12 προτάσεις για ένα οικονομικό πρόγραμμα

Του Ηλία Ευθυμιόπουλου, http://www.metarithmisi.gr, 19.5.12

-ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΑΝΕΙΑΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΕΧΡΙ ΠΙΘΑΝΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΧΩΡΙΣ ΜΟΝΟΜΕΡΕΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Ανεξάρτητα από τις προσεγγίσεις για τον χρόνο και την ορθότητα της προσφυγής στη δανειακή σύμβαση και τους όρους που τη συνοδεύουν, το γεγονός ότι έγινε εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης συνιστά συνθήκη, η μονομερής παραβίαση της οποίας μας θέτει αυτομάτως εκτός. Η μονομερής αθέτηση των συμφωνηθέντων υπονομεύει περαιτέρω και τις σημαντικές ευκαιρίες για την εισροή πόρων ενίσχυσης της ανάπτυξης. Το εύρος αυτών των πόρων, μαζί με τους ειδικούς δανειακούς όρους από την ΕΙΤ (και ομοειδείς) είναι επαρκές για την χρηματοδότηση της πρώτης φάσης της ανάκαμψης.

-ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΑΝΕΙΑΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΔΙΑΝΟΜΗΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΩΝ/ΠΗΓΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Η πιθανή βελτίωση των όρων του μνημονίου, είναι εφικτή με διαπραγμάτευση και υπό το φως των νέων συσχετισμών (Ολάντ) και μπορεί να αποφέρει πρόσθετους στοχευμένους πόρους για το κοινωνικό κράτος και τη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος. Ο όρος ισοδύναμα μέτρα πρέπει να συνοδεύεται από ισοδύναμους και αυστηρά προσανατολισμένους πόρους. Τα έσοδα θα προέλθουν κατά κύριο λόγο από τη μείωση του κράτους (βραχυπρόθεσμα) και μακροπρόθεσμα από αποκρατικοποιήσεις και την φορολογική εξυγίανση.

- ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ (ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ)

Επιβολή ελέγχου στα χρηματοπιστωτικά συστήματα σε ότι αφορά το είδος των χορηγήσεων και τη διαχείριση των καταθέσεων. Η ασφάλεια της αποταμίευσης και η σωστή χρησιμοποίηση των διαθεσίμων για ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας (κατά κύριο λόγο των νέων και των ΜΜΕ) θα πρέπει να είναι το κριτήριο για τη συμμετοχή τους στο σύστημα στήριξης (FSF). Περαιτέρω θα πρέπει να ενθαρρυνθούν και να πριμοδοτηθούν οι περιφερειακές Συνεταιριστικές Τράπεζες.

- ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΜΕ ΣΥΜΜΑΧΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ( ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ, ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ)

Το ελάχιστο εγγυημένο κοινωνικό κράτος θα πρέπει να είναι η απάντηση και το αντιστάθμισμα στην όποια μείωση μισθών και συντάξεων, την κατάργηση θέσεων εργασίας, την ανεργία και τη δυσκολία προσφυγής των φτωχών τάξεων και των μη ασφαλισμένων σε ένα αξιοπρεπές σύστημα περίθαλψης. Το πακέτο μέτρων θα πρέπει να περιλαμβάνει και ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για όλους τους Έλληνες.

-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΕ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Οργανισμοί που βρίσκονται ήδη κάτω από ιδιωτικό έλεγχο (όπως π.χ τα ΕΛΠΕ) μπορούν να αποδοθούν εύκολα και γρήγορα να αποκρατικοποιηθούν 100% . Σε ότι αφορά οργανισμούς όπως η ΔΕΗ, η αποκρατικοποίηση συνδέεται με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και ήδη συντελείται αλλά με στρεβλώσεις. Στους υπόλοιπους τομείς, όπου η ιδιωτικοποίηση δεν είναι σκόπιμη ή συμφέρουσα να εξετασθούν οι Συμπράξεις Δημόσιου – Ιδιωτικού. Στην ίδια κατεύθυνση θα πρέπει να εξετασθεί και η αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.

-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΕΞΑΡΤΩΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν τον Ιούνιο του 2012, το 1/3 περίπου των δημόσια χρηματοδοτούμενων οργανισμών (πολλοί απ αυτούς είναι ΑΜΚ εταιρείες) μπορούν και πρέπει άμεσα να καταργηθούν χωρίς να πλήττουν τη λειτουργία του κράτους. Οι περισσότεροι απ αυτούς είναι κατάλοιπα χαριστικών πράξεων και πελατειακής εύνοιας. Η μείωση αυτή του κράτους είναι χρήσιμη και για λόγους ουσιαστικούς και για λόγους συμβολικούς: εντός και εκτός της χώρας.

