Και μόνον ο ναζιστικός χαιρετισμός είναι πρόκληση για τη δημοκρατία

Η Μαρία Ρεπούση, υποψήφια με τη ΔΗΜ.ΑΡ στην Α΄ Πειραιά και υπεύθυνη του Τομέα Παιδείας και Έρευνας , μιλάει στο tvxs.gr. Αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας και Ιστορικής Εκπαίδευσης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, υπήρξε υπεύθυνη της επιστημονικής ομάδας που συνέταξε το εγχειρίδιο Ιστορίας, το οποίο ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων το 2007. Σήμερα, είναι αισιόδοξη  ότι η Ελλάδα θα αποκτήσει κάποια στιγμή την επιστημονική Ιστορία που της αξίζει. Η κυρία Ρεπούση παρουσιάζει συνοπτικά στο tvxs.gr ορισμένες από τις προτάσεις της για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αναφέρεται στις λύσεις για την έξοδο από την κρίση αλλά και στα προβλήματα του Πειραιά. Για τη δήλωση του κ. Γιομπαζολιά -υποψηφίου στο ψηφοδέλτιο της ΔΗΜ.ΑΡ από τους Ελεύθερους Πολίτες- περί εκτοπισμού «λαθρομεταναστών» σε ξερονήσια, σχολιάζει ότι τέτοιες θέσεις δεν πρέπει να έχουν θέση στη ΔΗΜ.ΑΡ. Εκφράζει επίσης τον προβληματισμό της για την πιθανότητα εισόδου της Χρυσής Αυγής στη Βουλή. Της Κατρίν Αλαμάνου.

Κυρία Ρεπούση, είναι η πρώτη φορά που είστε υποψήφια βουλευτής. Γιατί τώρα και γιατί με τη ΔΗΜ.ΑΡ;

Τώρα γιατί πιστεύω ότι η πολιτική πρέπει να ανανεωθεί με νέα πρόσωπα. Δεν μπορεί το πολιτικό προσωπικό που έφερε τη χώρα στη χρεωκοπία, που είναι δηλαδή μέρος του προβλήματος, να προβάλλεται ως η λύση του. Αρκετοί άνθρωποι με κοινή λογική και πολιτικές θέσεις μείναμε εκτός πολιτικής και αφήσαμε την πολιτική στα χέρια των επαγγελματιών πολιτικών που είναι εθισμένοι σε έναν άκρως προβληματικό τρόπο πολιτικής συμπεριφοράς με κύριο μέλημα την πολιτική τους επιβίωση. Πολλοί δε από αυτούς δεν έχουν δουλέψει ούτε μια μέρα.

Η ΔΗΜ.ΑΡ είναι ένα νέο κόμμα αλλά με παράδοση στην ανανεωτική αριστερά. Εγώ εκεί μεγάλωσα, στην ανανεωτική αριστερά. Με αυτές τις ιδέες, του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της δημοκρατίας, του ευρωπαϊσμού, των μεταρρυθμίσεων. 

Ως υπεύθυνη του Τομέα Παιδείας και Έρευνας της ΔΗΜ.ΑΡ, έχετε εκφράσει τις αντιθέσεις σας όσον αφορά το νόμο Διαμαντοπούλου. Σύμφωνα με τις δικές σας προτάσεις, πώς θα αποτραπεί η συναλλαγή της πανεπιστημιακής διοίκησης με τις φοιτητικές παρατάξεις;

Η δύναμη των φοιτητικών παρατάξεων προκύπτει από τη δυνατότητα της συμμετοχής των φοιτητών στις εκλογές των οργάνων. Εμείς πιστεύουμε ότι η συμμετοχή των φοιτητών και μάλιστα χωρίς να είναι σταθμισμένη δημιουργεί συναλλαγή. Υποστηρίξαμε λοιπόν αρκετά ενωρίς τη δραστική μείωση της συμμετοχής των φοιτητών στις εκλογές των οργάνων διοίκησης.

