Βασίλης Καρδάσης, Ελευθεροτυπία, 15/09/2010
Και τι μ’ αυτό
δεν είναι λόγος ν’ αναβληθεί η εκδρομή
τι κι αν υπάρχει μονάχα ένας οπαδός.
Γιώργος Χρονάς, «Η εκδρομή», Η Λέξη, 156 (2000)
Η αισθητική δεν αποτέλεσε ποτέ αποκλειστικό προνόμιο μιας ορισμένης πολιτικής μερίδας. Σίγουρα, όμως, συνιστούσε διακριτό στοιχείο της συλλογικότητας των αριστερών στην προδικτατορική περίοδο. Το να ενταχθείς στην Αριστερά στην εποχή που ακολούθησε τον Εμφύλιο, όταν σ’ αυτήν ανήκαν οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι της λογοτεχνίας, οι πιο καταξιωμένοι της τέχνης, οι αξιότεροι των επιστημών, ήταν οιονεί επιβεβλημένη επιλογή, ακόμη και για τους ελάχιστα μυημένους στην πολιτική πολίτες. Αρκεί, εννοείται, να είχες ξεπεράσει τον φόβο τού χαφιέ και τον τρόμο του στρατοδίκη.
ΠΕΡΙΤΤΟ να υπογραμμίσω ότι η μεταπολίτευση του 1974 σηματοδοτεί μια τομή, η οποία ανέτρεψε τα δεδομένα. Σταδιακά, η Αριστερά, ως παράταξη βεβαίως, όφειλε να αποδείξει τοις πράγμασιν και χωρίς συμψηφισμούς την ελκτική δύναμη των ιδεών της, να εμπεδώσει την ανανεωτική της δυναμική, να πείσει για την αδιάκοπη μέριμνά της στις ανάγκες των πολιτών.
ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ σήμερα τι έχει απομείνει από τα παραπάνω. Η παραταξιακή Αριστερά τείνει να λάβει αποκρουστική όψη στους πολίτες και στο εκλογικό σώμα, ενώ την ίδια στιγμή οι ηγήτορες και οι παρατρεχάμενοι επαίρονται για τις δήθεν πρωτότυπες απόψεις τους. Η εκρηκτική διάσταση Τσίπρα-Αλαβάνου και η ψυχαναγκαστική συνδιαίτηση του ΣΥΝ με τις αλλοπρόσαλλες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ συνετέλεσαν στην εμφάνιση μιας, σχεδόν, αξεπέραστης κρίσης. Το επιβεβαιώνει η πρόσφατη συζήτηση για την επιλογή του υποψήφιου περιφερειάρχη της Αττικής. Καταπατώντας και τα λείψανα αισθητικής που απέμειναν, η προτίμηση στο πρόσωπο του κυρίου εργατολόγου, με μόνο κριτήριο τη συμπαράταξη εναντίον του Μνημονίου, προκαλεί ελάχιστη απορία και πολλή θυμηδία.
ΕΔΩ η προτίμηση αφορά το καλύτερα οργανωμένο, στο είδος του, δικηγορικό γραφείο της Αθήνας, αυτό που αναλαμβάνει εργολαβικώς -και με το αζημίωτο, εξυπακούεται- την υποστήριξη των διεκδικήσεων εργαζομένων και ασφαλισμένων στα δικαστήρια. Γιατί αυτό υποδεικνύει κοινωνική πολιτική και όχι απλό επαγγελματισμό, γιατί περιγράφει κοινωνικές συμμαχίες και όχι απλή συμπόρευση με εκείνους που εκπροσωπούν σήμερα το λαϊκιστικό ΠΑΣΟΚ;
ΟΙ εργατολόγοι είναι δικηγόροι οι άνθρωποι, δεν υιοθέτησαν ρόλο επαναστάτη. Προσωρινή είναι η διάσταση με τον πολιτικό χώρο τους, όσο δηλαδή διακυβεύονται τα επαγγελματικά τους προτάγματα. Αν η μυωπία των ηγετών της Αριστεράς θέλει να τους μεταλλάξει σε λυτρωτές των λαϊκών καημών, τότε έχει ενταφιαστεί οριστικά η πολιτική αισθητική μας.
