Η διορία

Του Δημήτρη Μαρωνίτη, ΒΗΜΑ, 10.6.12

Σε λοξή γραμμή βαδίζει ο δικός μου μελαγχολικός επίλογος, μία βδομάδα πριν από τις εκλογές, μιλώντας για δύο σακατεμένα πόδια: τη δημοσκοπική κατηφόρα του ΠαΣοΚ και τη θριαμβική μετάλλαξη της σύριζης Αριστεράς σε τσίρκο. Γρήγορα πιστεύω θα φανεί η ζημιά από την ένοχη υποχώρηση του πασοκικού σοσιαλισμού, που, θέλοντας και μη, έβαλε πλάτη τα δύο τελευταία χρόνια στο εξοντωτικό μερκελικό μνημόνιο, από το οποίο όμως στο μεταξύ φάγαμε κάμποσα δισεκατομμύρια ευρώ. Γιατί το κενό που υποχωρώντας αφήνει το ΠαΣοΚ, το αναπληρώνει τώρα, πλάι στη συνένοχη Νέα Δημοκρατία, το παιδί αλεξίπτωτο, αρχομανές ως τα μπούνια. Σε μιαν εξαντλημένη και παραζαλισμένη Αριστερά που δεν υπήρξε, τουλάχιστον στη βάση της, φίλαρχη. Μαθημένη στις διώξεις, στις φυλακές, στις εξορίες, στα βασανιστήρια και στις εκτελέσεις, παλεύοντας έστω για φαντάσματα. Και τώρα της κλέβει την ψήφο ο άκαπνος νεανίας. Θα υποκύψουμε;

Ο τίτλος παραπέμπει στις δευτεροβάθμιες εκλογές της επόμενης Κυριακής, που, αν δεν πρόκειται να αποβούν μοιραίες για τις άμεσες τύχες της χώρας, παραμένουν σίγουρα πολύ κρίσιμες. Το πόσο θα κοστίσουν εξαρτάται από την αίσθηση και την παραίσθηση του καθενός. Οχι πάντως από το μαντείο των δημοσκοπήσεων, που φαίνεται να τις απολαμβάνει ο ιθαγενής Τσε Γκεβάρα. Αγνοώντας, κοντά σε άλλα πολλά, και την προειδοποίηση του Αλεξανδρινού ποιητή, σ' εκείνο το ρωμαϊκό ποίημα, συνταγμένο στην έξοδο της σημαδιακής διετίας 1916-1918. Οπου προβάλλεται στον τίτλο η μοιραία λέξη «διορία», κρεμασμένη στον λαιμό του ανυποψίαστου Νέρωνα. Αντιγράφω:

Δεν ανησύχησε ο Νέρων όταν άκουσε / του Δελφικού Μαντείου τον χρησμό. / «Τα εβδομήντα τρία χρόνια να φοβάται.» / Είχε καιρόν ακόμη να χαρεί. / Τριάντα χρονώ είναι. Πολύ αρκετή / είν' η διορία που ο θεός τον δίδει / για να φροντίσει για τους μέλλοντες κινδύνους.

Τώρα στη Ρώμη θα επιστρέψει, κουρασμένος λίγο, / αλλά εξαίσια κουρασμένος, από το ταξίδι αυτό / που ήταν όλο μέρες απολαύσεως − /στα θέατρα, στους κήπους, στα γυμνάσια… / Των πόλεων της Αχαΐας εσπέρες… / Α των γυμνών σωμάτων η ηδονή προπάντων…

Αυτά ο Νέρων. Και στην Ισπανία ο Γάλβας / κρυφά το στράτευμά του συναθροίζει και το ασκεί, / ο γέροντας των εβδομήντα τριώ χρονώ.

Στο μεταξύ ένας άλλος ποιητής, του καιρού μας αυτός, είκοσι εννέα χρονώ, Δραμινός (θυμίζοντας το καπνεργατικό τόξο του πατέρα μου: Μαρώνεια, Ξάνθη, Δράμα, Καβάλα, Θεσσαλονίκη) δημοσιεύει ένα δικό του ποίημα στη συλλογή Μισές Αλήθειες (εκδόσειςΜελάνι). Ατιτλο και μοιρασμένο σε δύο τρίστιχα και ένα μονόστιχο, με κάθετο άξονα την επίκληση 

Κύριε:

Κύριε / επείγει μια Ανάσταση, / κάνε την όσο είναι καιρός / η παράκρουση βροντά την πόρτα

Κύριε κατεβάσαμε ασφάλειες / κλείσαμε τον γενικό / πήραμε κάτι κουβέρτες Ε.Σ.

