Ο Εντ Μίλιµπαντ είναι ο νέος ηγέτης των Εργατικών

 ΝΕΑ, 27.09.10

Με το που ανακοινώθηκε το αποτέλεσµα, τα δύο αδέλφια σηκώθηκαν και αγκαλιάστηκαν σφιχτά. Στην οµιλία του, ο νικητής ύµνησε τη «δύναµη» και τη «γενναιοδωρία» του ηττηµένου. Κι έπειτα, όταν η συναισθηµατική ένταση υποχώρησε, ο Εντ Μίλιµπαντ, ο νέος ηγέτης των βρετανών Εργατικών, έδωσε το στίγµα του: «Η εποχή του Νέου Εργατικού κόµµατος τελείωσε».

Με ποσοστό 50,65% έναντι 49,35% του µεγαλύτερου αδελφού και αντιπάλου του, του Ντέιβιντ Μίλιµπαντ, εξελέγη το Σάββατο ηγέτης των Εργατικών, στον τέταρτο εκλογικό γύρο, ο πρώην υπουργός Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής της κυβέρνησης Μπράουν, ο 40χρονος Εντ Μίλιµπαντ. Ο Ντέιβιντ Μίλιµπαντ, πρώην υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μπράουν και φαβορί για τη νίκη µέχρι το τελευταίο εικοσιτετράωρο, επικράτησε και στους τρεις πρώτους γύρους – κατά τους οποίους αποκλείστηκαν, µε τη σειρά, οι υποψήφιοι Νταϊάν Αµποτ, Αντι Μπέρναµ και Εντ Μπολς. Επικράτησε επίσης στα εκλογικά σώµατα των Εργατικών βουλευτών και ευρωβουλευτών, καθώς και των εγγεγραµµένων µελών του κόµµατος. Ο Εντ, όµως, είχε τη δεδηλωµένη στήριξη των συνδικάτων, των συνδικαλιστών που πρόσκεινται στο κόµµα, του τρίτου και πολυπληθέστερου εκλογικού σώµατος. Εστω και µε µόλις 1,3% διαφορά, λοιπόν, κατάφερε να αναδειχθεί νικητής.

Τη στιγµή που ανακοινώθηκε το αποτέλεσµα – µεταφέρουν το κλίµα οι παριστάµενοι – ο 40χρονος Εντ Μίλιµπαντ είχε µάτια µόνο για τον αδελφό του. Στο συνέδριο του κόµµατος στο Μάντσεστερ τα δυο αδέλφια κάθονταν πλάι πλάι. «Ντέιβιντ, σε αγαπώ τόσο πολύ ως αδελφό», έλεγε λίγες στιγµές αργότερα ο Εντ από το βήµα του νικητή. Ο ηττηµένος µε δυσκολία συγκρατούσε τα δάκρυά του. «Είµαι πραγµατικά ενθουσιασµένος γι΄ αυτόν, αφού δεν τα κατάφερα εγώ να νικήσω, τότε αυτός είναι που πρέπει να ηγηθεί», δήλωσε στη συνέχεια. Το βράδυ του Σαββάτου, τα βλέµµατα στη Βρετανία ήταν στραµµένα και στα δύο αδέλφια, µε τους αναλυτές στα τηλεοπτικά παράθυρα να προδικάζουν πως η σχέση τους δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια. Με το που ξηµέρωσε η Κυριακή, όµως, ο Ντέιβιντ έφυγε από το προσκήνιο και ο Εντ Μίλιµπαντ, ο νέος ηγέτης των Εργατικών, έσπευσε να δώσει το στίγµα της επόµενης ηµέρας.

Πολιτική στροφή
Το πρώτο πράγµα που έκανε ήταν να κηρύξει το Νέο Εργατικό Κόµµα – τη φιλική προς την αγορά ιδεολογία που πατεντάρισε ο Τόνι Μπλερ τη δεκαετία του 1990 – νεκρό. Παράλληλα όµως ο Εντ Μίλιµπαντ απέρριψε ως «κουραστικές µπούρδες» το παρατσούκλι του Κόκκινου Εντ που του έχουν κολλήσει τα συντηρητικά βρετανικά έντυπα. Απέρριψε επίσης τις θεωρίες που τον θέλουν εφεξής παγιδευµένο στο «τσεπάκι» των συνδικάτων, αυτών που τον εξέλεξαν µε την ψήφο τους:

«Είµαι ο µοναδικός κύριος του εαυτού µου», δήλωσε. «Επ’ ουδενί», διευκρίνισε, δεν έχει σκοπό να ηγηθεί µιας στροφής του κόµµατος προς τα Αριστερά: «Στην πολιτική επιλέγω το κέντρο, το θέµα όµως είναι να επαναπροσδιορίσουµε πού βρίσκεται αυτό το κέντρο». Ο ίδιος άνθρωπος, πάντως, είχε δηλώσει προεκλογικά πως «το κέντρο πρέπει να προσδιορίζεται από τα αριστερά».

