Έπρεπε να ακριβύνουν;

Του Κώστα Κάρη, Αυγή, 11.1.11

 Οι κυβερνητικές αποφάσεις για τις αυξήσεις στα εισιτήρια και τις κάρτες των λεωφορείων και του μετρό πάσχουν από πολλές πλευρές. Γιατί είναι επιβεβλημένες σε τέτοιο ύψος; Δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα μια αξιόπιστη μελέτη και επεξεργασία των οικονομικών δεδομένων που να στηρίζει το ύψος των αυξήσεων. Ούτε έχει εξηγηθεί με στοιχεία γιατί επανέρχεται το εισιτήριο μονής διαδρομής - ότι π.χ. ζητήθηκε από τους πολίτες σε έρευνα των χρηστών.

Είναι επομένως προφανές ότι οι αυξήσεις επιβάλλονται για να μειωθεί το ύψος της απαιτούμενης κρατικής επιχορήγησης.

Η μείωση του ελλείμματος τους προϋπολογισμού, δηλαδή. Αναγκαίος στόχος, σύμφωνοι. Όμως δεν έχει καταβληθεί η παραμικρή προσπάθεια να πεισθεί η κοινή γνώμη ότι έχουν ληφθεί γενναία μέτρα περικοπών των δαπανών στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς των μέσων μεταφοράς. Στοιχεία δεν έχουν παρουσιαστεί καθόλου. Το ύψος μάλιστα των αυξήσεων υποδηλώνει ότι το κύριο βάρος επιρρίφθηκε στους χρήστες των μέσων.

Οι επιπτώσεις: Θα ενισχυθεί ή θα υποχωρήσει η χρήση των μαζικών μέσων; Δεν ξέρουμε ακριβώς. Είναι πιθανή μια μείωση του αριθμού των εισιτηρίων που θα αντισταθμίζεται πάντως από την αύξηση της τιμής. Την αλλαγή ίσως προκαλέσει η αύξηση των επιβατών χωρίς εισιτήριο, καθώς οι μηχανισμοί ελέγχου είναι δειγματοληπτικοί και περιορισμένης αποτελεσματικότητας. Σίγουρα με τις αυξήσεις αυτές τα μαζικά μέσα χάνουν ένα μεγάλο μέρος του συγκριτικού πλεονεκτήματός τους έναντι των ταξί και των Ι.Χ.

Μια πιο ολοκληρωμένη και ορθολογική προσέγγιση δεν θα κατέληγε, πρώτον, σε αυξήσεις χωρίς τεκμηριωμένες μελέτες. Που να τις αιτιολογούν και να εκτιμούν τις επιπτώσεις τους. Κατά δεύτερο, θα εισήγαγε κριτήρια αποστάσεων στην τιμή των εισιτηρίων ώστε να μην αποθαρρύνεται η χρήση των μέσων στο κέντρο της πόλης. Και επιπλέον θα διατηρούσε σημαντικό πλεονέκτημα υπέρ των καρτών απεριορίστων διαδρομών, ώστε να επιβραβεύονται οι τακτικοί χρήστες των μαζικών μέσων.

Δεν έγιναν όλα αυτά από το υπουργείο. Οπότε θα πρέπει από άλλους θεσμούς -π.χ. τους δήμους- να παρουσιαστούν προτάσεις διορθωτικών παρεμβάσεων, ώστε να μειωθούν κατά το δυνατόν οι αρνητικές συνέπειες.