Κύριε σ' εγκαταλείπουμε.

Ο ποιητής ακούει στο όνομα Κυριάκος Συφιλτζόγλου, που η πρώτη συλλογή του στα 2007 είχε τον ευρηματικό τίτλο: Εκαστος εφ' ώ ετάφη. Φαντάζομαι πως ο ταφικός Καβάφης δεν θα είχε αντίρρηση. Το ερώτημα είναι εμείς τι λέμε σήμερα − στο παραπέντε.

Επίκληση είναι και το τρίτο παράθεμα. Του γνωστού σκηνοθέτη Σωτήρη Γκορίτσα, δημοσιευμένη στα «Νέα» του περασμένου Σαββάτου. Υπό τον τίτλο «Υπομονή Καρλ, στις δεκαοχτώ σοσιαλισμός». Από όπου αντλούνται κάποια σαρκαστικά αποσπάσματα:

«Πόσο λάθος είχες κάνει, σύντροφε Καρλ! Ηταν τελικά απλό πράγμα ο σοσιαλισμός. Γιατί μας έκανες να ξοδέψουμε άσκοπα τα νιάτα μας, παλεύοντας να αποκτήσει συνείδηση ο εργάτης, να συμμαχήσει μαζί του ο μικρομεσαίος, να γραφτούν και οι δυο στα συνδικάτα τους, για να φτιαχτούν τα λαϊκά τους μέτωπα, οι συνασπισμοί αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων; Ηταν τόσο δύσκολο να καταλάβεις ότι για να γίνει ο σοσιαλισμός δεν χρειάζεται τίποτα άλλο παρά ένας αριστερός Σάκης Ρουβάς; Πώς δεν είδες τι ακαταμάχητο όπλο στα χέρια του λαϊκού κινήματος μπορεί να γίνει το life style, για να νικήσουμε τον καπιταλισμό με τα ίδια του τα όπλα; Μας ταλαιπώρησες άσκοπα τόσα χρόνια, με σφυροδρέπανα, όπλα, επαναστάσεις, ιστορικούς συμβιβασμούς, διασπάσεις, φυλακίσεις, εξορίες. Χάσαμε τον χρόνο με όλα αυτά. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να πειραχτεί η τσέπη μας, το ευκολότερο πράγμα σ' αυτή τη χώρα, κι αν δεν μας την πειράξει κάποιος άλλος, την πειράζουμε μόνοι μας.»

Σε λοξή γραμμή βαδίζει ο δικός μου μελαγχολικός επίλογος, μία βδομάδα πριν από τις εκλογές, μιλώντας για δύο σακατεμένα πόδια: τη δημοσκοπική κατηφόρα του ΠαΣοΚ και τη θριαμβική μετάλλαξη της σύριζης Αριστεράς σε τσίρκο.

Γρήγορα πιστεύω θα φανεί η ζημιά από την ένοχη υποχώρηση του πασοκικού σοσιαλισμού, που, θέλοντας και μη, έβαλε πλάτη τα δύο τελευταία χρόνια στο εξοντωτικό μερκελικό μνημόνιο, από το οποίο όμως στο μεταξύ φάγαμε κάμποσα δισεκατομμύρια ευρώ. Γιατί το κενό που υποχωρώντας αφήνει το ΠαΣοΚ, το αναπληρώνει τώρα, πλάι στη συνένοχη Νέα Δημοκρατία, το παιδί αλεξίπτωτο, αρχομανές ως τα μπούνια. Σε μιαν εξαντλημένη και παραζαλισμένη Αριστερά που δεν υπήρξε, τουλάχιστον στη βάση της, φίλαρχη. Μαθημένη στις διώξεις, στις φυλακές, στις εξορίες, στα βασανιστήρια και στις εκτελέσεις, παλεύοντας έστω για φαντάσματα. Και τώρα της κλέβει την ψήφο ο άκαπνος νεανίας. Θα υποκύψουμε;