Φόροι στις τράπεζες
Ο Εντ Μίλιµπαντ δεσµεύθηκε να ανακτήσει την εµπιστοσύνη της βρετανικής µεσαίας τάξης, η οποία εγκατέλειψε το κόµµα στις εκλογές του Μαΐου, και να ηγηθεί µιας υπεύθυνης αντιπολίτευσης. Ασκησε όµως έντονη κριτική στην κυβέρνηση Τόρις - Φιλελευθέρων για τα «οικονοµικά επικίνδυνα» σχέδιά τους να εξαλείψουν το δηµοσιονοµικό έλλειµµα εντός µιας κοινοβουλευτικής θητείας. «Μείωση του ελλείµµατος ναι, αλλά µε προσεκτικό ρυθµό και µε τρόπο που θα βοηθήσει την οικονοµία µας, δεν θα τη βλάψει», δήλωσε. Ο νέος ηγέτης των Εργατικών αξιώνει υψηλότερη φορολόγηση των τραπεζών, καθώς και των υψηλών εισοδηµάτων, και σηµαντική αύξηση του κατώτατου µισθού.


Νίκησε χωρίς τους βουλευτές

ΜΗΝΥΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ έστειλαν µετεκλογικά όλοι ανεξαιρέτως οι διεκδικητές της ηγεσίας των Εργατικών – από τον νικητή Εντ Μίλιµπαντ έως την υποψήφια που αποκλείστηκε από τον πρώτο κιόλας γύρο Νταϊάν Αµποτ. Η ανησυχία είναι όµως διάχυτη και οι λόγοι ποικίλοι.

Κατ’ αρχάς, η ενότητα δεν είναι δεδοµένη. Ο Εντ Μίλιµπαντ είναι ο πρώτος ηγέτης των Εργατικών που εκλέγεται χωρίς να τον έχει ψηφίσει η πλειοψηφία των βουλευτών: 122 στήριξαν αυτόν, 140 τον αδελφό του. Συνεργάτες του Ντέιβιντ ήδη λένε στον Τύπο πως το στρατόπεδο του Εντ «έπαιξε βρώµικα», µε διαρροές, για παράδειγµα, ότι ο Ντέιβιντ είναι «αλαζόνας» και «απειλούσε» βουλευτές ώστε να τον στηρίξουν.

Ο ίδιος ο Εντ φέρεται έτοιµος να δώσει στον αδελφό του όποιο πόστο επιθυµεί εκτός από εκείνο του σκιώδους υπουργού Οικονοµικών:

«Δεν θα µπορούσαµε να έχουµε δύο Μίλιµπαντ στις δύο πιο σηµαντικές θέσεις», δήλωσε στους «Sunday Τimes» στενός συνεργάτης του. «Θα υπήρχε µεγάλος κίνδυνος για διχασµούς τύπου Μπλερ - Μπράουν, υπερβολικά µεγάλη δυναµική για ψυχοδράµατα».

Στοιχήµατα
Πέρα από τις αδελφικές εντάσεις που καραδοκούν όµως, ο Εντ Μίλιµπαντ καλείται να ξεπεράσει πολλά ακόµα εµπόδια. Δεν είναι τυχαίο ότι µε το που εξελέγη οι βρετανοί bookmakers χαµήλωσαν τις πιθανότητες νίκης των Εργατικών στις επόµενες εκλογές. Ούτε ότι οι Συντηρητικοί ανωνύµως δηλώνουν ενθουσιασµένοι µε την εκλογή του. Η στήριξη των συνδικάτων έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη νίκη του, και ο Εντ δεν αρκεί να το λέει, πρέπει να αποδείξει ότι είναι «µοναδικός κύριος του εαυτού του».

Πρέπει επίσης να παρουσιάσει µια αξιόπιστη στρατηγική µείωσης του ελλείµµατος, ως εναλλακτική στη στρατηγική που ακολουθεί η κυβέρνηση Τόρις - Φιλελευθέρων.

