Του Μιχάλη Μητσού, ΝΕΑ, 11.7.11
«Η παγκοσμιοποίηση είναι ένα σύστημα που οργάνωσε τον παγκόσμιο ανταγωνισμό μεθοδικά, χωρίς όρια, χωρίς ενδοιασμούς, χωρίς προστασία, χωρίς έλεος, ανάμεσα σε μισθωτούς, επιχειρηματίες, αγρότες του Βορρά και κινέζους εργάτες, ινδούς μηχανικούς και αργεντίνους αγρότες, ανθρώπους που δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποδεχθούν μισθούς πείνας για να ζήσουν ή να επιζήσουν»: αυτό γράφει ένας εκ των υποψηφίων για το χρίσμα του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Αρνώ Μοντεμπούρ, σε ένα προεκλογικό βιβλιαράκι 86 σελίδων με τίτλο «Ψηφίστε για την απο-παγκοσμιοποίηση!» Ο αριστερός Μοντεμπούρ καταγγέλλει ότι η παγκοσμιοποίηση δημιουργεί σκλάβους στον Νότο και ζητά να ξεκινήσει εκστρατεία εναντίον της χωρίς να τεθεί όμως σε κίνδυνο η ευρωπαϊκή πορεία της Γαλλίας. Η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν, πάλι, θεωρεί ότι τόσο η παγκοσμιοποίηση όσο και το ευρώ ήταν λάθη και ζητά την επιστροφή του προστατευτισμού και του φράγκου. Και οι δύο κάνουν λάθος, γράφει ο οικονομολόγος Ερίκ Λε Μπουσέ στην ιστοσελίδα slate.fr. Και κάνουν λάθος για τρεις λόγους.
Πρώτον, όλη η βιομηχανική παραγωγή στηρίζεται σήμερα στο σπάσιμο των αλυσίδων και την αναζήτηση κάθε κρίκου στην καλύτερη τιμή. Ορισμένοι παράγοντες όμως οδηγούν σε μια επανασύνδεση αυτών των κρίκων μεταξύ τους: το κόστος των μεταφορών, ο κίνδυνος διακοπής του εφοδιασμού (ένα μάθημα που δίδαξε η Φουκουσίμα), η άνοδος των μισθών στην Κίνα. Αυτή η «φυσική» απο-παγκοσμιοποίηση δεν είναι καθόλου αμελητέα, ιδίως στο πεδίο της γεωργίας.
Δεύτερον, η επιστροφή του προστατευτισμού είναι δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Η χώρα που θα αποφάσιζε να εφαρμόσει μέτρα σ' αυτή την κατεύθυνση θα κινδύνευε με αντίποινα και θα είχε να αντιμετωπίσει τη δυσαρέσκεια των καταναλωτών της, που θα ήταν αναγκασμένοι να αγοράζουν ακριβότερα προϊόντα.
Τρίτον, το επιχείρημα ότι το ελεύθερο εμπόριο έχει οδηγήσει σε αρνητικά αποτελέσματα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η παγκοσμιοποίηση δεν έβλαψε τον Νότο: εκατομμύρια αγρότες νίκησαν τη φτώχεια, ενώ δημιουργήθηκε στις αναδυόμενες οικονομίες και μια αξιόλογη μεσαία τάξη. Δεν έβλαψε ούτε τον Βορρά: αντίθετα με τους μύθους που κυκλοφορούν, οι κοινωνικές δαπάνες τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν μειώθηκαν την τελευταία εικοσαετία. Στις ΗΠΑ, μάλιστα, αυξήθηκαν! Είναι αλήθεια, όμως, ότι μια κατηγορία οικογενειών (εκείνες που έχουν πληγεί περισσότερο από τη φτώχεια και την ανεργία) δεν επωφελήθηκαν από αυτή την αύξηση. Είναι επίσης αλήθεια ότι πολλοί Αμερικανοί παρασύρονται από την προπαγάνδα του Tea Party και δεν αποκομίζουν από την οικονομική κρίση τα μαθήματα που θα έπρεπε, δηλαδή την ανάγκη για μεγαλύτερη ισότητα ή για ρύθμιση των αγορών.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο το ευρώ όσο και η παγκοσμιοποίηση χρειάζονται «διορθώσεις». Οι μηδενιστικές κραυγές, όμως, είναι εξίσου αντιπαραγωγικές μ' εκείνες, εντός και εκτός των ελληνικών τειχών, που προβάλλουν την Αργεντινή ως ένα ενδιαφέρον πρότυπο για την Ελλάδα…
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - 10/07/2011 Επτά,
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ επόμενη μέρα
ΑΦΟΥ ΛΟΙΠΟΝ το σύστημα της ελεύθερης αγοράς κατάφερε να προκαλέσει «επιβράδυνση της οικονομίας, αύξηση των ανισοτήτων και της ανασφάλειας και οικονομικά κραχ», είναι καιρός να εγκαταλειφθεί.