-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ

Ανάμεσα στις καινοτομίες για παραγωγική και ασφαλή αποταμίευση είναι η αναγνώριση των ομολόγων τοπικής αυτοδιοίκησης ως ασφαλών επενδυτικών μέσων για τους αποταμιευτές με στόχο τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων υποδομών για έργα τοπικής εμβέλειας. Οι επενδύσεις αυτές θα μπορούσαν να δώσουν νέα δυναμική στις περιφέρειες, καθώς η οικονομία μας που βασίζεται στην παροχή υπηρεσιών και την υπερχρέωση, αρχίζει να αισθάνεται τις συνέπειες της χρόνιας οικονομικής επιβράδυνσης. Παράλληλα, η συμμετοχή των ΟΤΑ σε επιχειρήσεις τοπικής εμβέλειας (κυρίως στον τομέα της ενέργειας) είναι ένα ουσιαστικό βήμα προς την οικονομική και πολιτική τους αυτοτέλεια.

-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΜΕ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ "ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ" ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ/ΕΡΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η φορολόγηση των ως άνω δράσεων με αντίστοιχη ενσωμάτωση του κόστους στις τιμές των υπηρεσιών και των προϊόντων θα προσανατολίσει την αγορά σε οικολογικά συμβατούς δρόμους και θα αποφέρει έσοδα ικανά για συν-χρηματοδότηση περιβαλλοντικών έργων και δράσεων ή πράσινων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων κατά το πρότυπο πολλών Ευρωπαϊκών χωρών. Τα έσοδα αυτά θα εισπράττονται και θα διαχειρίζονται από τοπικά ή εθνικά Πράσινα Ταμεία με αυτοτελή υπόσταση και διοίκηση.

-ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ, ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ)

Η επιχειρηματικότητα μπορεί να είναι μοχλός για την ανάπτυξη αρκεί να γίνεται σε υγιείς βάσεις. Να δοθεί προτεραιότητα στις επενδύσεις εξαγωγικού χαρακτήρα, έντασης εργασίας, υψηλής προστιθέμενης αξίας, τοπικής απασχόλησης και περιβαλλοντικά ουδέτερων τεχνολογιών. Η φορολογία να μην είναι μόνο συνάρτηση του κέρδους αλλά και άλλων συντελεστών (βλ. ανωτέρω) ώστε να επιταχυνθεί ο ρυθμός των επιθυμητών επενδύσεων. Σε αυτό πρέπει να συντελέσει άμεσα και ο Επενδυτικός Νόμος και οι τράπεζες.

-ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Οι πόροι από τα διαρθρωτικά ταμεία σπαταλήθηκαν στο παρελθόν σε έργα αμφίβολης ποιότητας και χρησιμότητας. Ένα μεγάλο επίσης ποσοστό κατευθύνθηκε σε μη παραγωγικές επιδοτήσεις. Τόσο οι εναπομείναντες πόροι (Δ ΚΠΣ) όσο και οι μελλοντικοί πρέπει να σχεδιαστούν με στόχο τη συμβολή τους στην μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ανάπτυξη (όχι σε ευκαιριακές θέσεις εργασίας) και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας (βλ. π.χ. στρατηγική Jessica). Επίσης η χώρα θα πρέπει να διεκδικήσει πόρους από άλλα Κοινοτικά Ταμεία (ΕΟΧ, Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική, Εμπόριο Εκπομπών κ.α) που απουσιάζουν από την σημερινή ατζέντα.

-ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΕ (ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ, ΔΕΗ, ΔΕΣΜΗΕ, ΤΕΛΟΣ ΑΠΕ, ΤΙΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ)

Η ενίσχυση των ΑΠΕ ως μοχλού για την ενεργειακή αυτοδυναμία, την περιβαλλοντική πολιτική, την αύξηση της απασχόλησης και την τοπική ανάπτυξη πρέπει να γίνει προτεραιότητα. Βασική προϋπόθεση είναι η βελτίωση (δίκτυα ανάδρασης) και η επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου, καθώς και οι νησιωτικές διασυνδέσεις (με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση). Μαζί μ αυτά θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα η εξυγίανση της αγοράς (τιμολόγηση της ενέργειας και Τέλος ΑΠΕ) και πλήρης διαχωρισμός των ρόλων ανάμεσα στη ΔΕΗ, τους Διαχειριστές του δικτύου και τους προμηθευτές).

-ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΜΕ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

Η επαναφορά των καταθέσεων από το εξωτερικό θα πρέπει να γίνει επί τη βάσει μιας μελετημένης και συντονισμένης επιχείρησης, όχι με απειλές κυρώσεων κτλ., αλλά με κίνητρα και εγγυήσεις από την πλευρά Ευρωπαϊκών οργανισμών (π.χ εγγυημένα ομόλογα). Ο επαναπατρισμός των καταθέσεων θα πρέπει επίσης να συνοδευτεί με συμφωνίες με συγκεκριμένες τράπεζες οι οποίες θα έχουν συμβληθεί σε ένα πρόγραμμα ανασυγκρότησης και θα έχουν εξασφαλίσει τις εγγυήσεις των καταθέσεων με εμπράγματο και μη αναιρέσιμο τρόπο