Σελίδες

Παρασκευή 20 Ιουλίου 2012

Ανακατανομή των πόρων. Ακόμη λείπει ένα πρόγραμμα που να πείθει την κοινωνία


Της Ελίζας Παπαδάκη,ΝΕΑ, 20.7.12
Τέσσερις εβδομάδες συμπληρώθηκαν από τον σχηματισμό της κυβέρνησης και τώρα πια αρχίζουν τα πραγματικά δύσκολα. Η τόσο πρόσφορη για προεκλογικές αντιπαραθέσεις «αναδιαπραγμάτευση» του συνδεδεμένου με τη δανειακή μας σύμβαση οικονομικού προγράμματος καταδείχθηκε και στην πράξη μη εφικτή, στην παρούσα φάση τουλάχιστον και οπωσδήποτε στην έκταση που αφηνόταν να εννοηθεί ώς τις 17 Ιουνίου. Αντίστοιχα προβληματικά προκύπτουν τα περίφημα «ισοδύναμα» μέτρα, όπως γενικά και αφηρημένα προβάλλονταν προεκλογικά, σαν να υπήρχαν διαθέσιμες ανώδυνες εναλλακτικές λύσεις. Αυτό που τώρα βρίσκεται υποχρεωμένη να πράξει άμεσα η κυβέρνηση είναι να προγραμματίσει και να αρχίσει να εφαρμόζει τη μείωση των δημοσίων δαπανών και την αύξηση των εισπράξεων φόρων, ώστε το δημόσιο έλλειμμα να εξαλειφθεί ως το 2014, παράλληλα μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις που αποσκοπούν σε επανεκκίνηση της μεγέθυνσης, εισροή ξένων ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, μείωση του υπέρογκου χρέους, όπως είχαν συμφωνηθεί - και ψηφιστεί από τη Βουλή - τον Μάρτιο, μετά την τρίμηνη καθυστέρηση από τις διαδοχικές εθνικές εκλογές.


Πρόκειται για πολιτικές που αναμφίβολα συνεπάγονται και νέα συμπίεση των εισοδημάτων και της απασχόλησης φέτος. Αλλά διαφορετικά, αν η χώρα δεν προχωρήσει γρήγορα και πειστικά στην κατεύθυνση αυτή, σοβαρός είναι ο κίνδυνος η χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Σταθερότητας και το ΔΝΤ να διακοπεί, με συνέπειες πολύ βαρύτερες για εισοδήματα και απασχόληση και επί πολύ μακρύτερο διάστημα - συνακόλουθα να τεθεί υπό αίρεση η συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ, εντέλει και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το δυσμενέστερο κλίμα απέναντί μας αποτύπωνε ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, όταν ερωτώμενος από το «Spiegel» αν θα ήταν προτιμότερο να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ (προσωρινά έστω;), εφόσον αδυνατεί να τηρήσει τα συμφωνημένα χρονοδιαγράμματα, αντέτεινε δύο ερωτήματα: αν οι Ευρωπαίοι θα ήσαν διατεθειμένοι να παράσχουν τους πρόσθετους πόρους που θα απαιτούσε ενδεχόμενη παράταση και αν το ΔΝΤ θα εξακολουθούσε να μετέχει. Πριν διευκρινιστούν τα ερωτήματα αυτά δεν μπορώ να σας απαντήσω, έλεγε, παραπέμποντας στον Σεπτέμβριο που θα συζητηθεί η έκθεση της τρόικας, η οποία θα έχει καταρτιστεί εν τω μεταξύ. Τη συνήθη συμπλήρωση, «εμείς [οι Ευρωπαίοι] θέλουμε την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ», αυτή τη φορά την παρέλειψε. Ηταν ο ίδιος ο Γιούνκερ ο οποίος πρώτος στην ΕΕ, τον Μάιο ακόμα, είχε μιλήσει για την ανάγκη να παραταθεί η χρονική διάρκεια του ελληνικού προγράμματος...

Αποπροσανατολιστική συνεχίζεται ωστόσο εδώ η δημόσια συζήτηση, εμμένοντας να αποδίδει όλα τα επώδυνα μέτρα που επιβάλλονται στις «απαιτήσεις των δανειστών μας» και να θεωρεί απόρροια των απαιτήσεων αυτών, της «λανθασμένης» πολιτικής που μας υπαγόρευσαν, τη βαθιά, παρατεταμένη οικονομική ύφεση, την εκρηκτική άνοδο της ανεργίας. Το ζήτημα που παραμένει και τώρα, από το 2009 που ξέσπασε η ελληνική κρίση, αλλά και χρόνια νωρίτερα, καθώς τα αδιέξοδα της στήριξης στον διογκούμενο εξωτερικό δανεισμό γίνονταν όλο και πιο ορατά, είναι ένα: η εσωτερική ανακατανομή των πόρων ώστε να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση ανταγωνιστικής εγχώριας παραγωγής και ανάπτυξής της, συνάμα της κάλυψης βασικών κοινωνικών αναγκών. Με τις αγορές πια κλειστές για τη χώρα η ανακατανομή δεν μπορούσε να γίνει χωρίς δραστική προσαρμογή των εισοδημάτων προς τα κάτω, εφόσον είχαν φτάσει να υπερβαίνουν κατά πολύ το παραγόμενο εθνικό προϊόν. Ηπιότερη θα την καθιστούσαν τα δύο μεγάλα δάνεια από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ το 2010 και το 2012, με τα Μνημόνια που τα συνόδευαν, παρέχοντας χρόνο για την υλοποίησή της. Οχι πως όλα στην Ευρώπη είναι καλώς καμωμένα, κάθε άλλο: η κρίση του χρέους βαθαίνει απειλώντας την Ισπανία και την Ιταλία, έντονες αντιθέσεις συμφερόντων, άρα και αντιλήψεων, αποτρέπουν επαρκείς, ολοκληρωμένες πολιτικές, τις θεσμικές αλλαγές που απαιτούνται στο επίπεδο της Ενωσης, ενώ αντιευρωπαϊκές, αντι-ευρώ απόψεις κερδίζουν έδαφος, στη Γερμανία ιδίως. Είναι βάσιμες οι ελπίδες ότι θα χάσουν. Ας μην έχουμε όμως καμία αυταπάτη ότι, εφόσον επικρατήσει τελικά το καλό ευρωπαϊκό σενάριο, θα μας απαλλάξει από επώδυνες προσπάθειες να προσαρμόσουμε την οικονομία μας ώστε να ανοίξουμε μια πορεία βιώσιμης ανάπτυξης.

Στην κατεύθυνση αυτή ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα που θα ανακατανέμει με διαφάνεια τους διαθέσιμους πόρους παραμένει το μεγάλο ζητούμενο. Πέραν των άλλων χρειάζεται για να δοθεί επιτέλους μια αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης και προοπτικής, για να παρακινήσει στη συμμετοχή που θα αμβλύνει τις χειρότερες επιπτώσεις, θα στηρίξει ό,τι παραγωγικό. Είναι θετικό ότι τα τρία κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση δηλώνουν στρατευμένα στη διατήρηση της χώρας στο ευρώ. Αλλά η τακτική τού «κόψε - ράψε» που παρακολουθούμε αυτές τις ημέρες διόλου δεν αρκεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

O διάλογος προϋποθέτει τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Γι' αυτό κάθε υβριστικό, προσβλητικό ή χυδαίο σχόλιο θα διαγράφεται.