Δηλώνει άθεος. «Στον Θεό πιστεύουν άλλοι, όχι εγώ», λέει. Δηλώνει επίσης σοσιαλιστής. «Επικρίνω τις αδικίες που δηµιουργεί ο καπιταλισµός», εξηγεί. Πολλοί τον χαρακτηρίζουν «Ροµπέν των Δασών των Εργατικών». Στο προσωπικό του δάσος του Σέργουντ, ο Εντ Μίλιµπαντ πάλευε ανέκαθεν να ξεφύγει από µια σκιά – αυτή του µεγάλου αδελφού του. Το Σάββατο τα κατάφερε.

Με το που ανακοινώθηκε το αποτέλεσµα, άρχισαν οι αναλύσεις επί προσωπικού: ο Εντ είναι πιο χαλαρός, πιο ανθρώπινος από τον Ντέιβιντ, αποφάνθηκαν οι ειδήµονες. «Μέρος της απήχησης του Εντ Μίλιµπαντ στο κόµµα», επεσήµανε ο Λανς Πράις, συγγραφέας επικείµενης βιογραφίας των αδελφών Μίλιµπαντ, «είναι ότι µιλάει πιο απλά, πιο “ανθρώπινα”, ενώ ο Ντέιβιντ Μίλιµπαντ είναι πιο στεγνός, πιο “πολιτικός”». Την ίδια ώρα, τα βρετανικά ταµπλόιντ τιµούσαν τη φήµη τους αναδεικνύοντας µια άλλη πλευρά του νέου ηγέτη των Εργατικών: ο Εντ είναι ο πρώτος ηγέτης µεγάλου βρετανικού κόµµατος που ζει µε τη σύντροφό του – την καταξιωµένη δικηγόρο Τζάστιν Θόρτον – χωρίς να είναι παντρεµένοι· επιπροσθέτως, δεν έχει φροντίσει να µπει το όνοµά του, ως πατρός, στο πιστοποιητικό γεννήσεως του γιου τους, του ηλικίας 15 µηνών Ντάνιελ. Οσον αφορά το πρώτο, ο ίδιος ο Εντ λέει: «Κάποια στιγµή θα παντρευτούµε, αλλά δεν νοµίζω ότι τον κόσµο θα τον πείραζε και να µην το κάνουµε». Οσον αφορά το δεύτερο, εκπρόσωπός του δήλωσε ότι ο Εντ το έχει απλώς αµελήσει. Τον Νοέµβριο που θα γεννηθεί το δεύτερο παιδί του, ίσως να το φροντίσει...

Η υποστήριξη της µαµάς
Οι φήµες λένε επίσης, µιας και ανοίξαµε το θέµα, πως η θρυλική πλέον µητέρα των αδελφών Μίλιµπαντ, η Μάριον, ήταν µυστικά µε τον Εντ καθ’ ότι ο µικρότερος γιος της ήταν πάντα τοποθετηµένος περισσότερο στα αριστερά από τον αδελφό του. Και η Αριστερά έχει σηµαδέψει την οικογένεια, ιδιαίτερα τη Μάριον και τον σύζυγό της Ραλφ, αµφότεροι επιζήσαντες του Ολοκαυτώµατος. Ο πατέρας Ραλφ Μίλιµπαντ, Πολωνοεβραίος που εγκατέλειψε το Βέλγιο το 1940 µε τη ναζιστική εισβολή, ήταν από τους επιφανέστερους µαρξιστές θεωρητικούς της γενιάς του – και σφοδρός επικριτής του Εργατικού Κόµµατος. Αντιθέτως, η µητέρα Μάριον Κόζακ, από τα πρώτα µέλη της Εκστρατείας για τον Πυρηνικό Αφοπλισµό, παρέµεινε στο Εργατικό Κόµµα. Εκτιµάται λοιπόν ότι επηρέασε περισσότερο την πολιτική διαδροµή των αγοριών της – άλλωστε ο Ραλφ Μίλιµπαντ έχει αποδηµήσει από το 1994.

