Όταν οι αυστηροί Γερμανοί χρωστούν 1.884 τρισ. ευρώ...

Της Κάκης Μπαλή, Αυγή, 17.12.10

Οι πηχυαίοι τίτλοι έχουν τη γοητεία τους, ωστόσο συχνά μέσα στην υπερβολή τους είναι πολύ κατώτεροι της πραγματικότητας. «Ιστορική» χαρακτήρισαν την τελευταία Σύνοδο Κορυφής, εβδομάδες πριν αρχίσει, «στοίχημα επιβίωσης» για το ευρώ, όμως στην πραγματικότητα η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν χρειάζεται απλώς το κοινό νόμισμα για να μακροημερεύσει. Για να έχει η γηραιά ήπειρος στιβαρό κοινό μέλλον πρέπει κάποια στιγμή να αποκτήσει κοινό επίπεδο ευημερίας, πρέπει να εναρμονίσει τα βασικά, όπως την κοινωνική ασφάλιση, πρέπει να βρει νέο οικονομικό μοντέλο σκέψης και ανάπτυξης, πρέπει να βγει από το φαύλο κύκλο των χρεών. Και κυρίως θα πρέπει να σταματήσει αυτή η συνεχής αναδιανομή από κάτω προς τα πάνω, να κλείσει το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλουσίων και φτωχών που μεγαλώνει σταθερά τα τελευταία χρόνια. Είναι προφανές ότι όλα αυτά δεν χωράνε σε μια σύνοδο κορυφής όσο ιστορική -ή μη- κι αν είναι.

Δεν είναι τυχαία, για παράδειγμα, η αντίδραση των Ιρλανδών στον κορσέ του «πακέτου διάσωσης». Οι τράπεζες της χώρας έκαναν τη ζημιά, χρηματοδότησαν -με τεράστια κερδοφορία- τη φούσκα των ακινήτων, φαλίρισαν και φόρτωσαν τις ζημιές τους στο κράτος. Δεν είναι οι μόνες, ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Οι πολιτικοί αποφάσισαν να διασώσουν τις τράπεζες, να φορτώσουν τα χρέη τους στα εθνικά κράτη. Οι πολίτες σφίγγουν σε βαθμό κακουργήματος το ζωνάρι για να αποπληρώσουν αυτά τα χρέη, οι κυβερνήσεις μαλώνουν μεταξύ τους για το ποιος θα εγγυηθεί τι - και η όλη προσπάθεια φαντάζει αδιέξοδη. Όχι μόνο στο παράδειγμα το ελληνικό, το ιρλανδικό ή το πορτογαλικό, αλλά και στο -υποτίθεται υγιές- γερμανικό.

Η «αυστηρή» ατμομηχανή της Ευρώπης χρωστά 1,884 τρισεκατομμύρια ευρώ. Για να ξεχρεώσουν, σύμφωνα με τον σοσιαλδημοκράτη πολιτικό, Μίχαελ Μίλερ, οι Γερμανοί, πρέπει να έχουν για την επόμενη 15ετία ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 6%. Ποσοστό εντελώς ουτοπικό. Ούτε καν στα χρόνια του γερμανικού «οικονομικού θαύματος», στη δεκαετία του 1960, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης δεν ξεπέρασε το 4,5%. Και φέτος που η γερμανική κυβέρνηση ανοίγει σαμπάνιες, η ανάπτυξη, σύμφωνα με τους «σοφούς» θα... εκτοξευτεί στο 3,7% για να προσγειωθεί το 2011 σε ένα χορταστικό μεν 2%, το οποίο πολύ απέχει όμως από το ζητούμενο για την αντιμετώπιση του χρέους. Επιπλέον, η ισχύς της γερμανικής οικονομίας εξαρτάται πρωτίστως από τις εξαγωγές. Εξαγωγές που με τη σειρά τους στηρίχθηκαν στη... σπατάλη των εμπορικών εταίρων της Γερμανίας, πρωτίστως των Αμερικανών, αλλά και των άλλων Ευρωπαίων, που τώρα σφίγγουν το ζωνάρι. Αντίθετα η εσωτερική ζήτηση στη Γερμανία είναι εδώ και πολλά χρόνια στάσιμη, πρωτίστως επειδή στάσιμα έχουν μείνει τα εισοδήματα των εργαζομένων. Επιπλέον, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ από το 2008, «στη Γερμανία η ανισότητα των εισοδημάτων και η φτώχεια έχουν αυξηθεί από το 2000 περισσότερο από κάθε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ». Κι αυτό κυρίως λόγω της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας. «Ανοίξαμε τις πύλες σε μισθούς φτώχειας», παραδέχεται ο νυν πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, για την κυβέρνηση συνασπισμού του κόμματός του με τους Πράσινους. Ένα μέρος των Γερμανών αμείβεται σήμερα με τρία ευρώ την ώρα, ένα όλο και αυξανόμενο μέρος των Γερμανών, αν και δουλεύει οκτάωρο, δεν κερδίζει αρκετά για να ζήσει από τη δουλειά του. Αυτό μέχρι και το τέλος του προηγούμενου αιώνα ήταν σχεδόν αδύνατον.

Συνεπώς το πρόβλημα της Ε.Ε. δεν είναι... μόνο το ευρώ. Είναι όλη η οικονομική και κοινωνική πολιτική, για την οποία θα έπρεπε να συζητούν στις «ιστορικές» συνόδους οι 27.