Του Πωλ Κρούγκμαν, ΒΗΜΑ, 15.1.12
«Η ανάπτυξη, όχι η ύφεση, είναι η σωστή στιγµή για λιτότητα». Αυτά έλεγε ο Τζον Μέιναρντ Κέινς το 1937, καθώς ο πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούζβελτ ήταν στη διαδικασία να τον δικαιώσει προσπαθώντας να ισοσκελίσει τον προϋπολογισµό πολύ γρήγορα και βυθίζοντας την αµερικανική οικονοµία – που µέχρι εκείνη τη στιγµή ανέκαµπτε σταθερά – σε βαθιά ύφεση. ∆υστυχώς, στα τέλη της δεκαετίας του 2010 και στις αρχές του 2011 οι πολιτικοί στο µεγαλύτερο τµήµα του δυτικού κόσµου πίστεψαν ότι ξέρουν καλύτερα και ότι θα πρέπει να επικεντρωθούν στα ελλείµµατα – και όχι στις θέσεις εργασίας – παρ’ ότι οι περισσότερες οικονοµίες µόλις είχαν αρχίσει να δίνουν ενδείξεις ανάκαµψης µετά την κρίση. Ετσι, αντιδρώντας βάσει των αντικεϊνσιανών απόψεών τους κατέληξαν να αποδείξουν και πάλι πόσο δίκιο είχε ο Κέινς.
Η πραγµατική δοκιµασία της θεωρίας δεν προέρχεται από τις ΗΠΑ, αλλά από ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία που έπρεπε να επιβάλουν άγρια λιτότητα ως όρο για να λάβουν δάνεια – και αυτή τη στιγµή υποφέρουν από µεγάλη ύφεση, µε το πραγµατικό ΑΕΠ και στις δύο χώρες να έχει µειωθεί κατά διψήφιους αριθµούς.
Κάτι τέτοιο υποτίθεται ότι δεν θα συνέβαινε, βάσει της ιδεολογίας που κυριαρχεί αυτή τη στιγµή στους πολιτικούς κύκλους. Παρ’ όλα αυτά, η επιµονή για άµεσες περικοπές δαπανών συνεχίζει να κυριαρχεί στο πολιτικό σκηνικό, µε αρνητικές επιπτώσεις στην αµερικανική οικονοµία.
Κάποιος θα µπορούσε να ισχυριστεί ότι η Ελλάδα και η Ιρλανδία δεν είχαν άλλη επιλογή από το να επιβάλουν αυτή τη σκληρή λιτότητα ή να κηρύξουν πτώχευση και να εγκαταλείψουν τη ζώνη του ευρώ.
Το βασικό συµπέρασµα είναι ότι το 2011 ήταν µια χρονιά κατά την οποία η πολιτική µας ελίτ µε την εµµονή για τα βραχυπρόθεσµα ελλείµµατα τα οποία δεν αποτελούν ουσιαστικά πρόβληµα έκαναν, στην πορεία, το πραγµατικό πρόβληµα – την ύφεση της οικονοµίας και τη µαζική ανεργία – χειρότερο. Κάποιο από τα επόµενα χρόνια ίσως καταλήξουµε να ακούσουµε τη συµβουλή του Κέινς, που είναι τόσο έγκυρη και εµπεριστατωµένη σήµερα όσο ήταν και όταν τη διατύπωσε, πριν από 75 χρόνια.
Ο βραβευμένος με Νομπέλ οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
O διάλογος προϋποθέτει τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Γι' αυτό κάθε υβριστικό, προσβλητικό ή χυδαίο σχόλιο θα διαγράφεται.