Παρακολουθούμε σε ζωντανή σύνδεση την αυτοκτονία μιας χώρας

Του Φώτη Γεωργελέ, Athens Voice, 17.5.12

Kάποτε είχαν φτιάξει το ρολόι του κόσμου. Ο ένας δείκτης ήταν στο 12. Ο άλλος στο παρά 5. Το δώδεκα ήταν τα μεσάνυχτα του κόσμου, το τέλος, η πυρηνική καταστροφή. Ανάλογα με τις κινήσεις της ανθρωπότητας, ο μεγάλος δείκτης πλησίαζε ή απομακρυνόταν από το 12. Εξοπλισμοί, πόλεμοι, πυρηνικά ατυχήματα, πλησίαζε. Συμφωνίες αφοπλισμού, εναλλακτικές μορφές ενέργειας, απομακρυνόταν. Μπορούμε ν’ αρχίσουμε να μετράμε αντίστροφα. Στο δικό μας ρολόι, το ρολόι που δείχνει την άτακτη χρεοκοπία, την έξοδο από την Ευρώπη, αρχίζουμε να μετράμε μέρες ή μήνες μέχρι το σημείο μηδέν. Αν δεν συμβεί κάποιο θαύμα, παρακολουθούμε όλο αυτό το διάστημα σε «ζωντανή σύνδεση» την αυτοκτονία μιας χώρας. Υπάρχουν στον κόσμο 150 χώρες πιο φτωχές από μας. Η Ισπανία έχει μεγαλύτερη ανεργία από μας. Οι μισές χώρες της Ευρώπης έχουν χαμηλότερο κατώτερο μισθό από μας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων είναι πολύ χειρότερη από την ελληνική. Καμία χώρα δεν διαλύθηκε.

Δεν πιστεύω ότι για την κατάστασή μας φταίει το ευρωπαϊκό σχέδιο διάσωσης. Μπορώ να βρω ένα σωρό σημεία για να διαφωνήσω με τη λογιστική λογική του που προσπαθεί να διορθώσει τους αριθμούς υπονομεύοντας την πολιτική των μεταρρυθμίσεων, τη μόνη πολιτική που μπορεί να μας βγάλει από το αδιέξοδο. Όμως σε καμιά άλλη χώρα δεν συνέβη αυτό που συνέβη στη δικιά μας. Μια ολόκληρη κοινωνία, ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, να κλείνει τα μάτια μπροστά στην πραγματικότητα. Να γαντζώνεται σε μια ανέφικτη επιστροφή στο παρελθόν. Να αρνείται τις αλλαγές. Να προτιμάει την έξοδο από την ευρωπαϊκή οικογένεια καλύτερα, παρά να προσπαθήσει. Η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μας γυρίσει σε μια προηγούμενη Ελλάδα της δραχμής. Δεν θα μοιάζει με κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα με δικό της νόμισμα εκτός Ευρωζώνης.

Η βίαιη χρεοκοπία θα οδηγήσει σε μια χώρα που θα μοιάζει με τα αποτυχημένα κράτη της Αφρικής. Σ’ αυτή την ανύποπτη και αμέριμνη κοινωνία, η προσαρμογή θα είναι οδυνηρή. Η διάλυση του κρατικού μηχανισμού, η θυματοποίηση, ο πολιτικός αναλφαβητισμός, που ήδη από σήμερα κυριαρχούν, θα οδηγήσουν σε μια κοινωνία ζούγκλα. Κρατικές και παρακρατικές συμμορίες θα συναλλάσσονται με ολιγάρχες, ρώσικες, κινέζικες και νιγηριανές μαφίες θα κυριαρχούν στο δρόμο, οι μισθοί γι’ αυτούς που πληρώνονται από το κράτος θα είναι στο αντίστοιχο των 300 ευρώ και οι υπόλοιποι θα κάνουν μεροκάματα και μαύρη αγορά προσπαθώντας να μεταναστεύσουν. 

Ιδεοληψίες παρωχημένων δεκαετιών, αδιάλλακτη υπεράσπιση προνομίων και εσόδων που κάποιοι εξασφάλισαν από το πελατειακό κράτος της μεταπολίτευσης και οργανωμένα συμφέροντα που προωθούν τη δραχμή για να αγοράσουν φτηνά τη χώρα, συγκλίνουν σε ένα ρεύμα που μαθηματικά οδηγεί στη χρεοκοπία και στην εθνική ήττα.

