο ευρώ και ανάληψης ισχυρότερων πρωτοβουλιών αντιμετώπισης της κρίσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η μεταβολή της στάσης των εταίρων μας δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να διεκδικήσει μια συνολική αναδιαπραγμάτευση με στόχο η διαχείριση του χρέους να γίνει βιώσιμη οικονομικά και κοινωνικά. Αυξάνονται οι δυνατότητες να τεθούν θέματα όπως η στοχευμένη αναπτυξιακή έγχυση προς την ελληνική οικονομία, η συνέχιση της προβλεπόμενης χρηματοδότησης με εμπροσθοβαρή τρόπο, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απευθείας από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, μέχρι και «κούρεμα» του χρέους προς τον επίσημο τομέα. Είναι ευκαιρία αυτή τη φορά η ελληνική κυβέρνηση να συμμετάσχει ενεργά στις εξελίξεις και όχι να τις αποδεχθεί παθητικά. Βεβαίως όλες αυτές οι ρυθμίσεις δεν πρέπει ούτε στο ελάχιστο να οδηγήσουν σε χαλάρωση της εσωτερικής προσπάθειας για δημοσιονομική εξυγίανση. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι στην πορεία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ο χαρακτήρας που θα λάβει η ανάπτυξη, η προστασία των κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων αποτελούν ανοικτά ζητήματα και πεδία κοινωνικής και πολιτικής διαπάλης. Αυτό αφορά και τη χώρα μας.

Πόσο μπορεί να καθυστερήσει η διαπραγμάτευση με την τρόικα; Διευκολύνει τις διαπραγματευτικές δυνατότητες της κυβέρνησης αυτή η χρονική καθυστέρηση που δημιουργείται; Μήπως στο τέλος βρεθούμε με τη «θηλιά» στον λαιμό και χωρίς χρόνο να τη... λασκάρουμε;

Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα δεν πρέπει να καθυστερήσει. Αξίζει όμως να εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο εναλλακτικών προτάσεων. Βεβαίως έως τη Σύνοδο Κορυφής στις 19-20 Οκτωβρίου πρέπει να επιδιωχθεί η συνολική επανατοποθέτηση του ελληνικού ζητήματος. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε οποιαδήποτε παρελκυστική τακτική και αναβλητικότητα.

Δεν περιμέναμε πολιτικά οφέλη μέσω της καταστροφής

Με τη συμμετοχή της ΔΗΜ.ΑΡ. στην κυβέρνηση αναλάβατε ένα μεγάλο πολιτικό ρίσκο. Νιώθετε να δικαιώνεστε;

Η απόφασή μας για συμμετοχή στην κυβέρνηση, με δυνάμεις που έχουμε πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές, ήταν μια υπέρβαση που υπαγορεύτηκε από το υψηλό αίσθημα ευθύνης έναντι της χώρας. Θα ήταν λανθασμένη επιλογή να μείνουμε παρατηρητές ή να περιμένουμε να αποκομίσουμε πολιτικά οφέλη μέσω της καταστροφής. Όσοι ονειρεύονται ότι το πολιτικό σύστημα μπορεί να επιβιώσει μέσω της αποστασιοποίησης από τη διακύβευση της περιόδου, κάνουν τραγικό λάθος.Βεβαίως είμαστε υποχρεωμένοι να ενδυναμώσουμε την προσπάθειά μας και να αναβαθμίσουμε την ικανότητά μας να παράγουμε πολιτική, να συνδεόμαστε με τους πολίτες, να συμβάλουμε στις καλύτερες προσπάθειες ανόρθωσης της χώρας άμεσα συνδεδεμένης με τη ζωή και το μέλλον των πολιτών.

Διαπραγμάτευση

Απαραίτητα τα κοινωνικά ερείσματα

Καταθέσατε πρόσφατα την πρότασή σας τόσο για τη «ρήτρα ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος» όσο και συγκεκριμένα ισοδύναμα μέτρα προκειμένου να μην υπάρξουν οριζόντιες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικά επιδόματα. Με δεδομένο ότι η τρόικα έχει απορρίψει περίπου τα μισά από τα μέτρα του οικονομικού επιτελείου, πόσο ρεαλιστικό είναι να γίνουν αποδεκτές οι δικές σας προτάσεις.

Στην πραγματικότητα η τρόικα αμφισβητεί τα ποσοτικά μεγέθη ορισμένων μέτρων και επιδιώκει να αυξήσει τα μεγέθη των περικοπών σε συντάξεις, μισθούς και κοινωνικά επιδόματα. Η δική μας προσπάθεια είναι σε αντίρροπη κατεύθυνση και αυτή είναι η διακριτή μας συνεισφορά. Η ρήτρα ισοδύναμου αποτελέσματος αποτυπώνει αυτήν την πολιτική μας προσέγγιση. Συγκεκριμένα προτείνουμε όσα από τα μέτρα του πακέτου των 11,5 δισ. θεωρούνται κοινωνικά επαχθή και άδικα, αφενός να μετατεθούν χρονικά και αφετέρου να υπάρχει πρόβλεψη μη εφαρμογής τους, εάν βελτιστοποιηθεί η διαχείριση δημόσιων πόρων και επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα στην αύξηση των εσόδων μέσω καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Η τρόικα πρέπει να κατανοήσει ότι στη διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι απαραίτητο να επιζητούνται κοινωνικά και πολιτικά ερείσματα. Πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση οφείλει να διαπραγματευτεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο για λύσεις σε αυτή την κατεύθυνση