Οταν όλοι έχουν δίκιο (και άδικο)

Tου Ηλια Μαγκλινη, Καθημερινή, 26.1.11

Εδώ και μήνες γινόμαστε μάρτυρες του εξής σκηνικού: αντίσκηνα και αφίσες έξω από το κτίριο της Ακαδημίας Αθηνών με απεργούς πείνας που ζητούν πολιτικό άσυλο. Εως πριν από λίγο καιρό ήταν «εγκατεστημένοι» οι Ιρανοί απεργοί πείνας, οι οποίοι, εκτός από πανό με συνθήματα, είχαν αναρτήσει και μεγάλες φωτογραφίες με εικόνες βασανισμένων αντιφρονούντων από το καθεστώς της Τεχεράνης. Τους έβλεπες το πρωί, το μεσημέρι, τους έβλεπες το απόγευμα, ενώ αργά το βράδυ είχαν χωθεί στις σκηνές τους και περίμεναν να κυλήσει η νύχτα. Πολύ συχνά, οι μουσικές τους κατέκλυζαν τον περιβάλλοντα χώρο στην Πανεπιστημίου. Μια μέρα, κάτι άλλαξε: οι πολλές φωτογραφίες και τα πανό είχαν μαζευτεί και στη θέση τους υπήρχε μια μεγάλη ανακοίνωση που έλεγε ότι τους δόθηκε πολιτικό άσυλο, ότι «νίκησαν» και ότι «απόψε» (μια Παρασκευή ήταν), θα γινόταν μεγάλη γιορτή «στις 7.30», στον ίδιο χώρο.

Δεν ξέρω πώς πήγε η γιορτή των Ιρανών, λίγες ημέρες μετά όμως επαναλήφθηκε το ίδιο σκηνικό, αυτή τη φορά με Αφγανούς. Βρίσκονται ακόμα εκεί και ελπίζουν και αυτοί να τους δοθεί πολιτικό άσυλο. Σε συνδυασμό με τους Αφρικανούς και τους λοιπούς μετανάστες με τις πραμάτειες τους απλωμένες στο πεζοδρόμιο, πολύς κόσμος εκνευρίζεται κι ενοχλείται με αυτή την έκπτωση της «αθηναϊκής τριλογίας» της Πανεπιστημίου. Φυσικά, η μια κατάσταση δεν έχει σχέση με την άλλη. Μπορεί όλοι να είναι εξαθλιωμένοι, απελπισμένοι άνθρωποι, ειδικά μπροστά από την Ακαδημία Αθηνών, όμως, όταν η «πραμάτεια» είναι η πείνα ως μοχλός πίεσης και η απελπισία μην τυχόν και επιστρέψεις σε ένα τυραννικό καθεστώς και εξαφανιστείς για πάντα, τι να πεις; Σου «χαλάνε τη μέρα, τη διάθεση, τη πόλη», ναι, αλλά ειδικά οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι δυνατόν να συνιστούν μια «ενόχληση», μια «αισθητική παραφωνία» και το θέμα να λήγει εκεί. Διότι το θέμα δεν λήγει εκεί είτε το θέλουμε είτε όχι.

Το βέβαιο είναι ότι η πολιτεία, ο δήμος, η αστυνομία επιτρέπει να κατασκηνώνουν και να διαμαρτύρονται στο συγκεκριμένο σημείο, απ’ το οποίο είναι φυσικά ορατοί σε όλους μας. Η ελληνική πολιτεία είναι έτοιμη να σηκώσει φράχτη στον Εβρο, αλλά μέσα στην καρδιά της πρωτεύουσας αδυνατεί να διαχειριστεί την όλη κατάσταση διότι απαιτεί πιο λεπτούς, καλά σχεδιασμένους χειρισμούς και όχι φράχτες.

Φαίνεται, όμως, ότι τα Προπύλαια δεν αρκούν και σίγουρα δεν τους χωρούν όλους, διότι σειρά τώρα πήρε η Νομική Σχολή. Αν μη τι άλλο, παρέχει εξασφαλισμένο άσυλο από την αστυνομία, αλλά και μια κάποια ζεστασιά από το κρύο και την υγρασία του πεζοδρομίου. Από την Κυριακή το βράδυ, λοιπόν, γύρω στα διακόσια πενήντα άτομα έχουν καταλάβει τον υπό ανακαίνιση χώρο της Νομικής. Μετανάστες από διάφορα μέρη της Ελλάδας συγκεντρώθηκαν στο ιστορικό κτίριο επί της οδού Σόλωνος και ξεκίνησαν απεργία πείνας ζητώντας τη νομιμοποίησή τους. Φαίνεται ότι η κατάληψη αυτή έλαβε χώρα με τις έμπρακτες «ευλογίες» ορισμένων αριστερών παρατάξεων, κόντρα στην ομόφωνη απόφαση της ηγεσίας της Νομικής και της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οπως ίσως διαβάσατε στο χθεσινό ρεπορτάζ του κ. Απόστολου Λακασά, ο υπό κατάληψη χώρος δεν συνδέεται με αποχετευτικό δίκτυο, με αποτέλεσμα να ανασταλεί η λειτουργία της Σχολής για μία εβδομάδα τουλάχιστον, για τον φόβο της ασφάλειας και της δημόσιας υγιεινής. Το θέμα είναι ανοιχτό και έχει πολύ δρόμο μπροστά του. Η αστυνομία μπορεί να μην έχει το δικαίωμα να επέμβει, δεν συμβαίνει το ίδιο όμως και με κάποιες οργανώσεις ακροδεξιού χαρακτήρα, οπότε ο φόβος των επεισοδίων είναι ένα ακόμα ενδεχόμενο.

Πώς να λυθεί (και αυτό) το πρόβλημα; Πρέπει να γίνει δεκτό το αίτημά τους, ώστε να σηκωθούν να φύγουν από τη Νομική; Κι αν έτσι ανοίξει ο δρόμος για ανάλογες καταλήψεις στο μέλλον; Θα νομιμοποιηθούν όλοι οι μετανάστες; Για να ζήσουν πού; Σε μια Ελλάδα που ολοένα και περισσότερο δεν αντέχει να ζήσει αξιοπρεπώς τα ίδια της τα παιδιά; Στην αρχαία τραγωδία, συνήθως οι αντιμαχόμενες πλευρές έχουν και οι δύο δίκιο, εξ ου και ο τραγικός χαρακτήρας της σύγκρουσης. Κάτι ανάλογο ισχύει και εδώ. Οι μετανάστες υποφέρουν, η Ελλάδα δεν αντέχει. Η ελληνική πολιτεία όμως δεν είναι δυνατόν να είναι διαρκώς απούσα.