Η τριτοβάθμια γεροντοκόρη

Του Τάκη Θοδωρόπουλου, ΝΕΑ, 6.7.11

Οταν θέλουν να την συστήσουν σημειώνουν πως είναι «μιας κάποιας ηλικίας», ευφημισμός που υποδηλώνει πως έχει ξεπεράσει προ πολλού κάθε όριο ηλικίας. Ντύνεται το 2011 όπως ντυνόταν και το 1980.Δεν μπορεί να υποσχεθεί τίποτε και σε κανέναν πια, στο σπίτι της επικρατεί το χάος της εγκατάλειψης, όμως κανείς δεν επιτρέπεται να μπει εκεί μέσα γιατί τη σκόνη και τα τρωκτικά τα προστατεύει η ασυλία της ιστορικής της ύπαρξης. Είναι άρρωστη, κινείται με μεγάλη δυσκολία όμως, όταν πάει κάποιος να την αγγίξει αυτή νομίζει ότι απειλείται η παρθενία της και βάζει τις φωνές. Δεν της περνάει από το μυαλό, εννοείται, ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται να την διακορεύσει.Κατ' αρχάς να επισημάνουμε κάτι. Η μεταρρύθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που επιχειρείται είναι η μόνη απόπειρα μεταρρύθμισης η οποία δεν επικαλείται ούτε το Μνημόνιο, ούτε την τρόικα, ούτε κανέναν από τους δαίμονες που στοιχειώνουν το υπερήφανο εθνικό μας φρόνημα. Προκύπτει από τη γενική παραδοχή ότι το «ο Θεός να το κάνει σύστημα» των πανεπιστημίων μας είναι ξεχαρβαλωμένο.

Δεν γνωρίζω τις τεχνικές λεπτομέρειες της μεταρρύθμισης, και για να είμαι ειλικρινής, δεν με ενδιαφέρει και να τις μάθω. Δεν με ενδιαφέρει να ξέρω, για παράδειγμα, με ποιον τρόπο θα εκλέγεται ο πρύτανης ή ποια θα είναι η σχέση του με τα συμβούλια και τα διαβούλια που τον περιστοιχίζουν. Εκείνο που με ενδιαφέρει είναι ότι όταν ακούω τους πρυτάνεις να ρητορεύουν δεν χρειάζεται να αναρωτιέμαι τι δεν πάει καλά σ' αυτόν τον τόπο. Κι αυτοί για τη θεσούλα τους αγανακτούν.

Διότι αναρωτιέμαι τι υπερασπίζονται. Ποια παιδεία παλεύουν να σώσουν και ποια επιστημονική έρευνα να διατηρήσουν; Διότι αυτοί πρώτοι οφείλουν να γνωρίζουν πως το έργο της ακαδημαϊκής κοινότητας είναι εκ των πραγμάτων ακυρωμένο. Αυτοί πρώτοι οφείλουν να γνωρίζουν ότι όταν το εκπαιδευτικό έργο είναι προσανατολισμένο στην παραγωγή πτυχίων τα οποία χρησιμοποιούνται ως διαβατήρια για μια θέση στο Δημόσιο κι όταν το Ελντοράντο του Δημοσίου έχει προ πολλού πτωχεύσει, αυτό το ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει να αναζητήσει αλλού την τύχη του. Αν είναι ικανό να το κάνει, εννοείται.

Υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Υπάρχουν πανεπιστημιακοί δάσκαλοι που πιστεύουν στη δουλειά τους, που παράγουν έργο και, όπως όλοι όσοι παράγουν έργο σ' αυτόν τον τόπο δουλεύουν μέσα σε αντίξοες συνθήκες, με πρώτη και καλύτερη την κατεστημένη υποκρισία μιας ολόκληρης κοινωνίας που υπερασπίζεται τη «δωρεάν παιδεία» γνωρίζοντας πως αυτή κοστίζει μερικές χιλιάδες ευρώ το κεφάλι σε παραπαιδεία. Και για να κρίνω την αξία της προτεινόμενης μεταρρύθμισης, αυτούς περιμένω να ακούσω.

Απ' αυτήν την άποψη το πείραμα της μεταρρύθμισης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση είναι υποδειγματικό. Οχι ως προς την αποτελεσματικότητά του για την οποία δυσπιστώ όπως όλοι μας. Ως προς τους όρους με τους οποίους γίνεται και ως προς τις αντιδράσεις που προκαλεί: αντιδράσεις ενός γερασμένου και άρρωστου σώματος που δεν θέλει να ακούει για γερατειά και για αρρώστιες.