Τα μαθηματικά των διαρθρωτικών αλλαγών

Μια αλήθεια και δυο μύθοι

Σχολιάζει ο "Gustave Flaubert"

Δυστυχώς σταθήκαμε ανάξιοι να κάνουμε τις αλλαγές που είχε επί δεκαετίες ανάγκη η ελληνική κοινωνία και τώρα έρχεται ο οδοστρωτήρας της τρόικας να τις επιβάλλει επί δικαίων και αδίκων. Είναι το τίμημα της ανικανότητάς μας. Εδώ όμως είναι ο πρώτος μύθος. Στο όνομα του ΔΝΤ φτάνουμε στο σημείο να αρνούμαστε την πραγματικότητα. Ακούω συχνά, κυρίως από την αριστερά, ότι δεν υπάρχει ανάγκη των διαρθρωτικών αλλαγών. Αυτά, μας λένε, είναι επιταγές και στόχοι του Μνημονίου, του ΔΝΤ και των ξένων κέντρων του ιμπεριαλισμού.

Όμως υπάρχει μια πολύ απλή αλήθεια: το έλλειμμα  του προϋπολογισμού του 2009 ήταν 36 δις. Αυτό σημαίνει ότι,  αν δεν μειωθεί, μέσα σε δέκα χρόνια θα δημιουργήσει ένα χρέος 360 δις το οποίο θα προστεθεί στα υπόλοιπα 360 των τελευταίων 40 χρόνων. Ακόμη και χωρίς τους τόκους και τα χρεολύσια ο προϋπολογισμός παράγει ελλείμματα. Αυτή την αυτονόητη αλήθεια δεν την καταλαβαίνουν μόνον οι αφελείς και οι κακόπιστοι. Τι σημαίνει όμως διαρθρωτικές αλλαγές; Είναι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση (η εξοικονόμηση υπερβαίνει σε μέγεθος την περικοπή των μισθών του δημόσιου τομέα), η αλλαγή του συστήματος  προμηθειών στα νοσοκομεία, η αλλαγή φοροεισπρακτικού μηχανισμού, η αλλαγή του τρόπου απονομής της δικαιοσύνης για να μην υπάρχει ατιμωρησία όσων φοροδιαφεύγουν και άλλα ων ουκ έστι αριθμός. Μα προπαντός είναι η επανακατάκτηση του δημόσιου χώρου από όσους τον λυμαίνονται. Η πρόταξη του δημόσιου συμφέροντος για να λειτουργεί το δημόσιο πανεπιστήμιο χωρίς οικογενειοκρατία, τα νοσοκομεία υπέρ των ασθενών και όχι των κυκλωμάτων, οι δημόσιες συγκοινωνίες υπέρ των επιβατών και όχι των συντεχνιών, οι πολεοδομίες χωρίς διαφθορά, τα υπουργεία με τρόπο ώστε τα χρήματα της ευρωπαϊκής ένωσης να διατίθενται για την ανάπτυξη και όχι στις πελατειακές σχέσεις.

Η ηθική των διαρθρωτικών αλλαγών

Αλλά ακόμη κι αν δεν υπήρχε το δημοσιονομικό πρόβλημα δεν καταλαβαίνω γιατί ο ηλεκτρολόγος της ΕΡΤ, ο οδηγός των λεωφορείων, ο υπάλληλος του ΟΣΕ πρέπει να αμείβονται παραπάνω από τον καθηγητή του πανεπιστήμιου ή τον γιατρό που χειρουργεί στο ΕΣΥ. Τα τελευταία 20 χρόνια στη ζούγκλα του δημόσιου τομέα, καταργήθηκε κάθε έννοια δικαίου και ηθικής. Αριστερά δεν σημαίνει ικανοποίηση όλων των αιτημάτων, αλλά αλληλεγγύη και δικαιοσύνη με βάση τις δυνατότητες που υπάρχουν και όχι αναπαραγωγή των εξωφρενικών ανισοτήτων. Αριστερά σημαίνει ιεράρχηση των αιτημάτων και στήριξη πρώτα των αδύνατων, όπως είναι οι άνεργοι και τη γενιά των 600 ευρώ.

Ο  δεύτερος μύθος

Είναι αυτός που καλλιεργεί η κυβέρνηση. Ότι το πρόβλημα της Ελλάδας μπορεί να λυθεί με τη πραγματοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών. Δυστυχώς, η δυναμική του χρέους είναι τέτοια ώστε είναι δύσκολο να ανακοπεί. Πολύ περισσότερο όταν το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επιλέξει την αδιέξοδη  πολιτική της «εσωτερικής υποτίμησης», τον μονόδρομο της  περικοπής αμοιβών και  της αποσάθρωσης των εργασιακών σχέσεων που οδηγούν στην ύφεση, την υπανάπτυξη και στην κατεδάφιση του «κοινωνικού συμβολαίου» τελευταίων πενήντα χρόνων. Πολλοί θα αντιτείνουν ότι η λύση είναι η αναδιάρθρωση του χρέους. Είναι μια πρόταση την οποία δεν μπορούμε αβασάνιστα να δεχθούμε, ούτε εκ προοιμίου να απορρίψουμε. Και είναι θέμα ενός άλλου σχολίου. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αναβάλουμε τις αλλαγές για να αντιμετωπίσουμε τη διαφθορά και το πελατειακό κράτος μας έφεραν σε αυτό το σημείο.