Του Στέφανου Πεσματζόγλου, ΒΗΜΑ, 12.11.10
Η πόλη δεν πρέπει ποτέ να συγχέεται με τις λέξεις που την περιγράφουν...
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=6&artid=366684&dt=12/11/2010#ixzz153D1BaLz
Η Ψευτιά δεν είναι στις λέξεις,είναι στα πράγματα.
(Οι Αόρατες Πόλεις του Ιταλο Καλβίνο)
Δεν είναι μία η Αθήνα αλλά πολλές. Κοινωνικο-ταξικά προσδιοριζόμενα διαμερίσματα και όλο και περισσότερο και εθνοτικά. Πολλαπλάσιες είναι και οι οπτικές της Αθήνας: (μεταναστευτική οπτική, τουριστική, εργοδοτική- κεφαλαιουχική, εργατική-προλεταριακή, μικρο και μεσοαστική). Ολες αυτές οι οπτικές συντιθέμενες διαμορφώνουν μια καλειδοσκοπική Αθήνα, αυτή που μας ενδιαφέρει. Η Αθήνα του κέντρου είναι συνάμα επίκεντρο ομόκεντρων κύκλων- κόμβος διεθνής. Η Αθήνα Κόλαση (ή/και υπερβατικά Χαμένος Παράδεισος): Βρώμικη πόλη· ώρες- ώρες μοιάζει με μια τεράστια χωματερή· μια πόλη με μολυσμένη ατμόσφαιρα, μολυσμένες τις εγγύτερες ακρογιαλιές, ρυπογόνα αυτοκίνητα· μια πόλη χωρίς κανόνες κυκλοφορίας,
ή με κανόνες που δεν εφαρμόζονται, χωρίς σαφή σηματοδότηση διαδρομών και σήμανση του επιτρεπτού και του απαγορευμένου στην κυκλοφορία και στη στάθμευση· μια πόλη χωρίς ευδιάκριτη αρίθμηση κτιρίων, χωρίς αναλυτικά τοπογραφικά και συχνότητες στις στάσεις των λεωφορείων· ηχητικός πανζουρλισμός: κομπρεσέρ για τις συνεχείς επανορθώσεις καλωδίων, σωλήνων, Η Αθήνα είναι σε περίοδο ειρήνης περισσότερο παρά ποτέ πόλις της Βίας: Μια πόλις που δεν μπορεί αποτελεσματικά να αντισταθεί: πρώτιστα και κατ΄ εξακολούθησιν η συστημική βία, η αστυνομική βία· άνωθεν τρόμος και φόβος αλλά και εκ των κάτω τρομοκρατία· βία στη βία (και αντι-βία ο φαύλος κύκλος). Η κοινωνία της Αθήνας χρειάζεται να εμβαθύνει στην έννοια της ανοχής. Ανοχή προς τον γείτονα, προς τον πλησίον, προς τον ξένο και τον μετανάστη ή πρόσφυγα. Οχι με μια ρηχή, «φιλάνθρωπα ελεήμονα», συγκαταβατική ανοχή αλλά με την έννοια της συνεχούς προσπάθειας κατανόησης του άλλου και αλληλεγγύης. Ο Συνήγορος του Πολίτη προσφέρεται στον καινούργιο του ρόλο ως Συνήγορος του Αθηναίου Πολίτη για όλο το φάσμα των δικαιωμάτων.
Μολαταύτα, η Αθήνα διασώζεται σε θύλακους σφραγίζοντας συχνότατα την τέχνη. Στην κάθε φράση, στην κάθε πινελιά, στον κάθε στίχο, στην κάθε νότα διασώζονται οι τέσσερις εποχές του χρόνου: γιατί η Αθήνα έχει τα χαρακτηριστικά χρώματα, τους ιδιαίτερους ήχους στον κύκλο του χρόνου.