Πώς θα εκλέγονται πρυτάνεις αξιοκρατικά, εάν εκλέγονται από τους καθηγητές του εκάστοτε ιδρύματος;

Το όλο σύστημα για να λειτουργήσει αξιοκρατικά χρειάζεται θεσμικά αντίβαρα και λογοδοσία. Σε αυτές τις διαδικασίες βρίσκεται η λύση του ζητήματος της αξιοκρατίας και όχι στο διορισμό του πρύτανη.

Η ΔΗΜ.ΑΡ υποστηρίζει ότι τα Πανεπιστήμια πρέπει να χρηματοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος;

Υπάρχουν και άλλοι τρόποι, χορηγίες ή χρηματοδότηση από την αγορά, δεν μπορούν ωστόσο να υποκαταστήσουν την κρατική χρηματοδότηση διότι μόνον αυτή μπορεί να διασφαλίσει την ακαδημαϊκότητα της έρευνας. Φανταστείτε ένα πανεπιστήμιο χωρίς κρατική επιχορήγηση. Θα ήταν ενδεχομένως χωρίς ανθρωπιστικές επιστήμες αφού αυτές δεν χρηματοδοτούνται από την αγορά. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι το πανεπιστήμιο δεν πρέπει να λογοδοτεί για τα χρήματα που εισπράττει. Και να λογοδοτεί και να αξιολογείται, οφείλει.

Στις προτάσεις της ΔΗΜ.ΑΡ για την έξοδο της χώρας από την κρίση περιλαμβάνεται η δημιουργία ενός μικρότερου και αποδοτικότερου κράτους. Μπορεί να είναι όντως αποδοτικότερο χωρίς την απόλυση δημοσίων υπαλλήλων;

Είναι πράγματι δύσκολο. Πρέπει όμως να εξαντληθούν οι δυνατότητες μετατάξεων καθώς και η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων. Δεν είναι δυνατόν να απολύονται δημόσιοι υπάλληλοι που είναι ευσυνείδητοι και κάνουν καλά τη δουλειά τους ή δημόσιοι υπάλληλοι που είναι απαραίτητοι για να λειτουργήσει η δημόσια διοίκηση. Δεν κάνουμε τίποτα έτσι. Να θυμίσω επίσης ως ιστορικός πώς πρόκυψε η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Πρόκυψε ως αντίδοτο στο κομματικό κράτος διότι κάθε κόμμα που κέρδιζε τις εκλογές απέλυε τους δημόσιους υπαλλήλους που είχε διορίσει το προηγούμενο και προσλάμβανε δικούς του. 

Το κόμμα σας έχει προτείνει μια διαφορετική αναδιάρθρωση του χρέους, με μείωση του επιτοκίου και περίοδο χάριτος. Επιπλέον, ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ, Φ. Κουβέλης, κάνει λόγο για σταδιακή αποδέσμευση από το μνημόνιο II. Πώς θα συνδυαστούν στην πράξη αυτές οι δύο θέσεις;

Μπορούν να συνδυαστούν καταρχήν αν ευνοηθούν από τις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις. Η Ελλάδα δεν είναι απομονωμένη από τα διεθνή δρώμενα και από τις πολιτικές που προκρίνονται. Αν για παράδειγμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γίνει συνείδηση ότι αυτή η μνημονιακή πολιτική δεν λύνει το πρόβλημα της ευρωζώνης, αντίθετα το επιτείνει, είναι πιθανό να έχουμε αναδιαρθρώσεις πολύ σημαντικές. Επίσης πρέπει να πω ότι εξαρτάται και από μας. Κατά πόσον είμαστε ικανοί να προχωρήσουμε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Πιστεύετε ότι η Ελλάδα μπορεί να βγει από την κρίση χωρίς τη συνδρομή της Ε.Ε;

Όχι δεν το πιστεύω. Τα προβλήματα είναι ευρωπαϊκά και οι λύσεις επίσης.