δεν είναι λόγος ν’ αναβληθεί η εκδρομή
τι κι αν υπάρχει μονάχα ένας οπαδός.
Γιώργος Χρονάς, «Η εκδρομή», Η Λέξη, 156 (2000)
Η αισθητική δεν αποτέλεσε ποτέ αποκλειστικό προνόμιο μιας ορισμένης πολιτικής μερίδας. Σίγουρα, όμως, συνιστούσε διακριτό στοιχείο της συλλογικότητας των αριστερών στην προδικτατορική περίοδο. Το να ενταχθείς στην Αριστερά στην εποχή που ακολούθησε τον Εμφύλιο, όταν σ’ αυτήν ανήκαν οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι της λογοτεχνίας, οι πιο καταξιωμένοι της τέχνης, οι αξιότεροι των επιστημών, ήταν οιονεί επιβεβλημένη επιλογή, ακόμη και για τους ελάχιστα μυημένους στην πολιτική πολίτες. Αρκεί, εννοείται, να είχες ξεπεράσει τον φόβο τού χαφιέ και τον τρόμο του στρατοδίκη.
ΠΕΡΙΤΤΟ να υπογραμμίσω ότι η μεταπολίτευση του 1974 σηματοδοτεί μια τομή, η οποία ανέτρεψε τα δεδομένα. Σταδιακά, η Αριστερά, ως παράταξη βεβαίως, όφειλε να αποδείξει τοις πράγμασιν και χωρίς συμψηφισμούς την ελκτική δύναμη των ιδεών της, να εμπεδώσει την ανανεωτική της δυναμική, να πείσει για την αδιάκοπη μέριμνά της στις ανάγκες των πολιτών.
ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ σήμερα τι έχει απομείνει από τα παραπάνω. Η παραταξιακή Αριστερά τείνει να λάβει αποκρουστική όψη στους πολίτες και στο εκλογικό σώμα, ενώ την ίδια στιγμή οι ηγήτορες και οι παρατρεχάμενοι επαίρονται για τις δήθεν πρωτότυπες απόψεις τους. Η εκρηκτική διάσταση Τσίπρα-Αλαβάνου και η ψυχαναγκαστική συνδιαίτηση του ΣΥΝ με τις αλλοπρόσαλλες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ συνετέλεσαν στην εμφάνιση μιας, σχεδόν, αξεπέραστης κρίσης. Το επιβεβαιώνει η πρόσφατη συζήτηση για την επιλογή του υποψήφιου περιφερειάρχη της Αττικής. Καταπατώντας και τα λείψανα αισθητικής που απέμειναν, η προτίμηση στο πρόσωπο του κυρίου εργατολόγου, με μόνο κριτήριο τη συμπαράταξη εναντίον του Μνημονίου, προκαλεί ελάχιστη απορία και πολλή θυμηδία.
ΕΔΩ η προτίμηση αφορά το καλύτερα οργανωμένο, στο είδος του, δικηγορικό γραφείο της Αθήνας, αυτό που αναλαμβάνει εργολαβικώς -και με το αζημίωτο, εξυπακούεται- την υποστήριξη των διεκδικήσεων εργαζομένων και ασφαλισμένων στα δικαστήρια. Γιατί αυτό υποδεικνύει κοινωνική πολιτική και όχι απλό επαγγελματισμό, γιατί περιγράφει κοινωνικές συμμαχίες και όχι απλή συμπόρευση με εκείνους που εκπροσωπούν σήμερα το λαϊκιστικό ΠΑΣΟΚ;
ΟΙ εργατολόγοι είναι δικηγόροι οι άνθρωποι, δεν υιοθέτησαν ρόλο επαναστάτη. Προσωρινή είναι η διάσταση με τον πολιτικό χώρο τους, όσο δηλαδή διακυβεύονται τα επαγγελματικά τους προτάγματα. Αν η μυωπία των ηγετών της Αριστεράς θέλει να τους μεταλλάξει σε λυτρωτές των λαϊκών καημών, τότε έχει ενταφιαστεί οριστικά η πολιτική αισθητική μας.
kardasis@econ.soc.uoc.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
O διάλογος προϋποθέτει τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Γι' αυτό κάθε υβριστικό, προσβλητικό ή χυδαίο σχόλιο θα διαγράφεται.