Ο Εντ Μίλιµπαντ γεννήθηκε τον Δεκέµβριο του 1969 και µεγάλωσε στο Πρίµροουζ Χιλ του Λονδίνου, σε ένα σπίτι όπου συχνά - πυκνά κατέφταναν για δείπνο και συζητήσεις γνωστοί διανοούµενοι και πολιτικοί της Αριστεράς. Στα σχολικά του χρόνια, ήταν κιθαρίστας ενός συγκροτήµατος πανκ, «κουλ» όµως δεν τον θεωρούσαν πολλοί· άλλωστε πόσο «κουλ» θεωρείται στον µαθητικό κόσµο να µπορεί κάποιος να λύσει, µε το ένα χέρι, τον Κύβο του Ρούµπικ µέσα σε 1’ και 20”; Ο Εντ φοίτησε στο Πανεπιστήµιο της Οξφόρδης, στην ίδια σχολή – Φιλοσοφία, Πολιτική και Οικονοµικά – µε τον «µεγάλο» Ντέιβιντ. Κατόπιν, εργάστηκε για λίγο ως δηµοσιογράφος της τηλεόρασης, µέχρι που τον πήρε κοντά της, ως λογογράφο και ερευνητή, η Χάριετ Χάρτµαν, τότε σκιώδης υπουργός των Εργατικών. Η έφεσή του στους αριθµούς όµως έγινε σύντοµα αντιληπτή από τον τότε υπουργό Οικονοµικών, τον Γκόρντον Μπράουν – και σύντοµα ο Εντ έγινε στενός του σύµβουλος. Ο Ντέιβιντ ήταν τότε συνεργάτης του Τόνι Μπλερ στην Ντάουνινγκ Στριτ. Σηµειωτέον, την εποχή εκείνη ο πόλεµος µεταξύ Μπλερ και Μπράουν µαινόταν. Λέγεται λοιπόν πως ο Εντ αναλάµβανε συχνά πυκνά ρόλο ειρηνοποιού.

Ανέτρεψε τα προγνωστικά
Βουλευτής ο Εντ Μίλιµπαντ εξελέγη για πρώτη φορά το 2005. Υπουργός (Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής) ανέλαβε για πρώτη φορά το 2007. Την πρόθεσή του να διεκδικήσει την ηγεσία των Εργατικών τη γνωστοποίησε τον Μάιο, ενώ ο αδελφός του θεωρούνταν ήδη φαβορί. Ξεκίνησε µε τους µπουκµέικερ να του δίνουν πιθανότητες 10:1. Και κατάφερε να εκλεγεί. Για τα συνδικάτα, που ουσιαστικά τον ανέδειξαν νικητή, έχει πει: «Υπερασπίζοµαι τον ρόλο τους στην κοινωνία. Και είναι περίεργο κάποιος που θέλει να γίνει ηγέτης των Εργατικών να το βρίσκει αυτό περίεργο». Για τον ίδιο, έχουν πει πως κάτω από το γλυκό παρουσιαστικό του κρύβεται ένας «φονιάς» – µε την καλή έννοια.


«Για να διώξουµε τον Κάµερον πρέπει να διώξουµε τον Τζόνσον»

Η ΑΡΙΣΤΕΡΗ στροφή της βάσης των Εργατικών δεν πιστοποιείται µόνο από την εκλογή του Εντ Μίλιµπαντ στην ηγεσία του κόµµατος αλλά και από τον θρίαµβο του Κεν Λίβινγκστον στις προκριµατικές εκλογές για το χρίσµα του υποψηφίου δηµάρχου του Λονδίνου.

Ο πάλαι ποτέ Κόκκινος Κεν ήταν ο ανώτατος άρχοντας της βρετανικής πρωτεύουσας από το 2000 έως το 2008, χρονιά που ηττήθηκε, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, από τον υποψήφιο των Τόρις Μπόρις Τζόνσον. Η κοµµατική βάση των Εργατικών έδωσε την ευκαιρία στον Λίβινγκστον να πάρει τη ρεβάνς από τον Τζόνσον στις δηµοτικές εκλογές που θα πραγµατοποιηθούν τον Μάιο του 2012. Ο 65χρονος Κόκκινος Κεν εµφανίζεται έτοιµος να δώσει τη µάχη: «Με τις εκλογές για τον δήµαρχο, οι Λονδρέζοι έχουν την ευκαιρία να πουν στην κυβέρνηση Κάµερον ότι διαφωνούν µε τις καταστροφικές περικοπές στις δηµόσιες δαπάνες. Για να διώξουµε τον Κάµερον πρέπει να διώξουµε τον Τζόνσον», δήλωσε µετά τη νίκη του. Ας σηµειωθεί ότι δυο µήνες µετά τις εκλογές, το Λονδίνο θα φιλοξενήσει τους Ολυµπιακούς Αγώνες.