Η ΔΗΜ.ΑΡ απέρριψε την πρόταση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α για εκλογική συνεργασία στις μονοεδρικές περιφέρειες, πρόταση που είχε απευθύνει και στο Κ.Κ.Ε. Η ονομασία του κόμματός σας, «δημοκρατική» -και όχι κομμουνιστική- αριστερά θα μπορούσε να είναι ο ιδεολογικός λόγος της απόρριψης της πρότασης;

Με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α υπάρχουν σημαντικές διαφορές που εμποδίζουν την εκλογική συνεργασία. Στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α υπάρχουν δυνάμεις που υποστηρίζουν την έξοδο από το ευρώ που εμείς θεωρούμε καταστροφική για τη χώρα και τους πολίτες. Πώς να συνεργαστούμε;

Ο υποψήφιος στην Α΄ Αθηνών, Μ. Γιομπαζολιάς, είχε προτείνει δημόσια τον εκτοπισμό «λαθρομεταναστών» σε στρατόπεδα σε ξερονήσια του Αιγαίου. Απόψεις όπως αυτή θεωρείτε ότι πρέπει να έχουν θέση στη ΔΗΜ.ΑΡ;

Δεν πρέπει να έχουν και νομίζω δεν έχουν. Ο δικός μας ο χώρος είναι πολύ ευαίσθητος σε ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ο κ. Γιομπαζολιάς ανήκει εξάλλου στους Ελεύθερους Πολίτες και όχι στη ΔΗΜΑΡ. Εμείς έχουμε επεξεργαστεί συγκεκριμένες θέσεις για το μεταναστευτικό που δεν περιλαμβάνουν φυσικά στρατόπεδα σε ξερονήσια.

Υπάρχει η πιθανότητα να εισέλθει στη Βουλή η Χρυσή Αυγή. Πιστεύετε ότι θα έπρεπε να έχει τεθεί εκτός νόμου ως νεοναζιστική οργάνωση ή αυτό θα αποτελούσε πλήγμα στην ελευθερία της έκφρασης και του συνεταιρίζεσθαι;

Η Χρυσή Αυγή έχει θέση αν δεσμεύεται από τους δημοκρατικούς κανόνες της πολιτείας. Οι δημοκρατίες δεν έχουν άλλο τρόπο να αμυνθούν παρά μέσα από τους κανόνες που θεσπίζουν. Κάθε σχηματισμός οφείλει να τους σέβεται και η Χρυσή Αυγή δεν μας έχει δείξει μέχρι σήμερα καλά δείγματα. Και μόνον ο ναζιστικός χαιρετισμός της είναι πρόκληση για τη δημοκρατία. Πιστεύω ότι σύντομα θα δείξει αν και κατά πόσο η Χρυσή Αυγή μπορεί να ενταχθεί στους πολιτικούς θεσμούς.

Είστε υποψήφια βουλευτής στην Α΄ Πειραιά. Όπως έχετε αναφέρει, η πόλη υποφέρει από οικονομικό μαρασμό, μείωση πληθυσμού κ.α. Οι περισσότερες ευθύνες βαραίνουν την τοπική αυτοδιοίκηση ή τις εκάστοτε κυβερνήσεις;

Είναι ένας συνδυασμός παραγόντων. Πρώτο θα έβαζα τον κομματισμό, τη λογική που λέει πρώτα το συμφέρον του κόμματος και μετά της πόλης ή της χώρας. Επειδή ο Πειραιάς ήταν πάντα στις πόλεις-δείκτες για την αναμέτρηση των κομμάτων στις δημοτικές εκλογές, τα κριτήρια της επιλογής των υποψηφίων δημάρχων από τα κόμματα δεν ήταν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, ποιος δηλαδή είναι ικανός, έχει τις γνώσεις και την εμπειρία να διοικήσει την πόλη αλλά ποιος είναι ικανός να κερδίσει τις εκλογές. Οι εκλογές μετρούσαν περισσότερο από το μετά τις εκλογές.