Θα επιθυμούσα λοιπόν διάφορους εναλλακτικούς οδηγούς της Αθήνας, με τα μη εμφανή στέκια αλλά και με διαδρομές που να ανοίγουν προοπτικές για πεζοπορίες πολύωρες. Στο κλίμα αυτό το άνοιγμα του Δήμου στο πυκνό δίκτυο πολιτιστικών τόπων με συνέργεια μαθησιακών διαδικασιώνεκπαιδευτικών μονάδων, επικοινωνιακών μέσων κυρίως για την εκμαίευση των άξιων δημιουργικών ρευμάτων μπορεί να λειτουργήσει ως πρόσθετο κίνητρο: θέατρα, κινηματογράφοι, ωδεία, αίθουσες συναυλιών, πινακοθήκες, γκαλερί, γκραφίτι σε έρμους εγκαταλελειμμένους τοίχους, αρχαιολογικοί τόποι, βυζαντινά εκκλησάκια, μουσεία, βιβλιοθήκες, happenings και φεστιβάλ με αξιώσεις. Δεν υπάρχει ούτε υπήρξε ούτε θα υπάρξει η Ιδεατή ή Ιδανική Αθηναϊκή Πολιτεία. Η Πόλις που έχουμε είναι η «Υπαρκτή Αθήνα», η πραγματικά Υπαρκτή Αθήνα· πρωτεύουσα όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και των σκανδάλων και της διαφθοράς. Αυτή την Αθήνα χρειάζεται με πνοή να διαχειριστούμε και να χειραφετήσουμε με πνοή και με την ψήφο μας να εξυπηρετήσουμε χωρίς περισσευούμενη οργή που δεν οδηγεί πουθενά. Χρειαζόμαστε μια δημοτική Αρχή ασπίδα προστασίας για τους φτωχούς, τους ασθενείς και αδυνάτους αλλά και ασπίδα προστασίας από τα κούφια τα λόγια τα μεγάλα. Μπρος στη γενικευμένη ρευστοποίηση κομμάτων, ιδεών, ιδεολογιών, μία και μοναδική στάση της νέας Δημοτικής Αρχής αντιλαμβάνομαι: εκείνη που έντιμα θα εκφράζει αυτή την αβεβαιότητα, αυτή την κινούμενη άμμο ως προαπαιτούμενη αποτελεσματικής δράσης. Προσωπικά πιστεύω πως η κίνηση «Δικαίωμα στην Αθήνα» που ηγείται ο Γιώργος Καμίνης συμπυκνώνει με τον καλύτερο τρόπο μια τέτοια, πειστική προοπτική.
Ο κ. Στ. Πεσμαζόγλου είναι καθηγητής στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, συνεκδότης της επιθεώρησης Σύγχρονα Θέματα.
Δεν είναι μία η Αθήνα αλλά πολλές. Κοινωνικο-ταξικά προσδιοριζόμενα διαμερίσματα και όλο και περισσότερο και εθνοτικά. Πολλαπλάσιες είναι και οι οπτικές της Αθήνας: (μεταναστευτική οπτική, τουριστική, εργοδοτική- κεφαλαιουχική, εργατική-προλεταριακή, μικρο και μεσοαστική). Ολες αυτές οι οπτικές συντιθέμενες διαμορφώνουν μια καλειδοσκοπική Αθήνα, αυτή που μας ενδιαφέρει. Η Αθήνα του κέντρου είναι συνάμα επίκεντρο ομόκεντρων κύκλων- κόμβος διεθνής. Η Αθήνα Κόλαση (ή/και υπερβατικά Χαμένος Παράδεισος): Βρώμικη πόλη· ώρες- ώρες μοιάζει με μια τεράστια χωματερή· μια πόλη με μολυσμένη ατμόσφαιρα, μολυσμένες τις εγγύτερες ακρογιαλιές, ρυπογόνα αυτοκίνητα· μια πόλη χωρίς κανόνες κυκλοφορίας,
ή με κανόνες που δεν εφαρμόζονται, χωρίς σαφή σηματοδότηση διαδρομών και σήμανση του επιτρεπτού και του απαγορευμένου στην κυκλοφορία και στη στάθμευση· μια πόλη χωρίς ευδιάκριτη αρίθμηση κτιρίων, χωρίς αναλυτικά τοπογραφικά και συχνότητες στις στάσεις των λεωφορείων· ηχητικός πανζουρλισμός: κομπρεσέρ για τις συνεχείς επανορθώσεις καλωδίων, σωλήνων, Η Αθήνα είναι σε περίοδο ειρήνης περισσότερο παρά ποτέ πόλις της Βίας: Μια πόλις που δεν μπορεί αποτελεσματικά να αντισταθεί: πρώτιστα και κατ΄ εξακολούθησιν η συστημική βία, η αστυνομική βία· άνωθεν τρόμος και φόβος αλλά και εκ των κάτω τρομοκρατία· βία στη βία (και αντι-βία ο φαύλος κύκλος). Η κοινωνία της Αθήνας χρειάζεται να εμβαθύνει στην έννοια της ανοχής. Ανοχή προς τον γείτονα, προς τον πλησίον, προς τον ξένο και τον μετανάστη ή πρόσφυγα. Οχι με μια ρηχή, «φιλάνθρωπα ελεήμονα», συγκαταβατική ανοχή αλλά με την έννοια της συνεχούς προσπάθειας κατανόησης του άλλου και αλληλεγγύης. Ο Συνήγορος του Πολίτη προσφέρεται στον καινούργιο του ρόλο ως Συνήγορος του Αθηναίου Πολίτη για όλο το φάσμα των δικαιωμάτων.