Η ελληνική κοινωνία ακόμη και σήμερα, που το ρολόι ακουμπάει μεσάνυχτα, δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται ποια είναι τα διλήμματα. Αντικατέστησε το δικομματισμό με άλλες εκδοχές του που υπόσχονται, αυτές τώρα, μαγικές λύσεις, βολικές, εύκολες, διατήρηση των κεκτημένων, επιστροφή σε εποχές ανέμελες, αλλά χωρίς τα δανεικά που τις εξασφάλιζαν. 

Για την ελληνική κοινωνία, «εξόντωση» είναι αυτό που ζούμε. Δεν υποψιάζεται καν τι σημαίνει η κατάρρευση που πλησιάζει. Έχουμε διαπαιδαγωγηθεί σε μια πολιτική των τηλεοπτικών παραθύρων, στις τσάμπα μαγκιές καφενείου. Ανεπάγγελτοι πολιτικοί, αυτοδίδακτοι οικονομολόγοι, καταργούν διακρατικές συμφωνίες, αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του κόσμου όλου. Μόνοι τους. Απέναντι στο τηλεοπτικό κοινό των οπαδών τους.

Ο υπόλοιπος κόσμος παρακολουθεί με απορία. Είναι πραγματικά περίεργο το φαινόμενο. Ένας ολόκληρος πλανήτης προσπαθεί να βρει τρόπο να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η χώρα μας ταξιδεύει προς την έξοδό της.

Η τραγική ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος παρουσιάζεται μπροστά στα μάτια όλων κάθε βράδυ στα δελτία των 8. Φοβούνται να κυβερνήσουν και αρνούνται να κυβερνήσουν, να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Προτιμάνε το ρόλο του πολιτικού σχολιαστή στα τηλεοπτικά παράθυρα. Του εισαγγελέα. Αν το 16% διαλύει το πολιτικό σύστημα μιας χώρας, τότε το πολιτικό σύστημα αυτό είναι νεκρό.

Η κοινωνία μας μέσα σ’ αυτά τα 2 χρόνια δεν μπόρεσε να δημιουργήσει δυναμικές προοδευτικές, μεταρρυθμιστικές, ευρωπαϊκές, εκσυγχρονιστικές πολιτικές κινήσεις. Ανικανότητα, ανευθυνότητα και συμφέροντα οδήγησαν στην αποδιοργάνωση, τον κατακερματισμό, το αδιέξοδο. Σε μια ατμόσφαιρα «χαμηλής έντασης» εμφυλίου, με κραυγές για προδότες, δοσίλογους, κρεμάλες που εξαφάνισαν τις ψύχραιμες φωνές, αποσιώπησαν τα διλήμματα, πολέμησαν τις αποχρώσεις. Η «στρατηγική της έντασης» παρόξυνε συνεχώς την ατμόσφαιρα, υπονομεύοντας κάθε απόπειρα αναδιοργάνωσης της παραγωγής. Υπονόμευσε τον τουρισμό, εξόντωσε την εμπορική ζωή, έκαψε τις πόλεις. Επιδείνωσε την ύφεση περισσότερο από τα μέτρα του μνημονίου. Οι συμμορίες της δραχμής ανενόχλητες οδηγούν στο προδιαγεγραμμένο τέλος. Η κοινωνία δεν έχει αντιστάσεις, έχει επιλέξει τη θυματοποίηση. 

Ο πρόεδρος του Μεξικού κάποτε είχε πει για τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου: «Αυτοί δεν ξέρουν να υποφέρουν». Είναι ο λίγο πικρός τρόπος που οι outsiders βλέπουν την καλομαθημένη Δύση να αντιδρά σπασμωδικά και αυτοκτονικά. Η πορεία μας των τελευταίων χρόνων θα γίνει ιστορία που θα διδάσκεται στα πανεπιστήμια. Μια κοινωνία που αποφάσισε να αυτοκτονήσει, να φύγει από το κέντρο του κόσμου για να διατηρήσει ένα δανεικό επίπεδο ζωής, αντί να οργανωθεί για να δημιουργήσει το δικό της. Και βρέθηκε στο περιθώριο του πλανήτη.