Επίσης πρέπει να πούμε ότι οι πόλεις, η ανάπτυξή τους, χρειάζεται σχεδιασμό. Γνωρίζετε εσείς να έχει γίνει κάποιος σχεδιασμός για την ανάπτυξη του Πειραιά, για την επίλυση των βασικών προβλημάτων της πόλης; 

Μπορεί να δοθεί ανάσα ζωής στον Πειραιά άμεσα;

Νομίζω πως πρέπει διαφορετικά η πόλη θα οδηγηθεί σε τέλμα. Χρειάζεται συνεργασία και της δημοτικής αρχής και της κεντρικής διοίκησης και των εκλεγμένων βουλευτών.

Κυρία Ρεπούση, ήσασταν η υπεύθυνη της επιστημονικής ομάδας που συνέταξε το εγχειρίδιο Ιστορίας για τη Στ΄ δημοτικού, το οποίο και αποσύρθηκε εν μέσω ύβρεων και φωνασκιών το 2007. Θα μπορέσει ποτέ να «επιβιώσει» στην Ελλάδα μια επιστημονική και ψύχραιμη εθνική ιστορία;

Έχουμε προσπαθήσει πάρα πολύ να φέρουμε κοντά τη σχολική ιστορία με την επιστημονική ιστορία, να διδάσκουμε μια ιστορία που θα είναι ιστορία και όχι εθνική προπαγάνδα. Αν θέλετε μια τέτοια προσπάθεια ήταν και το σχολικό βιβλίο που είχα την επιστημονική του ευθύνη. Όπως είπατε κι εσείς υπήρξαν πολλές αντιδράσεις. Το είπαν καθαρά κάποιοι: «Δεν θέλουμε ν’ αλλάξει τίποτα. Θέλουμε τα παιδιά μας να μάθουν την ιστορία όπως την μάθαμε εμείς και οι παππούδες μας». Αυτές οι φωνές κρατούν την Ελλάδα δέσμια του παρελθόντος. Σε ένα κόσμο που αλλάζει, σε μια ιστοριογραφία που εξελίσσεται αποκαλύπτοντας διαρκώς πτυχές του παρελθόντος που έμεναν στο σκοτάδι, αυτοί επιμένουν να μην αλλάξει τίποτα κινητοποιώντας τα πιο φοβικά αισθήματα των πολιτών ότι κάποιοι «προδότες» θέλουν να τους πάρουν την ιστορία τους και διάφορες άλλες θεωρίες συνομωσίας. Το ποτάμι δεν γυρίζει ωστόσο πίσω. Κάποια στιγμή θα έχουμε και στην Ελλάδα, όπως έχουν και στα άλλα σύγχρονα κράτη, μια σχολική ιστορία που να μας αξίζει.

Μία ακόμη ερώτηση που απευθύνεται στην ιδιότητά σας ως καθηγήτριας Ιστορίας: Στο εν λόγω εγχειρίδιο νομίζω πως υπάρχουν αναφορές σε «Έλληνες» ακόμη και για τη πριν από την οθωμανική «ξένη κυριαρχία». Πότε γεννιέται η ελληνική εθνική συνείδηση;

Οι αναφορές είναι για ελληνόφωνους ή ελληνορθόδοξους πληθυσμούς. Αναφερόμαστε σε Έλληνες από τον 18ο αιώνα και εξής που έχουμε εθνική συνείδηση μέσω του νεοελληνικού διαφωτισμού.

Επιστρέφοντας στα εκλογικά, γιατί οι πολίτες να ψηφίσουν ΔΗΜ.ΑΡ και όχι ένα από τα υπόλοιπα αριστερά κόμματα;

Γιατί είμαστε και με την κοινωνία και τους πολίτες και ταυτόχρονα προσπαθούμε να είμαστε η αριστερά της ευθύνης. Αυτός ο συνδυασμός δεν υπάρχει σε άλλο αριστερό κόμμα.