Μολαταύτα, η Αθήνα διασώζεται σε θύλακους σφραγίζοντας συχνότατα την τέχνη. Στην κάθε φράση, στην κάθε πινελιά, στον κάθε στίχο, στην κάθε νότα διασώζονται οι τέσσερις εποχές του χρόνου: γιατί η Αθήνα έχει τα χαρακτηριστικά χρώματα, τους ιδιαίτερους ήχους στον κύκλο του χρόνου.
Θα επιθυμούσα λοιπόν διάφορους εναλλακτικούς οδηγούς της Αθήνας, με τα μη εμφανή στέκια αλλά και με διαδρομές που να ανοίγουν προοπτικές για πεζοπορίες πολύωρες. Στο κλίμα αυτό το άνοιγμα του Δήμου στο πυκνό δίκτυο πολιτιστικών τόπων με συνέργεια μαθησιακών διαδικασιώνεκπαιδευτικών μονάδων, επικοινωνιακών μέσων κυρίως για την εκμαίευση των άξιων δημιουργικών ρευμάτων μπορεί να λειτουργήσει ως πρόσθετο κίνητρο: θέατρα, κινηματογράφοι, ωδεία, αίθουσες συναυλιών, πινακοθήκες, γκαλερί, γκραφίτι σε έρμους εγκαταλελειμμένους τοίχους, αρχαιολογικοί τόποι, βυζαντινά εκκλησάκια, μουσεία, βιβλιοθήκες, happenings και φεστιβάλ με αξιώσεις. Δεν υπάρχει ούτε υπήρξε ούτε θα υπάρξει η Ιδεατή ή Ιδανική Αθηναϊκή Πολιτεία. Η Πόλις που έχουμε είναι η «Υπαρκτή Αθήνα», η πραγματικά Υπαρκτή Αθήνα· πρωτεύουσα όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και των σκανδάλων και της διαφθοράς. Αυτή την Αθήνα χρειάζεται με πνοή να διαχειριστούμε και να χειραφετήσουμε με πνοή και με την ψήφο μας να εξυπηρετήσουμε χωρίς περισσευούμενη οργή που δεν οδηγεί πουθενά. Χρειαζόμαστε μια δημοτική Αρχή ασπίδα προστασίας για τους φτωχούς, τους ασθενείς και αδυνάτους αλλά και ασπίδα προστασίας από τα κούφια τα λόγια τα μεγάλα. Μπρος στη γενικευμένη ρευστοποίηση κομμάτων, ιδεών, ιδεολογιών, μία και μοναδική στάση της νέας Δημοτικής Αρχής αντιλαμβάνομαι: εκείνη που έντιμα θα εκφράζει αυτή την αβεβαιότητα, αυτή την κινούμενη άμμο ως προαπαιτούμενη αποτελεσματικής δράσης. Προσωπικά πιστεύω πως η κίνηση «Δικαίωμα στην Αθήνα» που ηγείται ο Γιώργος Καμίνης συμπυκνώνει με τον καλύτερο τρόπο μια τέτοια, πειστική προοπτική.
Ο κ. Στ. Πεσμαζόγλου είναι καθηγητής στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, συνεκδότης της επιθεώρησης Σύγχρονα Θέματα.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=6&artid=366684&dt=12/11/2010#ixzz153D1BaLz
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
O διάλογος προϋποθέτει τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Γι' αυτό κάθε υβριστικό, προσβλητικό ή χυδαίο σχόλιο θα διαγράφεται.