Ο Τσανγκ είναι ειλικρινής όταν σημειώνει πως «η περιπλοκότητα του κόσμου που έχουμε δημιουργήσει, ιδίως στη σφαίρα της οικονομίας έχει προσπεράσει την ικανότητά μας να την κατανοούμε και να την ελέγχουμε». Τι μένει να γίνει, λοιπόν;
Ο Τσανγκ δεν είναι μάγος, ούτε εμπιστεύεται την επιστήμη της οικονομίας. Για τον ίδιο, οι οικονομολόγοι απέτυχαν, αφού όχι μόνο δημιούργησαν όλες τις συνθήκες που οδήγησαν στην κρίση του 2008, άλλα έκαναν τις ζωές των ανθρώπων πιο ασταθείς και τους κράτησαν σε άγνοια ως προς την απώλεια του εθνικού ελέγχου της οικονομίας. Οι τρεις τελευταίες δεκαετίες, όπου όλες οι κυβερνήσεις παγκόσμια, ανεξάρτητα από την πολιτική τους θέση, υποτάχθηκαν στο νεοφιλελεύθερο δόγμα, ήταν καταστροφικές.
Ετσι ο Τσανγκ ως ρεαλιστής δεν προτείνει την ανατροπή του καπιταλισμού, αλλά μια πιο δίκαιη λειτουργία του. Ανάμεσα στις εναλλακτικές λύσεις που δίνει, είναι να διευρυνθούν οι κυβερνήσεις και να γίνουν πιο ενεργές στο οικονομικό πεδίο, αφού όλες οι πλούσιες τώρα χώρες χρησιμοποίησαν τον κρατικό παρεμβατισμό για να πλουτίσουν. Να ευνοηθούν όσο γίνεται οι αναπτυσσόμενες χώρες στις οποίες εφαρμόστηκαν αδίστακτα οι επιταγές της ελεύθερης αγοράς από οργανισμούς όπως το ΔΝΤ, που τις έφεραν στο χείλος της χρεοκοπίας. Να ξαναθυμήσουμε ότι πέρα από το Ιντερνετ και την κοινωνία της πληροφορίας υπάρχει και η παραγωγή προϊόντων. Να υπάρξει μια διακρατική ρύθμιση ώστε όλα τα χρηματικά ποσά που παίζονται στα χρηματιστήρια ανά τον πλανήτη να αποκτήσουν μια αληθινή σχέση με την πραγματική οικονομία. Και κυρίως να απαγορεύσουμε τη χρήση «οικονομικών εργαλείων» κατασκευασμένων από διάνοιες που εργάζονται για τις χρηματιστηριακές εταιρείες και αποβλέπουν μόνο σε βραχυπρόθεσμα κέρδη.
Αλλωστε την αποτυχία των φιλόδοξων οικονομολόγων με τα νέα εργαλεία αποκαλύπτει και η έκθεση προς τη βασίλισσα, μετά τη διατύπωση της απορίας της. Εξι μήνες μετά την επίσκεψή της, η Βρετανική Ακαδημία οργάνωσε μια συνάντηση της αφρόκρεμας του οικονομικού κόσμου. Οι οικονομολόγοι από τον ακαδημαϊκό τομέα, τον χρηματοοικονομικό και την κυβέρνηση συναντήθηκαν στις 17 Ιουνίου του 2009, συζήτησαν και έβγαλαν το πόρισμα το οποίο και έστειλαν γραπτώς στη βασίλισσα ως απάντηση. Εκεί, ανάμεσα στα αλλα, σημείωναν ότι οι οικονομολόγοι «ήταν καθόλα ικανοί και έκαναν τη δουλειά τους με συνέπεια ανάλογη της αξίας της» μόνο που «κοιτώντας το δένδρο έχασαν το δάσος». Οπότε η κρίση ήρθε ως «αποτυχία της συλλογικής φαντασίας πολλών ευφυέστατων ατόμων, τόσο στη Μεγάλη Βρετανία, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο, να κατανοήσουν τους κινδύνους του συστήματος εν όλω». Δηλαδή, όπως το μεταφράζει και ο Τσανγκ, τα μεγάλα κεφάλια της οικονομίας δεν είχαν ιδέα τι έκαναν σε ένα σύστημα που δεν ήξεραν καν πώς λειτουργούσε.
Επισημαινω το βασικο κατα την γνωμη μου:
"Να ξαναθυμήσουμε ότι πέρα από το Ιντερνετ και την κοινωνία της πληροφορίας υπάρχει και η παραγωγή προϊόντων. Να υπάρξει μια διακρατική ρύθμιση ώστε όλα τα χρηματικά ποσά που παίζονται στα χρηματιστήρια ανά τον πλανήτη να αποκτήσουν μια αληθινή σχέση με την πραγματική οικονομία. Και κυρίως να απαγορεύσουμε τη χρήση «οικονομικών εργαλείων» κατασκευασμένων από διάνοιες που εργάζονται για τις χρηματιστηριακές εταιρείες και αποβλέπουν μόνο σε βραχυπρόθεσμα κέρδη."
για την αντιγραφη
Αφωτιστος Φιλελλην